Wat vieren we met Pasen

Inleiding

Er zijn twee christelijke feestdagen die jaarlijks ook erg groots door niet christenen gevierd worden. De eerste feestdag is Kerstmis; op 25 en 26 december bezoeken miljoenen Nederlanders hun familie, hebben een heerlijk diner en geven elkaar cadeautjes. De andere ‘’commerciële’’ christelijke feestdag is Pasen, dat altijd rond maart en april wordt gevierd. Veel mensen weten echter niet precies wat er nou eigenlijk gevierd wordt met Pasen. Lees dit artikel, en kom alles te weten over wat er met Pasen gevierd wordt.

Wat vieren we?

Pasen is het belangrijkste feest van het jaar voor christenen. Op deze dag wordt dan ook een hele bijzondere gebeurtenis gevierd en herdacht: de wederopstanding van Jezus Christus. Met andere woorden: hij stond op uit de dood. Deze belangrijke gebeurtenis wordt beschreven in alle evangeliën, dus in die van Mattheus, Lucas, Johannes en Marcus. Nadat Jezus op Witte Donderdag werd verraden, op Goede Vrijdag werd gekruisigd en op Stille Zaterdag in zijn graf lag, is nu Paaszondag aangebroken. In de vroege ochtend waren enkele vrouwen op weg naar het graf van Jezus. Ze zijn van plan zijn lichaam te verzorgen. Tot hun grote verbazing zien ze dat het graf leeg is! Het lichaam van Jezus is nergens meer te vinden. Dan plotseling verschijnen er enkele engelen. Zij vertellen: ‘’waarom zoekt u de levende onder de doden?’’. Met andere woorden: Jezus is niet meer dood, maar levend! Jezus zelf verschijnt een aantal keren op Pasen. Hij verschijnt onder andere aan Maria Magdalena, niet te verwarren met Jezus’ moeder Maria, en aan enkele van zijn volgelingen.

Op de dag dat Jezus zou zijn opgestaan, vond er volgens de evangelie van Mattheus een grote aardbeving plaats. Na veel onderzoek van wetenschappers is gebleken dat er rond het jaar 30 na Christus, ook het jaar waarin Jezus ongeveer zou zijn opgestaan, daadwerkelijk een aardbeving heeft plaatsgevonden. Volgens de evangelie stond de aardbeving in direct verband met de wederopstanding van Jezus. Op Pasen wordt overigens niet alleen de wederopstanding van Jezus Christus gevierd en herdacht. Er wordt op deze dag ook weer uitgekeken naar het moment dat Jezus terugkomt op aarde.

Wie vieren het?

Over de oorsprong van het Paasfeest bestaat veel onduidelijkheid. Er wordt vaak gesteld dat het christelijke Paasfeest is gebaseerd op lentefeesten die door andere volkeren gevierd werden. De christenen zouden veel symbolen en tradities uit de oude lentefeesten hebben overgenomen. Zo kan er dus gesteld worden dat Pasen voorkomt uit de lentefeesten en oorspronkelijk dus ook door niet-christenen gevierd werd. Tegenwoordig is dat nog steeds zo: zowel christenen als niet-christenen vieren Pasen op een andere manier. Vanzelfsprekend vieren deze twee groepen het feest beide wel op een andere manier. Voor christenen heeft Pasen natuurlijk een sterk religieuze lading, terwijl dat voor niet-christenen logischerwijs niet het geval is.

De data van Pasen de komende jaren zijn overigens: 20 april 2014, 5 april 2015, 27 maart 2016 en 16 april 2017. De datum van Pasen wordt bepaald aan de hand van de volle maan. In het jaar 325 werd al bepaald dat Pasen gevierd moet worden op de eerste zondag na de eerste volle maan van de lente. De data van alle andere feestdagen van de Paascyclus zijn van de datum van Pasen afhankelijk. Voor een uitgebreide opsomming van de data van alle feestdagen van deze cyclus, zie onderaan dit artikel. 

Hoe vieren we het?

