Wie zijn de belangrijkste kunstenaars uit de renaissance

Inleiding

De renaissance is een kunstperiode in Europa die liep van de 15^e tot de 16^e eeuw. Onder andere de Mona Lisa en de gigantische Sint-Pietersbasiliek zijn in deze periode gemaakt. Het zijn meesterwerken uit de kunstgeschiedenis en worden door vele moderne kunstenaars als inspiratie gezien. Maar welke kunstenaars zijn voor deze en andere kunstwerken uit de renaissance verantwoordelijk?

Brunelleschi

Filippo Brunelleschi (1377-1446), geboren in Florence. Deze man was goudsmid, beeldhouwer én architect. Ook was hij een van de eerste, en later een van de grootste, architecten van de renaissance. Over zijn leven is niet veel bekend. Wat wel duidelijk is, is dat Brunelleschi een zeer grote invloed heeft gehad op de architectuur in Florence. De koepel van de Dom van Florence, hét kenmerk van de Italiaanse stad, is door deze man ontworpen. De bouw van de koepel heeft hem beroemd gemaakt, omdat de koepel geen enkele draagbalk of steunpilaar gebruikt om te blijven staan. Na zijn dood is hij in de Dom begraven. Wat misschien nog wel een belangrijkere bijdrage van Brunelleschi aan de kunst is geweest, is zijn ontdekking van het perspectief. Het was eerdere Griekse en Romeinse schilders wel gelukt om in hun werken diepte te creëren, maar de verhouding van voorwerpen ten opzichte van elkaar goed weergeven, lukte ze niet. Brunelleschi ontdekte dat alle lijnen die in de diepte lopen, in één punt samenkomen: het verdwijnpunt. Door het trekken van lijnen naar het verdwijnpunt en vanuit die lijnen voorwerpen schilderen, kan diepte op een juiste manier worden geschilderd.

Het grootste deel van zijn kunstwerken is te zien door simpelweg door de straten van Florence te wandelen. Vele gebouwen in deze stad heeft hij ontworpen en je zal dus niet lang hoeven zoeken voordat je tegen een echte Brunelleschi aanloopt.

Da Vinci

Leonardo da Vinci (1452-1519) was een echte ‘’homo universalis’’. Dat wil zeggen dat hij heel veel wist en kon. En dat klopt, want hij was architect, uitvinder, ingenieur, filosoof, natuurkundige, scheikundige, anatomist, beeldhouwer, schrijver, schilder en componist! Van het leven van Leonardo is veel bekend, aangezien schrijver Giorgio Vasari zijn biografie heeft geschreven.

Het grootste deel van zijn leven werkte hij in de steden Milaan, Florence. In de laatste jaren van zijn leven in Rome. Hier waren in die tijd ook kunstenaars Michelangelo en Rafaël werkzaam. Vanaf 1842 werkte hij als zelfstandige schilder en hij had ook een aantal leerlingen, met wie hij het meesterwerk Het Laatste Avondmaal schilderde. Verder is Da Vinci vooral bekend van het schilderij de Mona Lisa, dat tegenwoordig te zien is in het Louvre in Parijs.

Leonardo had een bijzonder karakter en leven. Zo schreef hij alles in spiegelschrift, zodat rivaliserende kunstenaars zijn ideeën niet konden stelen. Ook zou hij homoseksueel zijn geweest en een relatie hebben gehad met een 17-jarige jongen. Hiervoor heeft hij twee weken in de gevangenis gezeten, maar daar is hij wegens gebrek aan bewijs weer uit vrijgelaten.

Da Vinci heeft tegenwoordig nog steeds veel invloed. Zo heeft schrijver Dan Brown zich door deze man laten inspireren bij het schrijven van zijn wereldwijde bestseller ‘’The Da Vinci Code’’. 

Michelangelo

Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni (1475-1564) is een andere meester uit de renaissance. Hij was schilder, beeldhouwer, architect en dichter. Ook over Michelangelo heeft Vasari veel geschreven, waardoor dus redelijk veel over zijn leven bekend is.

Al als jonge jongen was Michelangelo veel met kunst bezig. Zo interesseerde school hem niks, maar zat hij constant te tekenen. Op zestienjarige leeftijd ging hij in de leer bij een bekende beeldhouwer. Een jaar later moest hij noodgedwongen zijn stad Florence verlaten, omdat een invloedrijke monnik van Florence niks had met kunst en veel kunstenaars verbood om hun eigen gang te gaan. Hij vertrok naar de stad Bologna, waar hij zich verder als beeldhouwer ging ontwikkelen.

Net als vele andere kunstenaars bezocht ook Michelangelo de stad Rome. Hier maakte hij het wereldberoemde beeldhouwwerk ‘’Pieta’’, dat te bewonderen is in de St. Pieterbasiliek. Michelangelo heeft de bouw van deze basiliek voltooid. Ook ontwierp en bouwde hij de graftombe voor paus Julius II. 

Rafael

Raffaello Sanzio (1483-1520), wereldwijd bekend als Rafael, was een kunstschilder die werkte aan het eind van de renaissance. Van zijn jeugd is bekend dat hij schilderlessen had van zijn vader Giovanni. Verder hebben verschillende schrijvers laten merken dat Rafael een ‘’wonderkind’’ zou zijn: hij leerde zeer snel, vooral voor iemand van zijn leeftijd.

In 1508 vertrok Rafael naar het Vaticaan om de woon- en werkvertrekken, de zogenaamde stanzen van paus Julius II te beschilderen. Hij heeft onder andere de allesverwoestende brand die de mythische stad Troje zou hebben getroffen, geschilderd in één van vertrekken.

Velen waren onder de indruk van zijn werk en Rafael kreeg steeds meer opdrachten aangeboden. Ook de Kerk wilde dat Rafael nog meer voor hen ging schilderen. Hij kon al dit werk niet in zijn eentje aan. Daarom ging hij steeds meer leerlingen inhuren die een deel van het werk voor hem moesten opknappen. Hij gaf zijn leerlingen wel strenge aanwijzingen mee, zodat het werk wel op een echte Rafael ging lijken.

Rafael heeft een opvallende schilderstijl. Zo gebruikt hij in al zijn schilderingen de kleuren geel, blauw en rood. Ook schildert hij vaak een triomfboog op de voorgrond, zoals het geval is bij De School van Athene.

Het lichaam van Rafael is in het Pantheon, een grote tempel, begraven. Dit maakt duidelijk dat de Romeinen zeer veel respect voor Rafael hadden. Er werden tot dan toe namelijk alleen burgers van Rome in het Pantheon begraven, en dat was Rafael niet. Na de dood van Rafaël begon de glorie van de renaissance te verminderen.

Conclusie

Er zijn vier kunstenaars die over het algemeen worden gezien als de grootmeesters van de renaissance: Brunelleschi, Da Vinci, Michelangelo en Rafael. Zij hebben zich door middel van baanbrekende ontdekkingen en perfectie weten te onderscheiden van de andere kunstenaars die in de renaissance actief waren. Het is een geluk dat nog veel van hun kunstwerken in een goede staat te bewonderen zijn!