De Aarde en de Maan
Inleiding
Om de aarde heen is een dampkring dat bestaat uit veel lagen. Hoe hoger je komt in de dampkring, hoe kouder de lucht wordt en hoe minder zuurstof er is. Zonder die dampkring kun je niet leven. De dampkring wordt ook wel atmosfeer genoemd.
De aarde lijkt blauw vanuit de ruimte omdat zoveel van het oppervlak uit water bestaat. De aarde heeft 24 uur nodig om helemaal rond te draaien om zijn as. Dat is een dag en een nacht. Wanneer ons land in de richting van de zon ligt is het bij ons dag. Maar als de aarde van de zon wegdraait is het bij ons nacht. Wanneer je wakker wordt en het is licht is er weer een nieuwe dag begonnen.
De aarde is één van de acht planeten (Pluto wordt als zodanig niet meer als een planeet beschouwd) die om de zon draaien. De zon staat stil. De aarde doet er precies een jaar over om rond te draaien. De aarde draait om zijn eigen as. Het licht van de zon kan altijd maar op één kant van de aarde schijnen. Daar is het dan dag.
De aarde is ongeveer 5 miljard jaar geleden ontstaan. De aarde heeft een kern van ijzer omgeven door een dikke laag gesmolten gesteente. Dat wordt ook wel de mantel genoemd.
Alle dingen worden door de zwaartekracht naar elkaar toegetrokken op de aarde. Als je een bal omhoog gooit, trekt de zwaartekracht hem omlaag naar de aarde. De zwaartekracht van de zon houdt de planeten op hun plaats. Zonder zwaartekracht zou de aarde uit elkaar vallen.
De Maan
Als we naar de lucht kijken zien we vaak de maan. De maan draait in een baan om de aarde. Er is geen leven op de maan. De maan is eigenlijk een bal van steen. Als je met een telescoop naar de maan kijkt zie je kraters en donkere plekken.
Standen van de maan
De maan geeft geen licht. Wij kunnen de maan zien omdat de zon er tegen aan schijnt. De zonnestralen verlichten altijd de helft van de maan. De andere helft is in het donker. Omdat de maan draait zijn er van die helft steeds stukjes verlicht door de zon. Dat wordt ook wel de standen van de maan genoemd. Zie hieronder het schema:
- eerste kwartier: de rechterhelft is te zien
- volle maan: de hele voorkant is te zien
- laatste kwartier: de linkerhelft is te zien
- nieuwe maan: niet te zien. Schijnt aan achterkant
Dit duurt ongeveer een maand en dan begint het weer opnieuw.
Mensen op de maan
Op de maan zijn mensen geweest. Op 21 juli 1969 landde het ruimteschip Apollo 11 op de maan. Daaraan vast zat een maanlander. Dat is een klein ruimteschip. De maanlander bracht de astronauten naar het oppervlak van de maan. De eerste mensen die op de maan hebben gestaan waren de Amerikanen Neil Armstrong en Buzz Aldrin.
Inmiddels zijn er verschillende missies naar de maan geweest. Er zijn maanwandelingen geweest en een heleboel monsters verzameld. De astronauten van Apollo 15, 16 en 17 hadden een maanwagen aan boord, zodat ze op de maan veel verder konden om dingen te onderzoeken.