The Beatles
Inleiding
The Beatles was een popgroep uit Liverpool bestaande uit Paul McCartney, John Lennon, George Harrison en Ringo Starr. De groep was actief van 1962 tot 1970 en wordt nu nog steeds beschouwd als de invloedrijkste band uit de geschiedenis van de popmuziek. Al vrij snel na hun doorbraak kregen de leden van The Beatles te maken met hysterische reacties van voornamelijk jonge tienermeisjes, die tijdens concerten de muziek met hun gegil overstemden. Voor dit gedrag raakte de term "Beatlemania" in zwang. Tijdens hun carrière verrichtten ze pionierswerk in de geluidsstudio, waarvoor ze in brede kring lof oogstten. Onder hun invloed groeide de popmuziek uit van een op Amerikaanse rhythm and blues gebaseerd genre tot een veel breder georiënteerde muzieksoort. De muziek van The Beatles is te downloaden bij de iTunes store.
Bandleden
De ontmoeting van John Lennon en Paul McCartney op 6 juli 1957 wordt beschouwd als het begin van de meest succesvolle popgroep aller tijden. John Lennon (16) speelt met de door hem opgerichte skifflegroep The Quarry Men op een festival in Woolton, Liverpool waar Paul McCartney (15) naar komt kijken. Paul zingt en speelt veel liedjes én kan een gitaar stemmen, reden genoeg om hem bij de groep te vragen. Ruim een half jaar later, op 6 februari 1958, introduceert Paul zijn vriendje George Harrison (14), die nog beter gitaar speelt. Ze doen de nodige podiumervaring op als ‘Johnny and The Moondogs’. Stuart Sutcliffe, een vriend van John van de kunstacademie, die is overgehaald basgitaar te spelen, komt met de naam ‘The Beetles’ in navolging van The Crickets, de begeleidingsgroep van de op dat moment populaire Amerikaanse zanger Buddy Holly. John stelt voor er ‘Beatles’ met ‘ea’ van te maken als verwijzing naar ‘beat music’, zoals rock ’n roll in Engeland wordt genoemd. Na ‘Long John and The Silver Beatles’, ‘The Fabulous Silver Beatles’ en ‘The Silver Beatles’ wordt en blijft het uiteindelijk: The Beatles.
Eerste succesjaren
Ook begonnen de Beatles films te maken, zoals de zwart-wit-komedie A Hard Day's Night (1964). Verder verschenen Help! (1965), Magical Mystery Tour (1967), Yellow Submarine (1968) en Let It Be (1970).
De Amerikaanse media kregen in 1963 lucht van wat er in Engeland gebeurde en stuurden schampere verhalen naar huis over die Britse ragebollen met hun schreeuwmuziek. Het wordt zeker niets met deze muziek in Amerika, vonden ze eensgezind, het is allemaal al eens gedaan. In februari 1964 traden de Beatles op in de Ed Sullivan Show, waar 73 miljoen mensen naar keken. Naar verluidt zou er tijdens die uitzending in heel Amerika geen criminele activiteit hebben plaatsgevonden. In april 1964 bezetten de Beatles de eerste vijf plaatsen van de Billboard Top 100.
De eerste drie LP's van de groep vertonen een duidelijke progressie. Please Please Me (1963) is een verzameling van covers, maar ook van eigen werk, waaronder klassiekers als I Saw Her Standing There. Het tweede album, With the Beatles kan opgevat worden als een productioneel beter verzorgde kopie van de debuut-LP, maar was anderzijds ook een grote stap voorwaarts. EMI (de platenmaatschappij) had onderhand al meer vertrouwen in de groep, er moesten geen geheide hits meer op en zelfs de hoesfoto mocht al wat onconventioneler. A Hard Day's Night wordt beschouwd als de beste vroege plaat van de groep. Het geluid erop wordt sterk gedomineerd door de twaalfsnarige Rickenbacker-gitaar (een revolutionair instrument in die dagen). Hoewel deze eerste platen al veel bekende songs bevatten, ontbeerden de Beatles vooralsnog studio-ervaring. Een song als If I Fell stond eigenlijk nog in de steigers. Gedurende 1964 en 1965 hebben de Beatles het zeer druk met reizen en optreden.
Help!
Nadat Ringo op 11 februari 1965 met Maureen Cox is getrouwd, beginnen de opnamen voor een nieuwe speelfilm, die tot half mei duren en de groep niet alleen op Engelse locaties, maar ook in Tirol en op de Bahama’s brengen. In april komt als voorproefje de single ‘Ticket to ride’ uit en eind juli verschijnt eerst de single ‘Help!’ en gaat de film ‘Help!’ in première; een week later komt ook de vijfde elpee ‘Help!’ uit. Na een korte toernee door Europa, waarbij The Beatles concerten geven in Frankrijk, Italië en Spanje, en een bescheiden zomervakantie, begint de groep half augustus aan hun tweede Amerikaanse toernee met op 15 augustus 1965 het legendarische Shea Stadium-concert dat 56.000 toeschouwers trekt. Een maand later start in de Verenigde Staten een tekenfilmserie op tv, gebaseerd op de muziek van The Beatles en met kundig getekende Beatletjes in de hoofdrollen. 1 oktober 1965 bereikt ‘Yesterday’ de eerste plaats in Amerika en wint daarmee vele, vooral oudere, twijfelaars voor Beatles-muziek. Intussen zijn The Beatles voor de Engelse schatkist zo waardevol dat ze op Buckingham Palace een koninklijke onderscheiding krijgen: Member of the Most Excellent Order of the British Empire (MBE). In december ligt de zesde elpee ‘Rubber Soul’ in de winkel, waarop voorzichtig geëxperimenteerd wordt met nieuwe muzikale richtingen; tegelijkertijd verschijnt de single ‘We can work it out’ / ‘Daytripper’. De groep begint aan haar laatste Britse toernee.
