Ayurveda en leefstijladviezen

In dit artikel worden leefstijladviezen omschreven vanuit het kader van ayurveda.

Omgevingsinvloeden Het zintuiglijk bewustzijn reageert op iedere verandering die zich in onze omgeving voordoet. Iedere indruk laat een afdruk achter en een invloed op de zintuigen. Door voor meer goede indrukken te zorgen, zoals wakker worden door het geluid van vogels en niet door het geluid van een overvliegende straaljager. Door te kiezen voor bepaalde indrukken kunnen wij bewuste veranderingen aanbrengen om ons welbevinden te verbeteren en onze zintuiglijke ervaringen positiever te maken. Zodoende kan men zijn eigen realiteit veranderen door bewust voor meer positieve indrukken te zorgen. Het kiezen van goede indrukken is gemakkelijker als onze gedachten en emoties veranderen.

Voorbeelden

Voorbeelden van positieve indrukken die je voor jezelf meer in je leven kunt realiseren op een gemakkelijke manier zijn:

• Door een wekker die het daglicht simuleert om de biologische klok wakker te maken met het opstaan en daarbij misschien een geluidje van een stromend beekje of zingende vogels.
• Door 's morgens de dag te beginnen met een glas lauw water en voordat men zich gaat douchen een zelfmassage met warme sesamolie toe te passen. Dit duurt ongeveer 20 minuten, maar je zult versteld staan wat een verschil het uitmaakt met het beginnen van je dag.
• Door dagelijks een half uurtje in stilte te verkeren om naar je gedachten te luisteren, terwijl je ademhalingstechniek doet. Maar je kunt ook een half uur voor het slapen gaan de TV uitzetten en naar een rustig smaakvol muziekstuk te luisteren met een glas warme melk en daarin een snufje nootmuskaat.

In een therapeutisch proces is het belangrijk om de negatieve indrukken te beperken of dat gelijke negatieve krachten elkaar versterken. ( Als men verkouden is dan vermijd men vocht en als men gevoelig is voor geluid, dan vermijd men het geluid.)

Op basis van jouw persoonlijke constitutie kan ik al een goede inschatting maken betreffende welke indrukken op jouw negatief zullen werken en welke indrukken je welbevinden kan verbeteren. Het werken met de vijf zintuigen is een uitstekende manier om een directe invloed uit te oefenen op jouw realiteit en hoe je deze ervaart.

Het is belangrijk om voor jezelf uit te zoeken welke indrukken negatief of positief op jou inwerken. Je gaat de smaak voor jezelf ontwikkelen die goed is voor jouw persoonlijk evenwicht. Houdt je van muziek, luister erna! Houd je van bloemen, koop of pluk ze!

Door de persoonlijke aandacht voor je leefomgeving en je leefwijze in al hun aspecten creëer je een wereld waarin je kunt gedijen. Het werkt helend voor de vijf zintuigen en al zal het zintuiglijk bewustzijn kalmeren. De bril waardoor jij de realiteit waarneemt zal veranderen.

Voor het bestuderen van een aantal omgevingsinvloeden heeft de ayurveda een aantal specialisaties ontwikkelt.

• VASTU: Is in het Westen ook bekend als feng-shui. Het beschrijft tot in detail welke bouwwijze en inrichting van huizen het meest geschikt is. Zo wordt bijvoorbeeld geadviseerd om je bed in de noord-zuidrichting te plaatsen. Het energielichaam wordt dan tijdens de slaap niet verstoord door het magnetisch veld van de aarde.
• EDELSTENENTHERAPIE: Het op het lichaam dragen van edelstenen om klachten te verzachten.
• GANDHARVA: Het beschrijft de diepe invloed van klank op lichaam en geest. Zoals iedereen wel de klank van een liefhebbende zingende moeder tot haar kind vaak ervaart met een diep invloed. Het kind kalmeert en dan zegt men dat klank geen invloed op ons heeft? De ayurveda heeft voor vele geestelijke en lichamelijke ontregelingen gerichte klanken genoemd. Wegens de directe relatie tussen geluid en vata (beiden zijn verbonden met het element ruimte) is het werken met klanken in de meeste psychotherapeutische behandelingen aan te bevelen.

De drie dosha's in ons vragen ieder om een andere levensstijl. Hieronder worden enkele algemene adviezen geformuleerd per dosha.

VATA DOSHA (RUIMTE EN LUCHT ELEMENTEN)

Een verhoogde vata vraagt een aanpassing van levensstijl op verschillende fronten. Het is belangrijk om de VATA in balans te houden, want men zegt dat 60% van alle klachten ontstaan door een onbalans van VATA.

