Wie is Tim Burton

Inleiding

Wanneer mensen wordt gevraagd om zoveel mogelijk bekende filmregisseurs op te noemen, zullen de meesten niet verder komen dan Steven Spielberg. Het is kwalijk dat andere topregisseurs door maar zo weinig mensen opgenoemd kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan Tim Burton. Hij heeft kaskrakers als ‘’Alice in Wonderland’’ en ‘’Charlie and the Chocolate Factory’’ geregisseerd. Maar welke films heeft Tim Burton nog meer gemaakt? En op welke manier heeft hij precies de filmwereld beïnvloedt?

Biografie

Deze regisseur werd op 25 augustus 1958 geboren in Burbank, Californië. Zijn geboortenaam is Timothy William Burton. ‘’Tim’’ is zijn roepnaam geworden. Hij heeft een jongere broer, Daniel. In verschillende interviews heeft Burton aangegeven dat hij zichzelf in zijn jeugd zou beschrijven als een erg rustige jongen, in zichzelf gekeerd, een buitenstaander. Hij was al vroeg bezig met films. Vooral horrorfilms interesseerden hem zeer. Zijn grote held was Edgar Allan Poe, een schrijver en dichter die bekend is geworden door zijn griezelig en lugubere verhalen. Hij heeft in zijn werk veel inspiratie uit het werk van Poe gehaald. Tim Burton studeerde aan het prestigieuze California Institute of Arts in de richting animatie.

In 1989 trouwde Burton voor de eerste maal, met de Duitse Lena Gieseke. Na drie jaar, net na het uitkomen van zijn film ‘’Batman Returns’’, ging het stel alweer uit elkaar. Daarna heeft hij nog een tijdje een relatie gehad met actrice Lisa Marie Smith, die ook in een aantal van zijn films heeft gespeeld. Na de première van zijn ‘’The Planet of the Apes’’ in 2001 verbrak hij deze relatie. Hij had namelijk een nieuwe liefde gevonden: Helena Bonham Carter. Met haar is hij nu nog steeds verloofd en in 2003 en 2007 werden hun twee kinderen geboren. In de films van Burton speelt Bonham Carter vaak een rol. Dit is het geval in bijvoorbeeld ‘’Corpse Bride’’ en ‘’Big Fish’’.

Carrière

Nadat hij aan de California Institute of Arts was afgestudeerd, kwam zijn carrière maar langzaam op gang. Hij begon met werken bij de animatieafdeling bij Disney. Hij heeft toen onder andere meegewerkt aan de lange tekenfilm ‘’Frank en Frey’’. Burton voelde zich hier echter niet op zijn gemak. Hij wilde zijn eigen films maken. Disney wist echter niet wat ze met deze duistere, vaak horrorachtige filmpjes moesten. Ze konden deze onmogelijk aan kinderen laten zien. Bij Disney maakte hij onder andere het animatiefilmpje ‘’Vincent’’, gewijd aan zijn idool Vincent Price. Ook maakte hij Frankenweenie, waar hij in 2012 een lange speelfilm van maakte. Regisseur Paul Reubens echter zag wel iets in Frankenweenie. Hij vroeg Burton om de film ‘’Pee-Wee’s Big Adventure’’ te regisseren. Dit werd zijn allereerste lange speelfilm. Het was gelijk een groot succes: 7 miljoen aan kosten, 40 miljoen aan opbrengst. Daarna maakte hij Beetlejuice, wat een nog succesvollere film werd. Deze film won zelfs een Oscar voor make-up. Tenslotte bracht hij in 1989 Batman uit. Dit werd één van de succesvolste films van de jaren ’80 en al gauw was Tim Burton niet meer weg te denken uit de filmwereld.

