Wat is een monument

Inleiding

Waaraan moet een monument voldoen om zich een monument te mogen noemen. In de meeste gevallen is een monument een gebouw, in enkele gevallen kan het ook iets anders zijn, bijvoorbeeld een park, beeld of een brug. Vervolgens dient het monument een bepaalde waarde te hebben bijvoorbeeld een historische waarde, belangrijk te zijn voor de wetenschap of gewoon beroemd en berucht te zijn door zijn of haar schoonheid. Daarnaast heb je ook nog verschillende monumenten. Je hebt rijksmonumenten en je hebt gemeentelijke monumenten. Daarnaast heb je ook provinciale monumenten en je hebt ook beschermde dorpsgezichten of beschermde stadsgezichten.

Verschillende monumenten

Hieronder vind je een beknopt overzicht wat de verschillende monumenten nu precies inhouden.

Rijksmonumenten

Panden die bewaard moeten blijven voor het nageslacht en van historische waarde zijn voor Nederland kunnen worden geplaatst op de lijst rijksmonumenten. In Nederland zijn er ongeveer 62000 rijksmonumenten en dat is heel wat. In de meeste gevallen zijn het woonhuizen die op deze lijst staan. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed houdt zich met deze monumentenlijst bezig.

Gemeentelijke monumenten

Wanneer komt een monument nu op een gemeentelijke monumentenlijst in plaats van op een rijksmonumentenlijst? Deze vraag is eigenlijk heel eenvoudig te beantwoorden. Indien een pand dat in een bepaalde gemeente staat van groot belang is voor die gemeente en dus veel waarde heeft voor die betreffende gemeente kan de gemeente het pand plaatsen op de lijst van gemeentelijke monumenten. Het betreffende pand moet dan overigens geen nationale betekenis hebben want dan komt het op de rijksmonumentenlijst.

Provinciale monumenten

Hiervoor geldt eigenlijk hetzelfde als voor de gemeentelijke monumenten. Er zijn maar 3 provincies in Nederland die ook provinciale monumenten kennen. Deze provincies zijn Drenthe, Limburg en Noord-Holland.

Beschermde stadsgezichten of beschermde dorpsgezichten

Op dit moment zijn er ongeveer 350 beschermde stadsgezichten of beschermde dorpsgezichten in Nederland. Een beschermd dorpsgezicht is bijvoorbeeld een gedeelte van een dorp met een grote historische waarde. Het is trouwens wel zo dat binnen dat beschermde stadsgezicht of beschermde dorpsgezicht niet alle panden monumentaal hoeven te zijn.

Consequenties monumenten

Als je een pand hebt dat op de monumentenlijst staat dan brengt dit allemaal verschillende consequenties met zich mee. Zo heb je als eigenaar van een monument bepaalde rechten en plichten ten opzichte van het monument. Je mag niet zomaar verbouwen of andere veranderingen aan het pand aanbrengen. Daarnaast heb je bepaalde financieringsmogelijkheden voor bepaalde kosten die je moet maken om te zorgen dat het monument in goede staat blijft. Deze financiering is geregeld in de Brim. De Brim staat voor Besluit rijkssubsidiëring instandhouding monumenten.

Open Monumentendag

Elk jaar vindt er in Nederland een open monumentendag plaats. Deze open monumentendag vindt meestal plaats op de tweede zaterdag van september, soms ook op de tweede zondag van september. Let goed op want sommige monumenten zijn beide dagen open en andere monumenten niet. Niet alle monumenten zijn open, maar de meeste monumenten wel. Deze monumenten zijn op die dag herkenbaar aan de open monumentendag vlag die er dan wappert. Bovendien is het zo dat deze monumenten op die dag gratis toegankelijk zijn. Je hoeft er dus geen entree te betalen. Jaarlijks gaan er zo’n 850.000 mensen op de monumentendag een bezoekje brengen aan één van de monumenten en deze dag kan dus met recht een succes worden genoemd.

In 2011 vinden de monumentendagen plaats op zaterdag 10 september en zondag 11 september.

Links

Wat zijn de 10 mooiste monumenten van Nederland