Wat is Ayurveda
Ayurveda is een hindoeïstische gezondheidsleer uit India. De Ayurveda heeft een visie op alles wat met de totale gezondheid van lichaam en geest te maken heeft. Het is een veelomvattend systeem van medische voorschriften en praktische handelingen.
Uitgangspunten
De Ayurveda ziet het lichaam niet los van geest en natuur. De Ayurveda geeft een eigen betekenis aan het begrip energie', die aanwezig is in de geest en in de gehele kosmos.
De Ayurveda is een holistische benadering, die voortkomt uit Hindoe tradities en een uitgaat van een totaalbenadering van de zieke. Zij probeert ziekte te voorkómen door de 'energieën' in lichaam en geest in balans te brengen en te houden.
Ziekte volgens Ayurveda
De centrale ayurvedische gedachte is dat een ziekte eerst in de geest ontstaat, en zich pas na herhaald genegeerd te worden in het lichaam manifesteert. De Ayurveda stelt dat het lichaam onverbiddelijk gehoorzaamt aan de geest. De geest wordt daarbij beschouwd als de regisseur van de energieën die het lichaam doen leven. Die energieën worden gezamenlijk aangeduid als de ziel. De behandelwijze bestaat globaal gezegd uit het bepalen van de ideale energieverdeling van de patiënt bij de geboorte (prakriti), het achterhalen van de precieze energie-onevenwichtigheid (vikriti), waar deze onevenwichtigheid vandaan kwam, en in een zachtaardig programma de energiebalans weer te herstellen. De Ayurveda vertrouwt daarbij op het eigen herstellend vermogen van de mens.
De mens heeft echter met zoveel verstorende factoren in het leven te maken, dat Ayurvedische behandelingen bepaald geen garantie voor genezing geven.
Ayurveda en ziektepreventie
De "geneesmiddelen" van de ayurveda richten zich vooral op het bewust met de levensstijl en het gedrag omgaan. Hier volgt een kort overzicht van methoden en technieken die de Ayurveda aanwendt om balans in energiekarakteristieken te behouden of terug te brengen.
Levenswijze en ayurvedische ziektepreventie
Een mens heeft ongeveer 60.000 gedachten per dag, waarvan het meerendeel steeds dezelfde zijn. Veel van deze gedachten hebben het karakter van angst, of zijn anderszins disfunctioneel voor onze energieën. Met meditatie schakelen we tijdelijk deze gedachtestroom uit. Bijkomend effect is dat de lichaamsenergieën de ruimte krijgen om naar hun natuurlijke evenwicht toe te bewegen. Zie verder bij meditatie. Aangezien onevenwichtigheid in de impulskracht de grootste veroorzaker is van onevenwichtigheden (vata:pitta:kapha staat als 4:2:1 oorzaken van ziekten), zijn volgens de Ayurveda rust en regelmaat van het grootste belang. Veel rust nemen, op tijd op en op tijd naar bed zijn daarom eenvoudige richtlijnen die, als ze gedisciplineerd worden toegepast, veel verschil in ziekteverloop kunnen maken. Panchakarma is een methode om het lichaam van onzuiverheden te ontdoen. Zie literatuurlijst voor meer details. De vreugdetechniek is een manier om pure gelukzaligheid als golven door het lichaam heen te spoelen. Dit is te vergelijken met het kippenvel gevoel dat bij muziekconcerten, films of theater wel ontstaat. Zie literatuurlijst voor meer details.
Lichaamsbeweging en ayurvedische ziektepreventie
Veel yoga-concepten zijn sterk verweven met ayurvedische principes. Er bestaan honderden verschillende yoga-oefeningen die allemaal op een eigen aspect van geest-lichaam energieën betrekking hebben. Als een prakrit en vikriti eenmaal bekend zijn, is volgens de Ayurveda gerichte balancering daarvan mogelijk met specifieke yoga-oefeningen. Ademhaling is volgens veel oosterse tradities de verbinding tussen het innerlijk en de uiterlijke wereld. De ayurveda biedt een aantal specifieke ademhalingstechnieken die ook bij yoga en in de chakra-theorie worden gebruikt. De bekendste hiervan is de pranayama, oftewel evenwichtig ademhalen, beurtelings door een neusgat.
Voeding en ayurvedische ziektepreventie
De Ayurveda kent honderden kruiden en specifieke eet-richtlijnen voor verschillende typen mensen. De belangrijkste algemene voedingstips zijn:
Dagelijks op regelmatige tijden drie verse maaltijden nemen. De lunch is de grootste maaltijd van de dag; ontbijt de kleinste. Water warm drinken. Niet de kwantiteit is belangrijk, maar de frequentie: met regelmaat kleine slokjes warm water. Warm eten: altijd vers, uit eigen streek, goed gaar gekookt Vooral voedsel eten dat de hoogste dosha’s kalmeert Geen alcohol en/of koffie. Meditatie is een effectief alternatief. Voorzie iedere maaltijd van de zes smaken: Zoet, zuur, zout, bitter, scherp, samentrekkend (wrang)