In 1990 bracht Burton ‘’Edward Scissorhands’’ uit, over een aan een mens gelijkende robot met scharen als handen. Vincent Price speelde in deze film een kleine rol waarmee Burtons jeugddroom uitkwam. Dit was ook de eerste film waarbij Tim samenwerkte met Johnny Depp. Later werkten de twee nog samen bij onder andere ‘’Sleepy Hollow’’, ‘’Charlie and the Chocolate Factory’’ en ‘’Sweeney Todd’’. Intussen maakte Burton ook twee vervolgen op de kaskraker ‘’Batman’’. Hij heeft ook vaak samengewerkt met componist Danny Elfman. Voor nagenoeg elke film verzorgde hij de alom geprezen muziek.

Werk

Tim Burton is een erg productieve filmmaker. Hij heeft geregisseerd, geproduceerd en geschreven. Hieronder is een overzicht te zien met zijn werk en bijbehorende functies.

Een regisseur is een persoon die ervoor moet zorgen dat het hele filmproces in goede banen verloopt. Hij moet de cast- en crewleden aanwijzingen geven en datgene wat in het script staat goed tot uiting te brengen. Een producent zorgt meer voor de financiële kant van het filmproject. Hij of zij moet voor voldoende geldschieters zorgen en moet ervoor zorgen dat het budget niet wordt overschreden. Schrijvers zijn de personen die het verhaal in een boek of in een script zetten. Er is één film waarbij Tim Burton alle drie de functies innam: Edward Scissorhands uit 1990. Dit is één van zijn meest gewaardeerde werken en heeft tegenwoordig een cultstatus.

Stijl

Tim Burton maakt zijn films in een erg bijzondere stijl. Deze stijl is grillig en soms ook wel horrorachtig te noemen. Zijn stijl was erg vernieuwend en nog steeds wordt Burton hierom geroemd. Eén van deze stijl- en handelskenmerken heeft te maken met de hoofdpersonen. Vaak zijn dit vreemde types. Ze hebben een afwijking, zijn wereldvreemd en passen niet goed in de maatschappij. Een goed voorbeeld is de hoofdpersoon in ‘’Frankenweenie’’, die niet kan verkroppen dat zijn hond is overleden. Door allerlei vreemde experimenten en dagen door te brengen op het kerkhof, lukt het hem weer de hond tot leven te wekken. Ook de hoofdpersoon in ‘’Vincent’’ voldoet aan voorgaande kenmerken. Deze persoon heeft allerlei duistere gedachtes.

Visueel blijven de films van Burton ook niet onopgemerkt. De omgevingen die hij bij zijn films of tekeningen gebruikt, hebben vaak een donkere gothic-stijl. De gebouwen in de films zijn vaak geïnspireerd op de Victoriaanse architectuur of op de huizen in zijn geboortestad Burbank. Om de griezelige films beter naar voren te brengen, gebruikt Burton veel schaduwen of skeletten. Verder valt het op dat Burton vaak dezelfde mensen gebruikt bij zijn films. De cast bestaat vaak uit Helena Bonham Carter, Johnny Depp of Christopher Lee. Tim Burton is verder gefascineerd door de feestdagen Kerstmis en Halloween, die ook vaak een rol spelen in zijn films. Een goed voorbeeld is ‘’The Nightmare Before Christmas’’ waarin beide feestdagen een prominente rol spelen. Andere handelsmerken zijn het gebruik van strepen en stippen op kleding, clowns en de donkere kringen die veel karakters onder hun ogen hebben.

Conclusie

Tim Burton is een Amerikaanse regisseur. Zijn carrière begon hij bij Disney nadat hij zijn animatiediploma haalde aan het California Institute of Arts. Hij is bekend van blockbusters als ‘’Batman’’ en ‘’Alice in Wonderland’’. Waar Burton mee opvalt is de bijzondere stijl die hij in zijn films gebruikt. Er hangt een duistere, horrorachtige sfeer met in de hoofdpersoon een onbegrepen persoon. Tim Burton gebruikt vaak dezelfde cast met onder andere zijn verloofde en beste vriend Johnny Depp.

Bronnen afbeeldingen: Wikimedia Commons, Pina90, S Pakhrin