Alle protestantse kerken in Nederland

Inleiding

In de Bijbel staat dat ruim 2000 jaar geleden Jezus Christus werd geboren. In de derde eeuw ontstond de katholieke kerk. Tijdens de reformatie, die waarschijnlijk al in de 15e eeuw begon, ontstond in het huidige Nederland en omstreken een Calvinistische leer, gebaseerd op de opvattingen van Johannes Calvijn, Desiderius Erasmus en Maarten Luther. Hieruit ontstond in 1571 de Nederduits Gereformeerde Kerk. En een deel scheidde zich af van deze kerk. En weer, en weer, en weer, en weer. Er waren ook fusies. Hier een overzicht met afscheidingen.

Overzicht met afscheidingen

Schema van alle kerkgenootschappen

Achter de kerk staat in welk jaar deze ontstaan is.

Nederduits Gereformeerde Kerk (1571). Vanaf 7-1-1816 werd dit de Nederlands Hervormde Kerk.

• Nederlands Hervormde Kerk. Deze is ook in Zuid Afrika te vinden. In 1834 waren er mensen die voor een vrije interpretatie van de bijbel waren, en tegen de nieuwe kerkelijke reglementen waren. Hierdoor scheidden zich twee groepen, onder leiding van dominees Hendrik de Cock en Anthony Brummelkamp, af van de Nederduits gereformeerde kerk. Dit deden zij door de Gereformeerde Kerken onder het Kruis en de Christelijke Afgescheiden Gemeenten te vormen.

Dit alles wordt de afscheiding genoemd. Sommigen die zich hierbij aansloten gingen naar de Verenigde Staten. Een grote groep ging naar Michigan onder leiding van de dominee Albertus van Raalte. Zij stichtten de stad Holland, bouwden scholen, kerken en richtten het huidige Hope College op. Albertus van Raalte werd een dominee in de Reformed Church in America. Hij schreef boeken en was betrokken bij kranten. Van deze kerk scheidden zich in Zuid Afrika in de 19e eeuw twee kerken af.

• In 1869 fuseerden de Gereformeerde Kerken onder het Kruis met de Christelijke Afgescheiden Gemeenten. Zij vormden samen de Christelijk Gereformeerde Kerk. Er was een uitzondering, en dat waren drie gemeentes van de Gereformeerde Kerken onder het Kruis die niet meededen met de fusie.

Christelijk Gereformeerde Kerk

Deze kerk bestaat nog steeds.

• In 1947 scheidde de Christelijk Gereformeerde Gemeenten zich hiervan af. Deze bestaat niet meer. De laatste leden zijn in 1969 naar andere gemeentes gegaan. Van dit kerkgenootschap scheidde zich in 1952 de Christelijk Gereformeerde Gemeenten in Nederland zich af. Deze kerk bestaat nog steeds, ook in Zuid Afrika en Noord Amerika.

• In 1892 ging een deel van de Christelijk Gereformeerde Kerk samen met de Nederduits Gereformeerde Kerk (dolerend).Deze kerk was in 1886 ontstaan uit de Nederlands Hervormde Kerk.Deze fusie vormde de Gereformeerde Kerken in Nederland.

Gereformeerde Kerken in Nederland

Deze kerk heeft drie afscheidingen;

• Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband (1926). Deze is in 1946 gefuseerd met de Nederlands Hervormde Kerk.

• Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt (1944). Deze is ook bekend onder Gereformeerde Kerken in Nederland (vrijgemaakt). Zij spreken met de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Nederlands Gereformeerde Kerken (hun eigen afscheiding uit 1967) over fusie.

Van de Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt scheidde zich in 1967 de Nederlands Gereformeerde Kerken af, Deze is ook in Zuid Afrika te vinden, en vervolgens in 2003 de Nieuwe Vrijgemaakte Kerken (hersteld). Zij noemen zichzelf echter de Gereformeerde Kerken in Nederland. Dit is niet dezelfde als de Gereformeerde Kerken in Nederland uit 1892.