Studiojaren en Sergeant Pepper
Studiojaren: 1966-1969
Drugs
In dezelfde periode worden The Beatles meer en meer ervan verdacht drugs te gebruiken en ze geven dit dan zelf ook toe. Als reactie boycot de BBC ‘A day in the life’ en ‘Lucy in the Sky with Diamonds’ (vanwege de beginletters). Een primeur voor The Beatles vindt op 25 juni plaats, wanneer ze hun nieuwe single ‘All you need is love’ in een via de satelliet wereldwijd uitgezonden tv-programma presenteren. The Beatles zijn op het toppunt van hun roem als het noodlot toeslaat: tijdens een meditatieweekend in Bangor, in Wales, bij de Indiase goeroe Maharishi Mahesh Yogi, krijgen ze op 27 augustus de onheilstijding dat hun manager Brian Epstein dood gevonden is in zijn Londense flat als gevolg van (slaap)middelen in combinatie met alcohol. In feite markeert dit het begin van het einde van The Beatles. Paul McCartney weet de anderen ervan te overtuigen dat werken het beste middel is om dit verlies te verwerken. Hij komt met het idee voor de televisiefilm en plaat ‘Magical Mystery Tour’. In september en oktober gaat de groep met een bont gezelschap in een psychedelisch beschilderde bus door Engeland om de filmopnamen te maken en tussendoor nemen ze in de studio de bijbehorende songs op. Vooruitlopend op de uitzending van de film komt eind november de single ‘Hello Goodbye’ / ‘I am the walrus’ uit, en op 1 december de dubble-ep ‘Magical Mystery Tour’ met bijbehorend fotoboekje. Op tweede kerstdag 1967 zendt de BBC de film ‘Magical Mystery Tour’ (in zwart-wit!) uit. De pers laat de volgende dag niets heel van het nieuwe The Beatles-product, tot diepe teleurstelling van The Beatles zelf.
Sergeant Pepper's
Op 1 juni 1967 verscheen het album Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band, het album dat algemeen beschouwd wordt als het hoogtepunt uit hun artistieke loopbaan. De elpee stelt de Beatles voor als een andere groep, Sergeant Pepper's Lonely Hearts Club Band. De extravagante cover (met songteksten op de achterste hoes, een noviteit in de popmuziek) is beroemd om zijn collage aan beroemdheden, waaronder de Beatles zelf (in de vorm van wassen beelden in keurig maatpak die hun 'oude' alter-ego voorstellen), die de fictieve groep Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band bewonderen. Door deze statement en natuurlijk door de muziek die op de plaat vervat was, verhieven de Beatles Rock 'n Roll, dat tot dan toe nog steeds als iets voor de jongere generaties beschouwd werd, tot een kunstvorm die voor iedereen toegankelijk kon zijn. Eén van de directe gevolgen was dat vanaf dan het album dominant werd in de popmuziek, daar waar vroeger het succes en de populariteit van artiesten werd afgemeten aan de singles.
The White Album
In 1968 gingen de Beatles echter weer de andere kant op en brengen de dubbel-lp The Beatles uit, beter bekend als The White Album, vanwege de minimalistische witte hoes. Pas hier wordt opnieuw het niveau van Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band benaderd. De groep heeft minder overdadig gebruik gemaakt van de mogelijkheden die de studio biedt. Op dit voor veel muzikanten belangrijke dubbel-album (de trendsetter voor alle rock-dubbelaars tot vandaag toe) staan prachtige songs als Back in the U.S.S.R., Revolution, Julia, I'm So Tired, Blackbird of Dear Prudence.
Abbey Road
Het laatste album
Het laatste officiële bestaansjaar van The Beatles begint succesvol: de nieuwe – maar wel een jaar eerder opgenomen – single ‘Let it be’ is weer een nummer 1-hit, maar al snel is duidelijk dat de leden hun eigen weg gaan. Begin april brengt Ringo zijn eerste solo-elpee ‘Sentimental Journey’ uit, een collectie oude deunen. In diezelfde maand start Paul McCartney zijn eigen muziekproductiemaatschappij en brengt zijn eerste solo-elpee uit, simpelweg ‘McCartney’ geheten. In de hoes zit een zelf afgenomen interview waarin hij verklaart dat The Beatles voorbij zijn. Paul: ‘I didn't leave the Beatles. The Beatles have left The Beatles, but no one wants to be the first to admit it’. Als toegift verschijnt in mei de onuitgebrachte elpee ‘Get Back’ alsnog, ’bewerkt’ door producer Phil Spector en uitgebracht als ‘Let It Be’, met opnamen van de ‘Get Back’-sessies van ruim een jaar daarvoor. The Beatles hebben er weinig belangstelling voor, net zomin als voor de première op 13 mei van de film ‘Let It Be’ waarin The Beatles gevolgd worden tijdens de opnamen van de elpee. Ringo komt eind september met zijn tweede elpee, ‘Beaucoups Of Blues’, en George brengt het driedubbelalbum ‘All Things Must Pass’ uit, dat door de pers zeer goed wordt ontvangen. Zo verstrijkt dit laatste – in feite onproductieve – jaar voor The Beatles en het eindigt letterlijk op 31 december wanneer Paul bij de rechter verzoekt om ontbinding van het bedrijf The Beatles, waarin de vier sedert april 1967 zijn verenigd.
Links