Wat zijn de nadelen van het boren naar schaliegas

Inleiding

Schaliegas is veel in het nieuws de laatste tijd. In grote delen van Nederland is deze soort aardgas aangetroffen. Hier wordt echter niet overal om gejuicht. Vanuit het hele land is er verzet tegen boringen naar schaliegas. Dit komt omdat de boringen aardbevingen op zouden wekken of milieuvervuilend zouden zijn. Er zitten ook voordelen aan boringen naar schaliegas, maar wat zijn nou eigenlijk precies de nadelen ervan?

Schaliegas

Zoals al werd gezegd is schaliegas een soort aardgas. Het heet echter schaliegas omdat het gas gewonnen wordt uit het gesteente schalie. Schalie is een soort gesteente bestaande uit hard geworden klei. Schalie is ook een sedimentair gesteente. Dat wil zeggen dat schalie is ontstaan uit afgezet materiaal: sediment. Dit materiaal werd aangevoerd door rivieren, wind en andere natuuromstandigheden. In grote delen van Nederland is schaliegas aangetroffen, bijvoorbeeld in Limburg, Twente en in de omgeving van Rotterdam en Den Haag.

Als er naar schaliegas geboord wordt, wordt er gebruik gemaakt van grote hoeveelheden zand, water en chemicaliën. Deze stoffen worden met grote druk en kracht richting het schaliegas gepompt. Hierdoor ontstaan er scheuren in het gesteente. Uit deze scheuren komt vervolgens het gas vrij dat dan naar de oppervlakte gepompt kan worden. Dit boorproces wordt fraccen genoemd.

Vervolgens worden de chemicaliën en water zo goed mogelijk weer naar de oppervlakte gepompt. Het zand blijft achter zodat de scheuren in het schalie open blijven staan. Een bijzonderheid aan schaliegasboringen is dat er in het gesteente zelf horizontaal wordt geboord. Bij boringen naar regulier aardgas gebeurt dit niet.

Nadelen

Er zijn verschillende nadelen te noemen wanneer het gaat over boringen naar schaliegas. Deze nadelen zijn onder te verdelen in verschillende categorieën als veiligheid, politiek en milieu.

Veiligheid

Werken met schaliegas kan gevaarlijk zijn, in eerste instantie voor de werknemers die bij de boorgebieden aanwezig zijn. Als er met grote hoeveelheden gas wordt gewerkt, is er namelijk altijd een kans aanwezig op een explosie met vele gewonden en/of doden tot gevolg. Dit risico is nooit geheel weg te werken en dit gevaar zal dus altijd aanwezig blijven. De vraag is dan of we dit risico willen nemen. Uit onderzoek is bovendien naar voren gekomen dat door gasboringen grondverzakking wordt veroorzaakt en dat aardbevingen in het desbetreffende gebied vaker voor zullen komen. Dit kan veel materiële schade opleveren.

Ten slotte kunnen er bij de boringen naar schaliegas ook nog andere (schadelijke) stoffen naar de oppervlakte komen waar we helemaal niet op zitten te wachten. Deze stoffen kunnen gevaarlijk zijn voor de gezondheid van mensen.

Kortom

De winning van schaliegas kan dus gevaren met zich meebrengen, wat we natuurlijk helemaal niet willen. Zo is bewezen dat het winnen van dit gas de kans op aardbevingen en grondverzakking in de desbetreffende gebieden vergroot. Dit kan de angst onder burgers ten opzichte van schaliegas vergroten. Als we schaliegas gaan gebruiken, is er ook het risico aanwezig dat we schadelijke stoffen naar het oppervlak halen.

Politiek

Schaliegasboringen kunnen ook zorgen voor veel weerstand vanuit het land. Burgers zijn, terecht, bang voor aardverzakkingen en aardbevingen. Ook zijn mensen bang dat de boringen veel overlast gaan veroorzaken op het gebied van bijvoorbeeld geluid of sterke geuren.

Andere argumenten van burgers zijn dat schaliegas een fossiele brandstof is. Velen vinden dat we deze brandstoffen niet meer moeten gebruiken, maar dat we zoveel mogelijk op groene energie over moeten gaan. Hier streeft de Overheid ook naar, dus het zou vreemd zijn als ze dan toch ineens naar schaliegas laat boren.

Het laatste argument tegen schaliegasboringen is dat het landschapsvervuiling kan zijn. Er moeten grote boorputten gemaakt worden, grote fabrieken en boortorens gebouwd worden. Weinig mensen willen deze bouwwerken in hun buurt hebben staan, al is het maar omdat hierdoor de prijs van hun huis waarschijnlijk zal dalen.

Milieu

Hoewel schaliegas zelf een relatief schone brandstof is en dus niet veel schade toebrengt aan het milieu, kunnen de indirecte gevolgen van de boringen van veel grotere (negatieve) invloed zijn op het milieu. Eén negatief gevolg komt door de enorme hoeveelheden water die bij de boringen gebruikt worden. Dit water wordt uit de grond opgepompt. De grondwaterstand zal dus dalen door schaliegas. Dit is niet handig voor boeren en bij het winnen van drinkwater uit de grond, wat bemoeilijkt zal worden. Bovendien kan het grondwater ook nog eens verontreinigd en vervuild worden bij de boringen, aangezien er ook chemicaliën de grond ingepompt worden.

Bij de boringen naar schaliegas (die overigens enorm veel energie vergen, wat ook niet goed is voor het milieu) kunnen ook sterke broeikasgassen als methaan (CH₄) vrijkomen.

Conclusie

Schaliegas is een vorm van aardgas die wordt gewonnen uit het gesteente schalie. Nadelen van de boringen naar het gas zijn dat het indirect slecht kan zijn voor het milieu, er veel veiligheidsrisico’s aan verbonden zijn, het een fossiele brandstof is en ten slotte vinden veel mensen de grote boorvelden landschapsvervuiling. 

Bronnen afbeelding: Wikimedia Commons, Ruhrfisch