Voor vele Christenen begint het Paasfeest is de nacht van Stille Zaterdag op Paaszondag. Ze nemen dan deel aan de Paaswake in de kerk. Dit is een ingetogen wake. Wanneer de wake is afgelopen echter, kan het Paasfeest beginnen. Er worden dan bijvoorbeeld veel vrolijke liederen gezongen. Door de dag heen worden in de kerk nog meerdere vieringen gehouden die allemaal erg vrolijk zijn. Soms worden aan kinderen paasduiven uitgedeeld, dit zijn broodjes. De duif staat symbool voor vrede. Naast paasduiven, spelen ook andere voedingsmiddelen een belangrijke rol bij het Paasfeest: eieren bijvoorbeeld. Iedereen kent wel het gebruik Paaseieren zoeken. Veel gezinnen verstoppen in bijvoorbeeld hun tuin chocolade-eieren die de kinderen vervolgens moeten zoeken. Anderen laten de taak van het verstoppen over aan de Paashaas, een belangrijke mascotte van Pasen. Het paasei speelt dus een belangrijke rol bij de commerciële kant van Pasen. Het ei was vroeger echter ook erg belangrijk bij de traditionele vieringen van Pasen. Voor katholieken betekent Pasen namelijk het einde van de 46 dagen durende Vastentijd. Door veel eieren te eten kwamen de mensen die vastten weer op krachten. Het vasten gebeurt niet veel meer in Nederland en België. De eieren zijn echter altijd belangrijk gebleven. Op eerste Paasdag houdt de Paus in Vaticaanstad een toespraak waarin hij iedereen een zalig Paasfeest wenst en hij spreekt de zegening Urbi et Orbi uit.

Op Pasen wordt tegenwoordig niet alleen maar de wederopstanding van Jezus Christus gevierd. Tegenwoordig is het ook te zien als lentefeest. Pasen valt altijd in maart of april en is daarom voor veel mensen de perfecte gelegenheid om de lente, een periode van bloei, te verwelkomen. Ze houden een grote schoonmaak, maken een uitgebreid ontbijt of versieren hun huis met bloemen of leuke decoraties zoals kuikentjes en haasjes. In grote delen van Europa, zo ook in Nederland, worden op eerste of tweede Paasdag paasvuren ontstoken. Enorme stapels met brandhout worden opgericht en vervolgens in brand gestoken; een tientallen meters hoog vuur is het gevolg. De traditionele betekenis van paasvuren was om de herrijzenis van Jezus af te beelden. In delen van Duitsland wordt er bovendien een pop van Judas Iskariot, de verrader van Jezus, op de houtstapels gelegd om verbrand te worden. Tegenwoordig zijn paasvuren ook een ‘’gewoon’’ spectaculair gebeuren waar altijd heel veel mensen op afkomen. Het grootste paasvuur ter wereld werd overigens in 2012 opgericht in Espelo, Overijssel. In Nederland dus! Daar werd een houtstapel gebouwd van bijna 46 meter hoog.

Andere christelijke feestdagen

● Driekoningen – 6 januari

● Carnaval - de drie dagen voor Aswoensdag

● Aswoensdag - 46 dagen voor Pasen

● Palmzondag - de zondag voor Pasen

● Witte Donderdag – de donderdag voor Pasen

● Goede Vrijdag – de vrijdag voor Pasen

● Stille Zaterdag - de dag voor Pasen

● Hemelvaart – 40 dagen na Pasen

● Pinksteren - 50 dagen na Pasen

● Allerheiligen - 1 november

● Allerzielen - 2 november

● Kerstmis – 25 en 26 december

Conclusie

Pasen is de belangrijkste feestdag van het jaar voor Christenen. Op deze dag wordt herdacht en gevierd dat Jezus Christus uit de dood is opgestaan. Op Pasen wordt ook aandacht besteed aan de dag dat Jezus weer terug zou komen op aarde. Tegenwoordig is Pasen ook een belangrijke commerciële feestdag: mensen houden een grote schoonmaak, nuttigen een lekker ontbijt enz. Ook worden paasvuren opgericht. Vrolijk Pasen!

Bronnen afbeeldingen: Wikimedia Commons, Surgun100, Roepers