Don Quichot van La Mancha Meer dan alleen een roman
De vernuftige edelman Don Quichot
De roman van Miguel de Cervantes Saavedra “De vernuftige edelman Don Quichot van La Mancha” is het bekendste boek van de Spaanse literatuur. Er zullen maar weinig mensen in Spanje zijn die niet de zin waarmee Don Quichot (in het Spaans Don Quijote) begint uit hun hoofd kennen. In die zin wordt beschreven dat er nog niet zo lang geleden een edelman in La Mancha woonde. De plaats wenst de verteller zich niet te herinneren, maar de edelman had een lans, een antiek leren schild en ook nog een mager paard en een hazewind. (En un lugar de La Mancha, de cuyo nombre no quiero acordarme, no ha mucho tiempo que vivía un hidalgo de los de lanza en astillero, adarga antigua, rocín flaco y galgo corredor.)
Enkele romanfiguren
Don Quichot
De belangrijkste figuur in de roman is natuurlijk Don Quichot zelf. In werkelijkheid heet hij anders. Maar als ridder heet hij Don Quichot. Don Quichot is, of beter gezegd was, een fervent jager. De laatste tijd heeft hij weinig tijd over voor de jacht, want hij heeft de ridderroman ontdekt. In onze tijd kennen we internetverslaving, onze vriend is verslaafd aan zijn boeken. Hij leeft zo erg met de verhalen mee, dat hij waandenkbeelden krijgt. Don Quichot denkt dat hij zelf een ridder is. Op een bepaald moment stopt hij met lezen en gaat zelf als ridder op pad.
Sancho Panza
Een ridder heeft een schildknaap nodig. Hij vindt er een in Sancho Panza. In dagelijkse leven was Sancho Panza boer. Maar met het vooruitzicht op een beter leven, volgt hij de nieuwbakken ridder. Aan Sancho is een eiland beloofd, met die belofte in het achterhoofd dient hij Don Quichot. Overigens ziet hij de dingen wel helderder dan zijn baas. De ezel waarop Sancho met zijn meester op weg gaat heet Rucio (rucio = grijs).
Dulcinea van El Toboso
Niemand heeft Dulcinea (dulcinea = beminde) ooit gezien. Zij is de verzonnen geliefde van Don Quichot. Voor haar gaat hij door het vuur. Ook al bestaat ze alleen in de fantasie van de ridder, haar woonplaats weten we wel. El Toboso ligt in de provincie Toledo.
Het paard Rocinant
Het trouwe paard Rocinant (Rocín = werkpaard) draagt zijn meester Don Quichot tijdens de avonturen die hij samen met Sancho Panza beleeft. Het is een mager paard want het werkt hard en krijgt weinig te eten. Rocinant zit zogezegd ruim in 't vel.
De windmolens
Van de avonturen van Don Quichot is vooral het gevecht tegen de windmolens bekend. Maar dat is niet het enige avontuur dat Don Quichot en Sancho Panza beleven. De Nederlandse vertaling van Barber van de Pol is ongeveer 1100 pagina's dik, dus je kunt wel nagaan dat er veel meer door onze vrienden wordt ondernomen.
Don Quichot in Spanje
Don Quichot en zijn geestelijke vader Cervantes hebben een vaste plaats tussen de bevolking van Spanje. Niet alleen de roman. Er zijn bijvoorbeeld ook verschillende standbeelden. Ben je onderweg naar Santiago de Compostela, dan kom je bovenop de Alto del Perdón Don Quichot met zijn schildknaap tegen. De Alto del Perdón is een berg op een paar kilometer afstand van het plaatsje Uterga. Een standbeeld van de schrijver zelf kan je op de Plaza de las Cortes in Madrid bewonderen.
Don Quichot meer dan alleen een roman
Als je Spaans in Spanje of Latijns Amerika wilt gaan leren, kan je lessen gaan volgen bij een instituut dat “Don Quijote” heet. Toen ik aan iemand vertelde dat ik Spaanse les bij “Don Quijote” had genomen, was die persoon heel verbaasd. Hij antwoordde: “Die is toch allang dood?” Zo zie je maar, sommige mensen denken dat de ridder echt heeft bestaan. Don Quichot is meer dan alleen een roman.