Jacoba van Beieren, houtvester van Teylingen
Algemeen
Een edelvrouw die altijd tot de verbeelding heeft gespeeld, en een zeer bekend personage uit de Middeleeuwen is toch altijd wel Jacoba van Beieren geweest. Doordat zij gewoond heeft op kasteel Teylingen, wordt zij heden ten dage altijd “gesignaleerd” op de Keukenhof. Toch was Jacoba voor de tijd waarin zij leefde een echte rebel, een leven met veel intriges, moord, verraad maar ook liefde.
Jacoba van Beieren
Jacoba wordt gedoopt op 16 juli 1401 in Henegouwen als dochter (en enig kind, na een huwelijk van 16 jaar) van Willem VI en Margaretha van Bourgondië. De exacte geboortedatum is niet bekend, maar zuigelingen werden heel spoedig na hun geboorte gedoopt, dus zal Jacoba begin juli zijn geboren. Haar vader, is hertog van Beieren en graaf van Holland, Zeeland en Henegouwen. Hij overlijdt in 1417 aan de gevolgen van een hondenbeet, ongeveer 6 weken nadat Jacoba haar eerste echtgenoot heeft verloren. Haar moeder overleeft haar dochter en sterft in 1441. Jacoba krijgt de titels gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen.
Huwelijken
Jacoba trouwde in haar leven diverse keren, namelijk:
- Op 14 jarige leeftijd trouwt Jacoba op 6 augustus 1415, sinds haar 5e al verloofd, met kroonprins Jan van Touraine van Frankrijk. Al op haar 15e was Jacoba weduwe, de kroonprins overleed op 4 april 1417 aan een abces in zijn hals. Vermoed wordt dat hij opzettelijk is vergiftigd door zijn eigen moeder.
- In maart 1418 treedt Jacoba in het huwelijk met haar dan 14 jarige neef Jan IV, hertog van Brabant en Limburg. Er
- wordt dispensatie door paus verleent voor het huwelijk, welke onder druk van keizer Sigismund door de paus wordt herroepen. Het huwelijk is een grote mislukking en Jacoba gaat terug naar Henegouwen en laat op 19 februari 1421 haar huwelijk nietig verklaren.
- Een derde huwelijk werd voltrokken tussen Jacoba en de broer van de koning van Engeland, Humphrey hertog van Gloucester. Ook dit huwelijk was geen succes, uiteindelijk kwam de hertog in 1425 naar Nederland, voerde een veldslag in Henegouwen, verloor deze en ging terug naar Engeland. Hij liet Jacoba in Nederland achter. Rond 1427 verklaard de paus het 2e huwelijk van Jacoba met haar neef alsnog geldig, welke in 1427 sterft.
- Het 4e huwelijk van Jacoba wordt gesloten in 1432 met Frank heer van Borselen en graaf van Oostervant. Dit was een geheim huwelijk en niet in de kerk ingezegend. Pas nadat Jacoba afstand had gedaan van haar graafschappen in 1434, werd haar echtgenoot (door Filips de Goede gevangen gezet) weer vrijgelaten. Datzelfde jaar nog trouwt zij opnieuw met Frank, waarbij ze nu wel toestemming heeft verkregen. Alle vier de huwelijken van Jacoba zijn kinderloos gebleven.
Teylingen
Jacoba woont al op Teylingen sinds 1428, dus nog voordat zij voor de 4e keer in het huwelijk treedt. Jacoba is aangesteld als houtvester en zij verblijft in het kasteel tot zij op 9 oktober 1436 sterft aan de gevolgen van tuberculose.
Aan het verblijf van Jacoba in Teylingen is ook nog een mythe verbonden. Gezegd wordt dat zij tijdens haar verblijf uit verveling heel veel drinkkannetjes heeft gemaakt, de zogenaamde Jacobakannetjes. Vele zou zij zomaar over haar schouder in de slotgracht geworpen hebben. Archeologen hebben uit de slotgracht inderdaad deze kannetjes gevonden. Deze kannetjes waren hoge drinkkannen van ongeveer 20 cm hoog. De tuit is heel smal en de buik van de kan is niet rond. Deze kannetjes werden geproduceerd in Sieburg, maar door de vondsten in de slotgracht van Teylingen, kregen deze kannetjes al snel de naam Jacobakannetjes.