Het Pantheon in Rome

Inleiding

Rome kent veel verschillende bezienswaardigheden die gebouwd zijn voor de jaartelling. Het is een wereldstad waar de geschiedenis letterlijk op straat ligt. Sommige bezienswaardigheden zijn niet meer dan een ruïne, zoals het Colosseum dat gebruikt werd als amfitheater en forum Romanum het oude centrum van Rome. Het is jammer dat deze gebouwen door natuur en mens zover vernield zijn dat we alleen met een beetje fantasie nog kunnen bedenken hoe ze er ooit uit gezien hebben. Gelukkig dat niet alle bouwsels uit de klassieke oudheid dit lot hebben ondergaan. Het Pantheon is een goed voorbeeld van een tempel dat door goed onderhoud in originele staat bewaard is gebleven.

Geschiedenis

Voordat het Pantheon, zoals we die nu kennen er stond, was er op die plek een ander Pantheon. Het originele Pantheon werd gebouwd in 27 voor Christus. De grote brand in Rome in het jaar 80 na Christus heeft veel gebouwen in Rome vernietigd. Zo ook het eerste Pantheon.

Het Pantheon wat er nu staat werd tussen 118 en 125 na Christus gebouwd. Keizer Hadrianus gaf hier de opdracht voor. Het Pantheon werd door keizer Phocus aan Paus Bonifatius IV geschonken. Hij maakte van de tempel een kerk. Dit is de redding geweest van het Pantheon. Toen de meeste Romeinen Christen waren geworden werden bijna alle tempels gesloopt. Als kerk mocht het Pantheon als één van de weinige tempels blijven staan.

Naast kerk kreeg het Pantheon nog een andere functie tijdens de Renaissance. Het werd een begraafplaats. Een laatste rustplaats voor belangrijke Romeinen.

Bronzen letters

Op de gevel staat in brons geschreven M • AGRIPPA • L • F • COS • TERTIUM • FECIT. Als je deze Latijnse tekst in het Nederlands vertaalt staat er: Marcus Agrippa, Lucius zoon is de bouwer. Toch is het Pantheon in de tijd van keizer Hadrianus gebouwd. De reden dat hij niet wilde dat zijn naam op de gevel van het Pantheon zou staan, was om de senaat niet te beledigen.

Goed bewaard

Door de jaren heen is het Pantheon goed bewaard gebleven. Elke beschadiging door onder andere natuurgeweld, werd gerestaureerd. Ondanks zijn goede staat en alle restauraties is er toch één ding wat uiteindelijk van het Pantheon weggehaald is, het bronzen dak. In opdracht van paus Urbanus VIII werd deze er af gehaald. Het brons werd omgesmolten en gebruikt voor het baldakijn boven het graf van Petrus in de Sint Pietersbasiliek. Van de rest van het gesmolten brons zijn kanonnen voor de Engelenbrucht gemaakt.

Het gebouw

Het Pantheon is niet zoals bij de meeste tempels rechthoekig maar rond. Er zijn twintig zuilen aan de voorkant met daarboven op een driehoek en de eerder omgeschreven bronzen tekst. In de koepel is een gat waar het zonlicht door heen kan komen. Ondanks de illusie wordt de ronde binnenkant van het Pantheon niet gedragen door zuilen aan de binnenkant. De ronde muur is de draagmuur. Het gebruikte beton is aan de onderkant zwaarder. Hoe hoger er gebouwd werd, hoe lichter het beton voor de bouw gemaakt werd. De materialen die gebruikt zijn om het beton te maken zijn travertijn, turfsteen en licht vulkanische puinsteen.

Het Pantheon als voorbeeld

Na het Pantheon zijn er talloze gebouwen gebouwd die geïnspireerd zijn door het Pantheon. Denk maar eens aan het huis van Thomas Jefferson.

Het Pantheon is te vinden op Piazza della Rotonda. Je kunt de tempel bezoeken tussen negen uur s’morgens en half acht s’avonds. Het Pantheon vraagt geen entree om hem te bezoeken.

Voor wie een bezoek brengt aan Rome, moet deze indrukwekkende tempel zeker bezichtigen. Niet alleen de buitenkant, maar ook de binnenkant met het mooi gevormde ronde dak is de moeite waard. Het zonlicht wat door het gat in het dak binnenkomt, geeft elk moment van de dag een andere lichtinval. Elke bezoek aan het Pantheon heeft hierdoor een andere belevenis.