Alles klopt tot nu toe. Er zijn alleen nog drie gemeentes van de Gereformeerde Kerken onder het Kruis die nog nergens zijn. Deze zijn in 1907 met de Ledeboeriaanse Gemeenten (gemeenten die zich in 1841 onder leiding van Dominee Ledeboer van de Nederlands Hervormde Kerk hebben afgescheiden) gefuseerd tot de Gereformeerde Gemeenten (in Nederland en Noord Amerika). Deze worden in de Verenigde Staten en Canada The Netherlands Reformed Congregations genoemd. Van dit kerkgenootschap hebben zich in 1993 in de Verenigde Staten de Heritage Netherlands Reformed Congregations afgescheiden. Let op: niet alle Ledeboeriaanse Gemeenten zijn in 1907 gefuseerd met de resterende Gereformeerde Kerken onder het Kruis. Deze vormden de Oud Gereformeerde Gemeenten. Deze Oud Gereformeerde Gemeenten gingen in 1948 samen met de Federatie van Oud Gereformeerde Gemeenten. Zij noemden zich voortaan de Oud Gereformeerde Gemeenten in Nederland. Dit kerkgenootschap heeft ook een gemeente in Canada. De Federatie van Oud Gereformeerde Gemeenten was in 1922 samengesteld uit zes vrije gemeenten die ontstaan zijn uit verschillende bronnen.

PKN

Op 1-5-2004 fuseerden de Nederlands Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Evangelisch Lutherse Kerk tot de PKN, de Protestantse Kerk Nederland. De gereformeerde Kerken in Nederland die het hier niet mee eens waren, vormden de Voortgezet Gereformeerde Kerken in Nederland. De gemeentes van de Nederlandse Hervormde Kerk die het niet met de fusie eens waren vormden de Hersteld Hervormde Kerk. De Evangelisch Lutherse Kerk is een kerk die eigenlijk al sinds de 16e eeuw bestaat, zoals de Nederduits Gereformeerde Kerk. Binnen de PKN heeft hij een eigen identiteit. In 1818 is deze kerk officieel opgericht.

Andere kerkgenootschappen

Remonstrants

De Remonstrantse Broederschap heeft zich in 1619 van de Nederduits Gereformeerde Kerk afgescheiden omdat zij bezwaren hadden tegen de leer van deze kerk. Er zijn ook contraremonstranten, die hebben een nog strengere leer. Omdat Remonstranten volgelingen zijn van Jacobus Arminius, een predikant en hoogleraar, worden zij ook wel Arminianen genoemd.

Mormonen

Mormonen zijn er ook in Nederland. Zij hebben een kerk in Lelystad, Almere en Amersfoort. Ook hebben zij een tempel in Zoetermeer. Joseph Smith uit de staat New York was op zoek naar het kerkgenootschap waarbij hij zich aan moest sluiten. Hij besloot te bidden. Vervolgens kwamen God en Jezus zelf naar hem toe om hem te vertellen dat geen enkel kerkgenootschap de goede is, en dat hij er zelf een moet stichten die de enige waarheid verkondigt.

Dit deed hij in Manchester, New York op 6 april 1830. Eerst publiceerde hij nog een boek, het Boek van Mormon. Uiteindelijk trokken zij naar Salt Lake City, de hoofdstad van de staat Utah. Hier vestigden zij hun hoofdkantoor en hier zitten zij nog steeds. Deze kerk doet niet meer aan polygamie, maar heeft afscheidingen die dit wel doen.

Jehova’s Getuigen

Charles Taze Rusell was een Amerikaan die eind 19e eeuw de bijbel bestudeerde. Dit deed hij samen met anderen. Zij vinden dat wat er in de bijbel staat helemaal onfeilbaar is, zij geloven in leven na de dood en worden pas gedoopt als ze jongvolwassen zijn. Zij gaan langs de deuren omdat het voor een Jehova’s Getuigen verplicht is het Woord te verspreiden. Als zij dit niet doen worden zij uit de gemeenschap gezet.

