Wat is een kroket

Inleiding

Menig Nederlander zal ooit in zijn leven een kroket gegeten hebben. De kroket is naast de frikadel namelijk een populaire snack in Nederland. Er zijn verschillende soorten kroketten, van vleeskroket tot aardappelkroket. Toch weten veel mensen niets over deze populaire snack. Hoe en wanneer is de kroket bijvoorbeeld ontstaan? Welke soorten kroketten kennen wij hier in Nederland? En hoe zit dat eigenlijk in België? 

Geschiedenis

De kroket zoals wij hem vaak eten, de vleeskroket, is hoogstwaarschijnlijk afkomstig uit Frankrijk en is al behoorlijk wat jaren oud. In Le cuisinier royal et bourgeois, een receptenboek van de kok van Lodewijk XIV, staat al een recept over een kroket. De Nederlandse culinaire deskundige Johannes van Dam beschouwt dit Franse recept als het oudste recept van de kroket.

Johannes van Dam heeft tevens een privécollectie aan kookboeken, waaruit duidelijk wordt dat het eerste recept van de kroket in Nederland dateert uit 1830. Het oudste recept dat bekend is in Nederland is geschreven door de kok van Willem I en in 1851 opnieuw uitgegeven in een kookboek. Ook in Nederland is de kroket dus al een aantal eeuwen een bekend gerecht.

In de 19^e eeuw is er echter behoorlijk aan de recepten van de kroket gesleuteld, zodat hij steeds meer de vorm kreeg zoals wij hem nu kennen. De kroket werd namelijk gepaneerd met broodkruim en in boter gebakken in een pan. Het werd gegeten als chique gerecht, iets wat de kroket op dit moment overduidelijk niet meer is. De overgang van hoogstaand gerecht naar snack vond plaats in de tijd rond de Tweede Wereldoorlog. Een tijd lang was de kroket zelfs de meest gegeten snack in Nederland. Helaas was dit maar van korte duur: na 1996 werd de kroket ingehaald door de frikandel. Tot op heden blijft de kroket een mooie tweede plaats vasthouden. Tegenwoordig kun je in bijna iedere snackbar een kroket bestellen. Ook zijn er snackbars waar je de kroket uit de zogenaamde 'muur' kunt halen. Het is een populaire snack. 

Variaties op de kroket

In de loop van de tijd zijn er veel verschillende varianties op de kroket ontstaan. De kroket waarvan hierboven de algemene geschiedenis beschreven is, de vleeskroket, is veruit de populairste kroket hier in Nederland. Deze wordt dan ook het meeste gegeten. Er zijn echter wel verschillende variaties op de vleeskroket ontwikkeld in de afgelopen jaren. Een bitterbal bijvoorbeeld. Dit is een kleine, ronde vleeskroket. De vorm is bij deze variatie veranderd en niet zozeer de inhoud. Kroketten waarbij de inhoud wel afwijkt van de vleeskroket zijn bijvoorbeeld de garnaalkroket, een kroket gevuld met kaas en garnalen, de satékroket, een kroket gevuld met satésaus en stukjes vlees, de aspergekroket, een niet veel voorkomende kroket met asperges als basis en een groentekroket, een kroket met verschillende soorten kruiden en groenten. De laatste is een vegetarische kroket. Een speciale soort kroket die wij hier in Nederland kennen is een aardappelkroket. Deze kroket wordt soms gebruikt als vervanger van aardappels in gerechten en deze kroket wordt dan ook niet vaak gegeten als snack, maar meer als bijgerecht. 

De kroket in België

In België wordt met een kroket over het algemeen geen vleeskroket bedoeld, maar een aardappelkroket. De kroket zoals wij hem kennen is in België niet zo populair als hier in Nederland en worden vaak alleen maar geserveerd bij hele speciale gelegenheden. Een soort kroket die daar wel erg populair is, is de aardappelkroket. Dit is een kroket gemaakt van aardappelpuree met een gepaneerd laagje erom heen. Zoals hierboven ook al vermeld, wordt deze kroket vaak gegeten als bijgerecht, als vervanger voor een zetmeelproduct.

Conclusie

De (vlees)kroket is afkomstig uit Frankrijk en bestaat al sinds de tijd van Lodewijk XIV. De eerste kroket in Nederland werd echter pas gegeten in 1830, een aantal jaar later. De vleeskroket is veruit de meest bekende kroket in Nederland, al zijn er ook variaties: een garnalenkroket, een satékroket, een groentekroket, een aspergekroket en een aardappelkroket. Deze laatste is ook heel erg bekend en populair in België, terwijl de vleeskroket daar niet zo vaak gegeten wordt.

Bron afbeelding: Wikimedia Commons, Iijjccoo,