Grootste vliegtuigramp uit geschiedenis

Vliegtuigramp Tenerife

De grootste vliegtuigramp uit de geschiedenis vond plaats op 27 maart 1977. Op het Canarische eiland Tenerife kwam een Amerikaanse Boeing 747 in botsing met een Nederlandse Boeing 747 van KLM. Deze vliegtuigramp eisten 583 levens. 70 mensen overleefden de crash en er waren 61 (zwaar)gewonden. De overleefden waren inzittenden van de Amerikaanse Boeing. Alle passagiers uit het vliegtuig van de KLM verongelukten.

Omstandigheden

Op 27 maart 1977 vertrok de Amerikaanse Boeing vanuit Los Angeles naar Gran Canaria. Aan boord waren in totaal 378 passagiers. Toen gezagvoerder Victor Grubbs de eindbestemming Gran Canaria naderde kreeg hij van de luchtverkeersleiding te horen dat het vliegveld van Las Palmas gesloten was door een bommelding. Het vliegtuig moest uitwijken naar het vliegveld van Tenerife, Los Rodeos. Daar kwam het rond 14.00 uur plaatselijke tijd aan. Ze moesten wachten tot dat ze weer konden opstijgen om naar Las Palmas in Gran Canaria te gaan. De KLM-vlucht 4805 was diezelfde ochtend opgestegen vanuit Amsterdam. Ook de Boeing van KLM had als eindbestemming Las Palmas maar moest vanwege de bommelding landen op Los Rodeos, het vliegveld van Tenerife. Dit vliegtuig zat vol met vakantiegangers van Holland International en was circa 25 minuten voor de Amerikaanse Boeing aangekomen op Los Rodeos. Rond 15.00 uur was het vliegveld van Las Palmas weer open en konden de vliegtuigen weer opstijgen vanaf Tenerife.

Hoe kon dit gebeuren?

Het vliegveld van Tenerife stond zo vol met vliegtuigen dat er zelfs vliegtuigen op de taxibaan gestationeerd waren. De startbaan zou ook als taxibaan gebruikt worden omdat er verder geen ruimte meer was. De Amerikaanse Boeing was klaar voor vertrek maar omdat de gezagvoerder van het KLM vliegtuig opdracht had gegeven om het toestel vol te laten tanken, werd de doorgang van de Amerikaanse Boeing belemmerd. Hierdoor zou het KLM toestel als eerste vertrekken en de Amerikaanse Boeing vlak daarna. Het weer was ondertussen erg verslechterd. Het zicht was nog maar 300 meter door een dikke laag mist.

Terwijl het toestel van de KLM naar het begin van de startbaan taxiede, kreeg de Amerikaanse Boeing toestemming om over dezelfde baan de taxiën tot aan de derde afslag. Daarna zo de Boeing een afslag moeten nemen naar een andere baan. Afslag C3 zou via een scherpe bocht naar links het vliegtuig naar een andere baan leiden. Op die baan moest de Boeing een tweede bocht nemen. Volgens een rapport van de Air Line Pilots Association was die bocht praktisch niet te doen voor een Boeing 747. Men neemt aan dat de bemanning veronderstelde dat de verkeersleiding deze afslag niet kon hebben bedoeld en daarom besloten ze door te taxiën naar de volgende afslag. Er is ook een andere theorie dat de bemanning van de Amerikaanse Boeing de afslag miste door de hevige mist en daarom doorreed over de startbaan.

Ondertussen was co-piloot Klaas Meurs van het KLM toestel bezig contact te maken met de verkeerstoren, toen de gezagvoerder zonder toestemming aan de start begon. De co-piloot zei tegen de verkeerstoren: ‘We are at take-off’. Hieruit begreep de verkeersleiding dat het toestel klaar stond voor vertrek en meldde dat het moest wachten op verdere instructies. De Amerikaanse Boeing meldde ondertussen dat ze nog steeds aan het taxiën waren op de startbaan. De twee berichten werden bijna gelijktijdig verzonden en door een storing werd dat bericht niet gehoord door het KLM toestel. Later hoorde een boordwerktuigkundige van de Nederlandse Boeing dat de verkeersleiding aan de Amerikaanse Boeing vroeg zich te melden als ze de startbaan hadden verlaten. Hij vroeg zijn gezagvoerder of de Amerikaanse Boeing wel van de startbaan was en hij antwoordde bevestigend.

Het toestel van KLM vlucht 4805 steeg op en zodra de bemanning van de taxiënde Amerikaanse Boeing de lichten van het aankomende KLM toestel zag, probeerde het scherp naar links van de startbaan weg te draaien. Het Nederlandse vliegtuig probeerde zo snel mogelijk op te stijgen toen ze de Boeing in de gaten kregen, maar het was al te laat…

De motoren van het KLM toestel boorden zich in het dak van het Amerikaanse vliegtuig. Een deel van de romp werd uit elkaar gescheurd en het Nederlandse vliegtuig vloog nog 150 meter door en crashte op de baan. Beide vliegtuigen vlogen in brand. Dit eisten in totaal 583 levens. De piloot en co-piloot van de Amerikaanse Boeing overleefden de crash, samen met 70 andere mensen.