Welke planeet is het verst weg
Welke planeet is het verst weg?
Inleiding
Het meest eenvoudige antwoord op de vraag:
-
-
-
- Welke planeet is het verst weg?
-
-
is natuurlijk:
-
-
-
- De planeet die het verst weg is, maar nog niet is ondekt.
-
-
In het geval van de mensheid zijn dat zo'n beetje alle planeten die aan de rand van het uitdijende universum liggen. Dat die planeten er moeten zijn blijkt wel uit het feit dat astronomen steeds meer planeten rond andere sterren beginnen te ontdekken. Maar ik neem aan dat deze vraag gaat over de planeten in het zonnestelsel, waar de aarde deel van uitmaakt. Nu is het punt met het meten van afstand in een bewegend systeem dat de afstanden voortdurend wijzigen. Daarnaast ben je ook een beetje afhankelijk van de definitie van een planeet.
Wat is een planeet?
Ik neem even aan dat iedereen weet wat afstand is en dat ik dat hier niet hoef uit te leggen. Een planeet is echter iets wat tegenwoordig niet meer zo eenduidig is, tenminste voor gewone mensen. Want tot 2006 was Pluto de planeet die het verste weg kon staan in ons zonnestelsel. Dat vanaf 2006 Pluto geen planeet meer is, is te danken aan de ontdekking van de dwergplaneet Eris die groter is dan Pluto. Dit leidde ertoe dat de International Astronomical Union (IAU) een definitie van een planeet publiceerde:
- een massa die in een baan rond de zon draait
- groot genoeg zodat zijn eigen zwaartekracht het rond maakt
- heeft zijn omgeving gezuiverd van kleinere objecten
Er is natuurlijk iets op deze definitie af te dingen, want wat is rond, wat is een baan en wat is een gezuiverde omgeving. Maar het gevolg van deze defintie is dat de planeet Neptunus nu de laatste planeet is in ons zonnenstelsel, die voldoet aan de defintie van het IAU.
Verste planeet
Nu komt er echter het volgende probleem op tafel. Dankzij de definitie van de IAU weten we nu dat er in ons zonnestelsel maar acht planeten zijn, waarvan Neptunus het verst verwijderd is van de zon. Maar aangezien de planeten in ons zonnestelsel eliptische banen beschrijven kun je je afvragen wat ver is. Planeten staan namelijk niet constant even ver weg op hun baan rond de zon. Verder moet je je afvragen vanaf welk punt je de afstand gaat rekenen. Je kunt natuurlijk uitgaan van de zon bij het berekenen van de afstand voor de planeet die het verst weg is. Dat is wel een stuk makkelijker, want de zon staat relatief stil ten opzichte van de planeten. Ik zeg relatief omdat door de zwaartekracht werking tussen alle planeten en de zon ook de zon niet doodstil op zijn plek in het zonnestelsel staat.
Maar goed bezien is de vraag welke planeet staat het verst weg ook te bekijken vanuit de aarde. Dat is zelf logischer dan de zon, omdat als we naar een planeet zouden willen reizen we natuurlijk niet de grootste afstand tot die planeet willen afleggen, maar de kleinste. Zeker als je bedenkt dat het ons op dit moment ongeveer dertig jaar kost om het zonnestelsel zelfs maar te verlaten.
De afstand
Ga je uit van de zon als startpunt voor het meten van de afstand tot de verst weg staande planeet, wat dus Neptunus is, dan is dat gemiddeld 4,36 miljard kilometer. Als je dat bekijkt vanuit hoelang licht nodig heeft om bij Neptunus te komen dan is dat 4,03 uur. De grootste afstand tussen Neptunus en de zon is 4,4 miljard kilometer. In lichturen is dat 4,07 uur. De grootste afstand tussen de Aarde en Neptunus is 4,5 miljard kilometer, dat betekent dat op het moment dat je Neptunus ziet op Aarde je zit te kijken naar een planeet die al 4,17 uur niet meer op die plek staat. Terwijl de kleinste afstand tussen de Aarde en Neptunus maar 4,1 miljard kilometer is, wat betekent dat je naar 3,8 uur oud beeld zit te kijken van Neptunus.
Oorzaak
Dit verschil in afstanden tussen kleinste en grootste afstand is een gevolg van het feit dat de Aarde en Neptunus rond de zon draaien met verschillende snelheden. De aarde heeft een jaar nodig waar Neptunus er 164,8 jaar over doet. Dus als de aarde weer terug is op dezelfde plek in haar omloopbaan, ze heeft 360 graden afgelegd, dan heeft Neptunus net 2,2 graden of 0,6 % afgelegd van zijn baan. Wat betekent dat de Aarde ieder jaar Neptunus een keertje inhaalt. Maar ook dat na iets meer dan een half jaar de afstand Aarde Neptunus het grootste is, omdat ze dan beide aan een andere kant van de zon staan.