Wat vieren we met Allerzielen

Inleiding

Christenen vieren door het jaar heen erg veel feesten. De bekendste hiervan zijn bijvoorbeeld Kerstmis en Pasen. Er zijn echter ook nog wat kleinere feestdagen die zeker de moeite waard zijn om te vermelden. Denk dan bijvoorbeeld aan Allerheiligen en Allerzielen. In dit artikel zal de laatstgenoemde feestdag worden besproken. Weet jij bijvoorbeeld even niet meer wat er nou eigenlijk precies gevierd wordt met Allerzielen of ben je benieuwd hoe de feestdag gevierd wordt? Alles kun je vinden in dit artikel.  

Wat vieren we?

Aan de naam is het al te zien: Allerzielen en Allerheiligen zijn feestdagen die nauw aan elkaar verbonden zijn. Jaarlijks wordt op 1 november, Allerheiligen, door katholieken over de hele wereld stilgestaan bij de gestorven christelijke heiligen en martelaren. De dag erna, 2 november dus, wordt Allerzielen gevierd. Deze feestdag is eigenlijk een verlengstuk van Allerheiligen. Met Allerzielen worden namelijk alle overledenen, dus ook niet-heiligen en niet-martelaren, herdacht. Met Allerzielen worden dus veel meer mensen herdacht. In het bijzonder wordt op Allerzielen stilgestaan bij de mensen die nog maar een korte tijd geleden overleden zijn en hun plek in de hemel nog niet gevonden hebben maar nog vastzitten in het Vagevuur om boete te doen. Allerzielen wordt al eeuwenlang jaarlijks gevierd. Dit gebeurde waarschijnlijk voor het eerst in het klooster van Cluny, een stadje in het oosten van Frankrijk. Waarschijnlijk werd in het jaar 998 daar voor het eerst Allerzielen gevierd. De officiële naam Allerzielen werd echter pas zo’n 300 jaar later aan het feest gegeven.

Eerder werd al vermeld dat Allerzielen zoals het op 2 november gevierd wordt, een katholiek feest is. Anglicanen vieren het feest ook op dezelfde manier. Andere christelijke stromingen hebben echter andere herdenkingsdagen in plaats van Allerzielen. Byzantijnse katholieken en orthodoxen vieren namelijk op zeven zaterdagen verspreid over het jaar een feest gelijk aan Allerzielen.

Wie vieren het?

Allerzielen wordt over het algemeen door meer mensen gevierd dan Allerheiligen. Dat komt doordat Allerzielen een iets minder religieus karakter heeft, aangezien ook ‘’gewone’’ gestorven mensen op deze dag worden herdacht. Er zijn dus ook niet-christenen die Allerzielen vieren. Het is echter maar een minderheid die dat doet. Veel mensen menen bijvoorbeeld dat ze niet één bepaalde dag nodig hebben om overledenen te herdenken en het maakt hen niet uit op welke dag in het jaar ze precies overleden geliefden herdenken. Daardoor is en blijft Allerzielen vooral een feestdag waar christenen uitgebreid bij stilstaan. Men zou kunnen zeggen dat byzantijnse katholieken en orthodoxen Allerzielen het grootst vieren, namelijk op zeven verschillende zaterdagen in het jaar. Zij hebben gekozen voor een zaterdag aangezien Jezus op Stille Zaterdag in zijn graf lag. De zaterdag brengt dus altijd een sfeer van ''dood'' met zich mee. Als laatste vieren ook Protestanten Allerzielen. In sommige landen hebben de protestanten Allerzielen en Allerheiligen samengevoegd op één dag en vieren de dagen dus niet apart. In andere landen en streken houden protestanten de ''gewone'' datum van de katholieken aan. 

Hoe vieren we het?

Voor veel christenen die met Allerzielen de doden herdenken, begint de dag met een kerkmis. Met Allerzielen wordt een speciale mis gehouden, namelijk een requiem. Dit is een mis die speciaal gericht is op de doden. Katholieken geloven dat door het houden van een requiemmis de tijd dat mensen in het Vagevuur moeten verblijven, verkort kan worden. Door de requiemmis zouden de doden dus sneller een vredige plek in de hemel vinden. Tijdens de requiemmis wordt er veel gezongen en muziek gespeeld. Mensen die eerder in het jaar een dierbare verloren hebben, bezoeken met Allerzielen ook altijd de kerk. Tijdens de uitvaart in de kerk hebben zij namelijk een kruisje met de naam van de overleden persoon opgehangen in de kerk. Met Allerzielen komen zij dit kruisje weer ophalen.

Niet-christenen gaan met Allerzielen gewoonlijk niet naar de kerk. Zij doen tijdens deze dodenherdenking aan andere tradities. De meest voorkomende hiervan is het bezoeken van het graf van de overledene. Familieleden, vrienden en andere geliefden branden een kaarsje of leggen bloemen op het graf. Door alle vooraf beschreven handelingen zullen de doden niet vergeten worden.

Andere christelijke feestdagen

● Driekoningen - 6 januari

● Carnaval - de drie dagen voor Aswoensdag

● Aswoensdag - 46 dagen voor Pasen

● Palmzondag - de zondag voor Pasen

● Witte Donderdag – de donderdag voor Pasen

● Goede Vrijdag – de vrijdag voor Pasen

● Stille Zaterdag - de dag voor Pasen

● Pasen – de eerste zondag na de eerste volle maan van de lente

● Hemelvaart – 40 dagen na Pasen

● Pinksteren – 50 dagen na Pasen

● Allerheiligen - 1 november

● Kerstmis – 25 en 26 december

Conclusie

Allerzielen is de katholieke feestdag die jaarlijks op 2 november gevierd wordt, de dag na Allerheiligen. Met Allerzielen worden alle doden herdacht. Voor veel christenen begint de dag met een zogenaamde requiemmis. Christenen geloven dat de doden door deze muzikale mis sneller een plek in de hemel vinden. Veel nabestaanden bezoeken met Allerzielen het graf van hun overleden geliefden om een kaarsje te branden of een boeket bloemen neer te leggen. 

Bronnen afbeelding: Wikimedia Commons, Klearchos Kapoutsis