Wat moet je weten over friet

Inleiding

Friet is veruit een van de populairste gerechten die op dit moment op het westelijk halfrond gegeten wordt. Toch weten veel mensen niet veel over deze gefrituurde lekkernij. Hoe en wanneer zijn frietjes bijvoorbeeld ontstaan? Van welke aardappelsoorten kan friet gemaakt worden? En welke soorten friet zijn er eigenlijk?

Geschiedenis

De friet is waarschijnlijk ergens rond 1680 ontstaan, althans zo wordt aangenomen in België. De inwoners van de drie dorpen Namen, Dinant en Andenne hadden rond deze tijd de gewoonte om kleine visjes, die ze bij de visvangst binnengehaald hadden, te bakken in olie. Maar tijdens periodes met slecht weer of wanneer er vorst heerste kon er niet gevist worden. Als alternatief voor de visjes gebruikten de inwoners van deze dorpen aardappels, gesneden in de vorm van kleine visjes. Ook deze aardappelvisjes bakten ze in olie. Het verhaal is echter nooit bevestigd en men kan er zo zijn vraagtekens bij hebben. In de streek rondom Namen werd de aardappel bijvoorbeeld pas rond 1735 geïntroduceerd, ruim 50 jaar na de datering van bovenstaand verhaal.

Een andere oorsprong van de friet is te vinden in Frankrijk. Het verhaal omtrent het ontstaan van de friet in Frankrijk is niet helemaal duidelijk, maar de Fransen eisen wel de creatie van hun friet, de zogenaamde patates frites, op. Ze verwijzen namelijk naar de allereerste ‘friture’, die blijkbaar op de Franse Pont Neuf zou hebben gestaan.

In België kenden ze de friet al veel eerder dan in Nederland. Wanneer we precies friet zijn gaan maken en verkopen in Nederland is niet bekend, wel weten we dat dit niet voor het jaar 1900 is geweest. Er wordt voor mogelijk gehouden door het Nederlandse bedrijf Ubel Zuiderveld, dat de eerste friet in 1905 in Nederland is opgedoken op een kermis in Bergen op Zoom. Het is wel zeker hoe de friet in Nederland is gekomen: Belgische vluchtelingen hebben tijdens de Eerste Wereldoorlog de friet mee naar Nederland gebracht.

Waarvan wordt friet gemaakt

Er zijn verschillende soorten aardappels waar frietjes van gemaakt kunnen worden. Het is wel belangrijk dat de aardappels melig zijn, dat betekent dat ze een hoog gehalte aan zetmeel bevatten. Dit is belangrijk om lekkere frietjes te krijgen. De meest gebruikte aardappel is het bintje. Deze aardappel heeft namelijk de juiste samenstelling en is ook nog eens langgerekt en smal, zodat je er perfecte frieten van kan snijden. Er zijn echter ook nog andere aardappels waarvan je frietjes kan maken, namelijk de volgende soorten: Victoria, Innovator, Agria, Ukema, Première, Challenger, Asterix en Felsina.

Verschillende soorten friet

Frietjes worden niet alleen van verschillende soorten aardappel gemaakt, er kan ook nog verschil zitten in de bereidingswijze. Het verschil in bereidingswijze begint al bij de dikte van de gesneden frietjes. Frietjes die dun gesneden zijn worden sneller knapperig. Er zal bij dit soort frietjes dus ook voornamelijk de knapperige korst geproefd worden en niet zozeer de aardappel van binnen. Bij dikkere frieten duurt het echter langer voordat de friet een knapperige korst krijgt, en wordt bij het eten ook de kruimige binnenkant van de friet geproefd.

In Nederland onderscheiden we vier verschillende soorten friet. De eerste soort is Belgische friet, die twee keer gebakken worden en redelijk dik zijn. Een andere, bekende soort is de Franse friet, hele dunne frietjes die over het algemeen maar één keer gebakken worden. Een derde, bekende soort friet zijn de zogenaamde ‘chips’: Engelse frieten, dikker dan de Belgische soort, die niet gefrituurd worden, maar vaak gewoon worden gebakken in een pan. De laatste soort friet die wij kennen is het zogenaamde steppegras. Dit zijn hele dunne frietjes, gelijkend op gras. Ze worden vaak heel erg knapperig gebakken.

Conclusie

Het precieze ontstaansverhaal van de friet is niet bekend, maar er gaan geruchten rond dat de friet ergens in België of Frankrijk ontstaan is. Wel is duidelijk dat de friet door Belgische vluchtelingen in Nederland terecht is gekomen, ergens rond het begin van de twintigste eeuw. Friet kan worden gemaakt van een paar aardappelsoorten, al is het bintje de meest gebruikte soort. Verder zijn er naast verschillende aardappelsoorten ook verschillende soorten friet: de Belgische friet, de Franse friet, de Engelse friet (‘chips’) en het steppegras. 

Bron afbeelding: Wikimedia Commons, Rainer Zenz