Pinkstergemeente

Dit is ontstaan in de Verenigde Staten. Zoals in hun naam duidelijk wordt, vinden zij Pinksteren nogal belangrijk. Zij zien de gebeurtenissen van de Pinksterdag (Uitstorting van de Heilige Geest over de apostelen) als een belofte van wat voorspeld is in het Oude Testament. Zij geloven in de Doop van de Heilige Geest. Pinkstergemeente wordt ook wel aangeduid als Volle- Evangelie Gemeente.

Waals

Uit Frankrijk en minder zuidelijke gebieden waar in de 16e en 17e eeuw geen godsdienstvrijheid was, kwamen protestanten naar Nederland om hier hun eigen geloof te belijden. In Nederland mocht dit wel. Zij richtten de Waalse Kerk op. Er zijn momenteel veertien Waalse gemeentes waar (delen van) de dienst nog steeds in het Frans gehouden wordt. Tegenwoordig hoort de Waalse Kerk in een aparte classis bij de PKN.

Over de hele wereld zijn kerkgenootschappen met dezelfde soort belijdenis. In Nederland zijn ook protestantse kerk uit andere landen te vinden. In Rotterdam bijvoorbeeld is al sinds 1643 de Scots International Church en sinds eind 19e eeuw de Sjømannskirken i Rotterdam (uit Noorwegen) gevestigd.

Buitenland

Omdat Nederland in het verleden kolonies heeft gehad, zijn er op deze plaatsen nog steeds kerkgenootschappen met Nederlandse wortels.

• Suriname. Hier zijn de gewone Nederlandse kerkgenootschappen te vinden, maar ook bijvoorbeeld de Evangelische Broedergemeente in Suriname.
• Brazilië. De Reformed Evangelical Churches in Brazil en The Reformed Church of Brasolandia.
• Sri Lanka. In 1642 is hier door de Nederduits Gereformeerde kerk een kerkgenootschap opgericht dat nu de Christian Reformed Church of Sri Lanka heet en overeenkomsten heeft met de Nederlands Hervormde Kerk.

Ook op verschillende Caribische eilanden zijn Nederlandse kerkgenootschappen te vinden.

Zuid Afrika

Zuid Afrika was ooit een kolonie van Nederland. Hierdoor zijn er Nederlandse kerkgenootschappen te vinden. Onder meer de Gereformeerde Gemeenten in Nederland.

In de 19e eeuw scheidde zich van de Nederlands Hervormde Kerk de Neder- Duitse Hervormde Kerk van Afrika en de Gereformeerde Kerk van Afrika (Dopperkerk) af. De Neder- Duitse Gereformeerde Kerk bestaat nog steeds in Zuid Afrika. Tegenwoordig is er geen apartheid meer in de kerk. In het verleden is het wel zo geweest dat de Neder- Duitse Hervormde Kerk van Afrika en de Neder- Duitse Gereformeerde Kerk aan rassenscheiding deden tijdens de diensten. Er zijn ook speciale kerken voor kleurlingen geweest. Speciaal voor Indiërs werd dit de Reformed Church in Afrika.

Verenigde Staten

In 1628 werd in Amerika (Noord en Zuid Amerika) de eerste officiële Nederlandse dienst georganiseerd. Dit gebeurde in Nieuw Amsterdam, het huidige New York. De eerste voorganger was Jonas Michealius. Tegenwoordig houdt dit kerkgenootschap (de huidige Reformed Church) nog steeds diensten in de Marble Collegiate Church op de hoek van 5th avenue en 29th street in New York.

In 1857 scheidde zich van Reformed Church de Christian Reformed Church. Dit is op dit moment het grootste kerkgenootschap van de Verenigde Staten.

De Christian Reformed Church heeft zelf drie afscheidingen;

• United Reformed Churches in North America (1996)
• Orthodox Christian Reformed Church (1988)
• Protestant Reformed Church (1926). Deze heeft zelf ook een afscheiding; de Orthodox Protestant Reformed Church (1953). Dit is niet dezelfde kerk als de Gereformeerde Gemeenten in Nederland, die ook in 1953 is ontstaan.

