De Sloveense keuken: gerechten en geschiedenis
De Sloveense keuken
De Sloveense keuken is een vanouds traditioneel Centraal-Europese keuken die tegenwoordig flink is beïnvloed door de buurlanden. De basisingrediënten uit de Sloveense keuken zijn (varkens)vlees, granen. verse vis uit de Adriatische Zee, olijven, bonen en andere verse groenten.
Culinaire geschiedenis van Slovenië
De culinaire geschiedenis van Slovenië vertoont veel gelijkenissen met die van Hongarije en Oostenrijk. Peulvruchten en granen hebben lang als basisvoedsel gediend. De voornaamste eiwitbronnen waren varkens, kippen, vis, geiten, schapen en schaaldieren met als aanvulling kastanjes, bospaddestoelen en noten. Tot de inheemse vruchten behoren majoraan, tijm, munt, melisse, laurierblad en salie en tot de inheemse vruchten behoren bramen, wilde aardbeien, bosbessen, appels, pruimen en peren. Slovenië is het enige EU land waar tot op de dag van vandaag het uiterst gezonde was boekweit als volksvoedsel dient. Het eerste Sloveense kookboek kwam in 1799 uit en werd door de Sloveense Valentin Vodnik geschreven.
Regionale keukens en invloeden van de buurlanden
De Sloveense keuken bevat regionale keukens die onderling sterk van elkaar verschillen. Aan de kust worden bijv. veel olijven en zeevoedsel gegeten terwijl ze in de bergen een heel andere voorkeur hebben. Er worden o.a. egels (!) en kwartels gegeten. De Sloveense keuken is sterk beïnvloed door de buurlanden van Slovenië. Op veel van deze gerechten hebben de Slovenen hun eigen versie gemaakt. Veel gerechten komen uit de Sloveense regio die aan Oostenrijk grenst. Zo kent men o.a. Duits gebak (Strudel, Sloveens: Zavitek), schnitzel, aardappelballetjes etc. Uit die buurt komen ook de Zure soep (met o.a. zure room, Mediterrane kruiden en varkensvlees) en de Krainer worst (Kranjska Klobasa) Het Sloveense deel van Istrië (schiereiland) kent veel zeevoedsel maar is ook sterk beïnvloed door de Italiaanse keuken. Uit het oosten van Slovenië komt het bekende gebak Prekmurska Gibanica en deze bestaat uit o.a. blauwmaanzaad, appel, walnoot en rozijn.
De Hongaarse invloeden zijn terug te zien aan de gevulde paprika en de Goulash. Er zijn ook invloeden uit de Balkan terug te vinden in de Sloveense keuken. Denk hierbij aan o.a. burek (een kaas- of appelgebak dat van oorsprong Turks is en daarnaast erg populair is in Bulgarije, Albanië, Griekenland, Voormalig Joegoslavië en Israël) en Kebab .
Sloveense gerechten
Wat opvalt aan de Sloveense keuken is dat bij ieder gerecht brood (kruh) wordt gegeten. Een aantal bekende gerechten in Slovenië zijn o.a. Shtruklji (deegrolletjes met zure room en kwark), Bograch (variant op goulash), Zhlinkrofi (vergelijkbaar met ravioli), Kranjska Klobasa (worst), Dunajki Zrezek (Wiener Schnitzel) , Rizota (Risotto), Kremshnita (romige cake) en Gibanica (cake met walnoten, appel en zure room).
Sloveense dranken
Slovenen drinken graag Italiaanse koffie en de bekendste alcoholische drank is bier (pivo). De bekendste eigen biermerken zijn Lasko en Union. Slovenen hebben voortreffelijke wijnen en zijn daar dan ook trots op. De wijnen van de beste kwaliteit worden echter (nog) niet geëxporteerd naar het buitenland en om deze reden zijn Sloveense wijnen niet erg bekend. Sterke drank wordt er meestal zelf gebrouwd en populair zijn o.a. Slivovica (pruimen jenever), jabonenik (appelcider), zganje (Sloveense cognac), brinjevec (van de jeneverbes gestookt) en sadjevec (soort appelbrandy).
Gostilna's
Gostilna's zijn typisch Sloveens en ze zijn overal in het land te vinden. Het zijn herbergen waar je kunt drinken en kunt kiezen uit enkele gerechten. Ze zijn vooral bedoeld voor mensen die in de bergen wandelen en een pauze maken. Wat opvalt aan de Sloveense Gostilna's, is dat ze vaak wild serveren (meestal zelf geschoten). Op het menu staan meestal bijv. wilde zwijnen, beren, herten etc. Omdat de dieren zelf geschoten en bereid zijn, wordt het vlees gekenmerkt door de typische wildsmaak. In sommige Gostilna's zijn de obers gekleed in traditionele klederdracht.
Bron
Culturescope - Slovenië: Culinaire geschiedenis en eetgewoonten