De poppetjes in de politiek

Verkiezingstijd

In verkiezingstijd lijken partijprogramma's een grote rol te spelen. De ene partij legt de nadruk op bescherming van de natuur, de andere op het gezin en weer een andere richt zich op de ouderen. De partijprogramma's zijn in samenspraak met de leden van de partij op papier gezet. Elke politieke partij heeft zo zijn eigen stokpaardje dat in verkiezingstijd nadrukkelijk bereden wordt. In verkiezingstijd heeft elke politieke partij ook zijn eigen lijsttrekker die zo veel mogelijk stemmen moet binnenhalen.

Flyeren

Verkiezingstijd is ook de tijd van het flyeren. Des te dichterbij de verkiezingsdatum komt, des te meer vrijwilligers van politieke partijen zie je op straat. Bij treinstations, op markten overal kom je ze tegen. Ze delen ballonnen, balpennen, rozen, sponzen en natuurlijk flyers uit en vertellen je graag waarom je juist op hun partij moet stemmen. Die inspanningen zullen best resultaat hebben, maar of een partij een goede verkiezingsuitslag krijgt, ligt toch voor een groot deel aan de lijsttrekker.

Het showelement

Verkiezingstijd is ook een tijd van de debatten. Alles wordt uit de kast gehaald om zo goed mogelijk te scoren. Eén verkeerd woord op de televisie van de lijsttrekker kan zijn partij zetels kosten. Lijsttrekkers mogen niet hakkelen en ze mogen ook niet zeggen dat hun opponente zo lief lacht. Zo'n opmerking kan dan dagenlang het nieuws beheersen en kan zomaar stemmen kosten. En dan zijn er ook nog de one-liners. Elke politicus heeft er wel een voorraadje van in zijn gereedschapskistje zitten.

Hoe belangrijk zijn de poppetjes in de politiek?

De ideologie van een partij en het verkiezingsprogramma doet er voor een deel van de kiezers nauwelijks toe. De poppetjes worden belangrijker gevonden. De verkiezingsuitslag hangt voor een groot deel af van de performance van de lijsttrekker of van de fractievoorzitter in de Tweede Kamer. Op 3 maart 2010 werden nieuwe gemeenteraadsleden gekozen. Het fractievoorzitterschap van de SP in de Tweede Kamer was een kleine twee jaar daarvoor overgegaan van Jan Marijnissen naar Agnes Kant. De SP verloor op 3 maart veel stemmen. Ofschoon het gemeenteraadsverkiezingen waren legde Agnes Kant op 4 maart 2010 haar leiderschap in de Tweede Kamer neer.

Andere poppetjes in de politiek

Het jaar 2010 was een jaar waarin twee keer verkiezingen werden gehouden. In maart voor de gemeenteraden en in juni voor de Tweede Kamer. De SP had intussen een nieuwe fractievoorzitter in de persoon van Emile Roemer. Emile Roemer haalde in slechts drie maanden tijd weer heel wat kiezers terug naar de SP. Het Roemer-effect. Een verlies met een zilveren randje werd er gezegd.

(toevoeging 18 maart 2012)

Het aftreden van Job Cohen heeft de Partij van de Arbeid virtuele zetels in de de opiniepeiling opgeleverd. Hieruit blijkt dat de poppetjes in politiek een belangrijke rol spelen.

Jammer

Fractievoorzitters, lijsttrekkers met hun one-liners zijn het gezicht van de politieke partijen. Hun optreden kan cruciaal zijn voor de resultaten van hun partij. Jammer genoeg wordt er door veel stemmers alleen naar de poppetjes gekeken en gaan ze voorbij aan de ideologie en het partijprogramma van een politieke partij.

Update september 2012

Toen de campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen volop aan de gang waren, compleet met debatten, kon je zien dat de mensen meer naar de poppetjes dan naar de inhoud keken. Hoe een lijsttrekker het op TV deed was terug te vinden in de peilingen. En uiteindelijk grotendeels in de verkiezingsuitslagen.

Bovendien maakten de media van deze verkiezingen (september 2012) alsof het om verkiezingen van een minister-president ging in plaats van Tweede Kamerverziekingen. Er werd veelvuldig, al dan niet verhuld, zelfs de vraag gesteld wie van de lijsttrekkers het meeste minister-presidentwaardig was. Daarnaast kwam ook nog de lancering en promotie van Diederik Samsom, die een remake had ondergaan.
Hij was minister-presidentwaardig gemaakt: mooi pak, nog vrij jong, energiek en toch al redelijk wat ervaring. De Partij van de Arbeid werd mede daardoor de tweede partij van Nederland.