Andere kerkgenootschappen met Nederlandse wortels in Noord Amerika:

• Canadian and American Reformed Churches (ontstaan op 16 april 1950 uit de Gereformeerde Kerken (Vrijgemaakt).
• Free Reformed Churches of North America (ontstaan in de jaren ’50 uit de Christelijke Gereformeerde Kerk).
• Heritage (Netherlands) Reformed Congregations. Deze is ontstaan in 1993 en al eerder genoemd in het verband met de afscheiding van de Gereformeerde Gemeenten (in Nederland en Noord Amerika).
• Netherlands Reformed Congregations (hetzelfde als de Gereformeerde Gemeenten (in Nederland en Noord Amerika)).

Sommige gedeeltes van diensten in sommige kerkgenootschappen worden nog steeds in het Nederlands gehouden. Sommige van deze kerken hebben ook gemeentes in Canada.

Tot slot

Alles wat is voortgekomen uit de Nederduits Gereformeerde Kerk:

• Nederduits gereformeerde kerk (dolerend) (1886)
• Ledeboeriaanse gemeenten (1841)
• Christelijke afgescheiden gemeenten (1834)
• Christelijke gereformeerde gemeenten (1947)
• Christelijke gereformeerde gemeenten in Nederland (1952)
• Gereformeerde kerken onder het kruis (1834)
• Christelijk gereformeerde kerk (1869)
• Voortgezet gereformeerde kerken in Nederland (1-5-2004)
• Gereformeerde kerken in Nederland (1892)
• Gereformeerde kerken in hersteld verband (1926)
• Gereformeerde kerken vrijgemaakt (1944)
• Nieuwe vrijgemaakte kerken (hersteld) (2003)
• Nederlands gereformeerde kerken (1967) (Ook in Zuid Afrika)
• PKN (2004)
• Hersteld hervormde kerk (2004)
• Evangelisch lutherse kerk (officieel 1818) (In alle Westerse landen)
• Gereformeerde gemeenten in Nederland (1953) (Ook in Zuid Afrika en Noord Amerika)
• Gereformeerde gemeenten (in Nederland en Noord- Amerika) (1907)
• Oud gereformeerde gemeenten (1907)
• Oud gereformeerde gemeenten in Nederland (1948) (Ook een gemeente in Canada)
• Remonstrantse kerk (1619) (Ook een gemeente in Duitsland)

De volgenden bestaan nog steeds:

• Christelijke gereformeerde gemeenten in Nederland (1952)
• Christelijk gereformeerde kerk (1869)
• Voortgezet gereformeerde kerken in Nederland (1-5-2004)
• Gereformeerde kerken vrijgemaakt (1944)
• Nieuwe vrijgemaakte kerken (hersteld) (2003)
• Nederlands gereformeerde kerken (1967) (Ook in Zuid Afrika)
• PKN (2004)
• Hersteld hervormde kerk (2004)
• Evangelisch lutherse kerk (officieel 1818) (In alle Westerse landen)
• Gereformeerde gemeenten in Nederland (1953) (Ook in Zuid Afrika en Noord Amerika)
• Gereformeerde gemeenten (in Nederland en Noord- Amerika) (1907)
• Oud gereformeerde gemeenten in Nederland (1948) (Ook een gemeente in Canada)
• Remonstrantse kerk (1619) (Ook een gemeente in Duitsland)

Conclusie

Iedereen doet wat hij denkt dat het beste is. Daar is meestal geen twijfel over mogelijk. Alleen mensen hebben verschillende gedachtes. Iedereen kan dus zeggen dat er eenheid in de kerk moet zijn, maar deze is er gewoon niet. Je zou je af kunnen vragen of dat men moet investeren in eenheid in de kerk, of gewoon zou moeten denken ‘leven en laten leven’. Als het mogelijk is om eenheid te krijgen, en men zou het leuk vinden om te fuseren moet men dit vooral doen. Maar ik denk dat niemand zou kunnen verwachten dat er ooit weer één kerk is.

Bron: Wikipedia

Link

Kerkgenootschappen