Maken cafeine en cholesterol koffie ongezond

Inleiding

De meerderheid van onze landgenoten geraakt 's morgens bijzonder moeilijk op dreef, zonder zijn/haar bakje troost. Wat maakt koffie dan eigenlijk zo populair, want toch steeds erg omstreden? Rond koffie ontstond de voorbije jaren inderdaad een heuse gezondheidsmythe, maar wat is daar nu van waar en wat niet? Hoe gezond of ongezond is koffie? En zijn het de cafeïne of de hoeveelheid cholesterol die onze koffie uiteindelijk ongezond maken?

Kwestie van dosering

Rond het effect van koffie op onze gezondheid, werd de voorbije jaren heel wat onduidelijkheid geschapen. Daar werden al heel wat studies rond georganiseerd, met heel wat tegenstrijdige resultaten als gevolg. De jongste tijd zijn wetenschappers het zelfs niet meer eensgezind over de gezondheidseffecten van koffie. Bij het gebruik van koffie geldt niettemin de gulden middenweg. Volgens wetenschappers is alles een kwestie van dosering, en dat is ook zeker met koffie het geval. Niet alleen koffie, maar alle producten die overmatig worden geconsumeerd, zijn mogelijk schadelijk voor onze gezondheid. Uit recente studies blijkt dat driehonderd milligram cafeïne of zo'n vier grote koppen koffie per dag, geen enkele nadelige invloed zou hebben op onze gezondheid.

Welk effect heeft cafeïne op onze gezondheid?

Koffie bevat hoge concentraties cafeïne. Welk effect heeft cafeïne op onze gezondheid? Cafeïne is in de eerste plaats een energieopwekkende stof. Het bevindt zich niet alleen in koffie, maar ook in bijvoorbeeld thee, cacao en zelfs in vele planten. Cafeïne wordt dan ook gebruikt om vermoeidheid tegen te gaan. Deze scheikundige stof stimuleert onze hersenen en ons hartritme, onze urineproductie en bevordert onze darmtransit.

Afkomstig uit Ethiopië

De koffieplant is hoofdzakelijk afkomstig uit Ethiopië. De bekendste koffieplanten zijn ongetwijfeld de coffea, arabica en de robusta. Samen zijn ze goed voor de bijna volledige wereldproductie van koffie. De koffieplant wordt uiteraard in de allereerste plaats geteeld voor de aanwezige cafeïne, maar zeker ook voor het choloreenzuur, een scheikundige stof die meer en meer wordt gebruikt bij de productie van vermageringssupplementen. Uit de resultaten van recente studies blijkt nu dat cafeïne niet alleen het risico op diabetes, maar ok op de ziekte van Alzheimer gevoelig zou verminderen.

Bijwerkingen van cafeïne

Toch is het gebruik van cafeïne zeker niet zonder gezondheidsrisico's. Zo veroorzaakt het angst, slapeloosheid, darmirritatie en diarree, en is het verantwoordelijk voor zenuwachtigheid en stress. Cafeïne werkt op langere termijn verslavend. Het verslavend effect ervan wordt bewezen door zware en zwarte koffiedrinkers, die uiteindelijk met ontwenningsverschijnselen als hevige hoofdpijn, angst en stress worden geconfronteerd wanneer ze hun koffieverbruik drastisch terugschroeven of helemaal stoppen. Cafeïne is nochtans controvertieel. Vele migrainelijders voelen zich immers beter na het drinken van enkele kopjes koffie.

Te mijden voor zwangere vrouwen

Koffiedrinkende moeders brengen cafeïne ook in het bloed van de foetus én hun moedermelk. Zwangere vrouwen laten dus bij voorkeur kopje koffie staan. Er zijn echter nog gezondheidsnadelen verbonden aan het gebruik van cafeïne. Zo bevordert het de versnelde uitscheiding van zowel calcium als magnesium via onze urine. Cafeïne heeft ook een negatieve invloed op heel wat geneesmiddelen, antibiotica op kop. Mensen met hart- en vaatziekten, te hoge bloeddruk, slaap- en/of angststoornissen en met maag- en darmklachten beperken hun koffiegebruik. Koffie voor kinderen is sterk af te raden.

Verhoogt koffie cholesterolgehalte in ons bloed?

Koffiebonen bevatten een kleine hoeveelheid plantaardige vetten die, in beperkte mate, het cholesterolgehalte in ons bloed kunnen verhogen. Volgens wetenschappers hangt veel af van de manier waarop we onze koffie bereiden. Het nadelige effect van de aanweige cholesterol in onze koffie zou echter zo beperkt zijn, dat het eigenlijk uitsluitend relevant is bij diegenen die reeds met een verhoogd cholesterolgehalte in hun bloed te kampen hebben.

Wat met cafestol en kahweol in onze koffie?

Koffie bevat zelfs geen cholesterol, wél cholesterolverhogende stoffen en dan voornamelijk diterpenen als cafestol en kahweol. Beide stoffen komen van nature in koffiebonen voor. Deze stoffen beïnvloeden de werking van onze gal zodanig, dat minder galzuur wordt afgescheiden, waardoor minder cholesterol in onze lever kan verwerkt worden. Daardoor komt uiteindelijk meer cholesterol in ons bloed terecht. Cafestol is op zijn beurt de sterkst cholesterolverhogende stof die in onze voeding voorkomt. Wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat amper tien milligram cafestol per dag en dit gedurende vier weken gebruikt, ons cholesterolgehalte opmerkelijk verhoogt, dit terwijl de concentratie aan goede cholesterol zelfs lichtjes daalt. Wanneer we stoppen met koffiedrinken, zal ook het cholesterolgehalte zich langzaam terug normaliseren.

Koffieweetjes

• Koffie is rijk aan antioxydanten, ons beste wapen tegen de schadelijke vrije radicalen in ons lichaam. Deze vrije radicalen zijn verantwoordelijk voor ons verouderingsproces, en veroorzaken allerlei ouderdomsziekten zoals hart- en vaatziekten en kanker.
• De aanwezigheid van deze antioxydanten bewijst dat koffie zeker niet kankerverwekkend is zoals wel eens wordt gezegd.
• Koffie bevordert onze darmtransit, waardoor kankerverwekkende stoffen sneller ons lichaam verlaten en meteen ook minder invloed hebben op de gezondheid van onze darmwand. Darmkanker is momenteel een van de meest voorkomende kankers.
• Matig koffieverbruik verkleint het risico op ouderdomsdiabetes en de ziekte van Alzheimer.
• Koffie verlaagt immers onze bloedsuikerspiegel.