Paardenrassen: de Lipizzaner

Inleiding

De Lipizzaner is wereldberoemd geworden mede door de bekende Spaanse rijschool in Wenen. De wortelen van de Lipizzaner zijn terug te vinden in Lipica (Slovenië). Je kan ze daar zelfs terug vinden op een geldstuk.

Geschiedenis

De Lipizzaner komt oorspronkelijk uit Lipica (Slovenië) Daar is tot op de dag van vandaag nog steeds de stoeterij te vinden waarmee het in het jaar van 1580 allemaal mee is begonnen. De Oostenrijkse aartshertog Karel van Oostenrijk wilde een paard fokkken die aan de volgende eisen moesten voldoen:

• Het moest een rijpaard zijn
• Een koetspaard
• Gracieus uiterlijk
• Groot uithoudingsvermogen

Het heeft een tijdje geduurd voor de Lipizzaner is ontstaan, ze hebben eerst een aantal hengsten laten overbrengen vanuit Spanje, later zijn er ook nog Deense, Duitse, Kladruber, Napolitaanse paarden aan toegevoegd. Al deze paarden werden gefokt met een lokale paard het Karstpaard. De in Lipicia gefokte witte paarden werden voor verschillende doeleinden ingezet zo werden ze gereden als koetspaard of rijpaard door mensen van hoge adel maar later werden ze ook ingezet op het slagveld. In 1572 werd er in Wenen een rijschool opgericht voor jonge adelijke jeugd. Daar werden de paarden voor ceremonies en evenmenten getraind.

Exterieur

De uiterlijke herkenningspunten van een Lippizaner zijn:

• Vriendelijk groot hoofd
• Ramsneus/hoofd
• Vrij ronde hals
• Lage schoft en achterhand
• Korte benen met mooie sterke hoeven

Stokmaat: tot 1,65

Over het algemeen zijn de paarden vaak schimmel van kleur maar ze zijn er ook in de kleuren: zwart en bruin. Zoals bijna alle schimmels zijn de veulens bij geboorte zwart of bruin naarmate ze ouder worden word de vacht ook lichter totdat ze uiteindelijk hun schimmel kleur hebben bereikt. Het kan wel een aantal jaren duren voordat de Lipizzaner helemaal wit is geworden. Hier mag er van uit worden gegaan:tussen de 4e en 10e levensjaar van het dier.In Landen als Hongarije en het voormalig Joegoslavië geven ze meer de voorkeur aan de donker gekleurde paarden. Er bestaat een bijgeloof op de Hoge school van hengsten, zo moet er altijd een bruin gekleurde hengst aanwezig zijn omdat dit geluk zou brengen. Bij optredens van de rijschool loopt deze hengst altijd vooraan in de shows.

Karakter

De Lipizzaner word omschreven als een echt karakterpaard, die zich moeilijk laat dwingen maar wel graag met je wil meewerken. Daarbij zijn ze zeer leergierig en werkwillig en tegelijkertijd ook dapper, heb je hun vertrouwen gewonnen dan gaan ze letterlijk voor je door het vuur en heb je een vriendschap voor het leven. Zijn temperament heeft ervoor gezorgd dat de Lipizzaner het zover heeft kunnen schoppen als dressuurpaard op de hoge school. De Lipizzaner is een laatbloeier en daar moet tijdens de training van het paard ook rekening mee worden gehouden, zo kunnen ze het beste worden getraind wanneer ze een jaar of 4,5 zijn. Daarbij is het dan later geen uitzondering dat ze nog steeds erg goed presteren met een leeftijd van boven de 20 jaar.

Gebruiksmogelijkheden

Lipizzaners zijn erg veelzijdig in gebruik, ze worden in de volgende taken in de paardensport gebruikt:

• Rijpaard
• Dressuurpaard
• Jachtpaard
• Edurancepaard
• Menpaard

Ook al telt Nederland weinig Lippizaners, toch zijn er al een aantal die in de dressuur ZZ-licht hebben bereikt.