De eigenschappen van VATA zijn: koud, droog, licht, beweeglijk, snel, helder en ijl. Om de VATA te verlagen dient men de tegenstellingen van deze eigenschappen in te zetten bij het therapeutisch proces, dus alles wat warm, vet, zwaar, stabiel, langzaam, ondoorzichtig en grof is.

Een regelmatig leven is het belangrijkste advies om een vata te kalmeren. Vooral een vata-type hoort zich te bevinden in rustige en harmonieuze omgevingen, want zij kunnen zich moeilijk sluiten voor externe indrukken.

Een regelmatig leven behelst o.a. op tijd opstaan, op vaste tijden eten, 's avonds rustig aan doen en vroeg naar bed. Voor vele mensen met psychische problemen is dit advies uitermate belangrijk. Een regelmatig levensritme zorgt voor een regelmatige biologische klok. 's Nachts wakker blijven is een van de ergste dingen die je de vata kunt aandoen. Ga omstreeks 22.00 uur naar bed en sta omstreeks 07.00 uur op.

Een VATA-type heeft de neiging om meer te bewegen dan goed voor hem of haar is. Intensieve lichamelijke inspanningen wordt ten strengste afgeraden. Het inbouwen van korte rustmomenten na een activiteit is ook geadviseerd.

Een VATA-verlagende voeding heeft alle smaken vertegenwoordig, maar men legt de nadruk op de smaken zoet-zout-zuur. Men gaat erg voorzichtig om met de smaken bitter, scherp en wrang. Alle smaken dienen bij het eten vertegenwoordigd te zijn, alleen men dient de nadruk te verleggen door smaken te verminderen of te vermeerderen.

Zie voor meer informatie over ayurveda en voeding op leerwiki, onder de noemer "ayurveda en voeding".

Kou en droogte zijn ook voor een verhoogde vata uit den bozen. Men dient zich goed warm te houden en te zorgen dat de vloeistofhuishouding optimaal werkt en gevoed wordt met vloeistof. Een droge huid is een van de eerste tekenen dat er sprake is van een vata-verhoging. Vooral dan is 's morgens de zelfmassage met warme sesamolie aan te raden. Niet alleen als huidverzorging bedoeld, maar daadwerkelijk therapeutisch.

Een verhoogde VATA gaat altijd gepaard met een innerlijk onrust, een verhoogde vorm van mentale activiteit en een enigszins geagiteerd zenuwstelsel. Als men gevoelig voor geluid is of voor aanraking, dan is er sprake van een vataprobleem. Het maakt niets uit welke constitutietype je bent.

Vooral is het belangrijk om overprikkeling door teveel negatieve indrukken te voorkomen. Durf egoïstisch te zijn richting jezelf en je omgeving om die overprikkeling te beperken. Dit kun je met behulp van een coach uitzoeken.

Voor een VATA-type is het erg belangrijk om de innerlijke onrust te verwoorden richting een ander en het zodoende te uitten. Opkroppen is voor een VATA-type zeer verstikkend. Vooral het ervaren van steun is voor een VATA zeer belangrijk, anders vervalt de VATA-type snel in de ondoorzichtigheid en eenzaamheid. Door gesprekken te voeren komt de VATA weer in contact met de realiteit, vooral omdat het innerlijk van een vata intens en een rijke fantasie bevat.

Het hebben van een leuke hobby is ook aan te raden voor een VATA-type (snelle, enthousiaste mensen). Daarmee kunnen zij hun innerlijk rust vergroten. Dagelijkse ontspannings- en meditatieoefeningen en vooral ook ademhalingsoefeningen zijn voor een VATA de aangewezen manier om zichzelf te harmoniseren.

PITTA-DOSHA (VUUR en een beetje WATER ELEMENTEN)

Pitta heeft de eigenschappen heet, vettig, licht, vloeibaar en scherp. Het is goed als PITTA om een levensstijl te kiezen waarin met deze kwaliteiten met mate omgegaan wordt om de biologische balans te behouden.Een PITTA-type gedijd goed in een koele omgeving met koele, milde kleuren die niet te stimulerend zijn, dus bijvoorbeeld blauw en groen maar geen oranje en rood. Zoals overgevoeligheid voor geluid een verhoogde VATA aangeeft, geeft overgevoeligheid voor licht aan dat er sprake is van een verhoogde PITTA. Men doet er goed aan om zich niet te veel bloot te stellen aan direct zonlicht.

Voor PITTA en soorten van voeding verwijs ik je door naar een ander door mij geschreven artikel: ayurveda en voeding. Ook hier op leerwiki.

Een verstoorde pitta uit zich tevens in een verstoorde spijsvertering. Goede tafelgewoontes zijn voor en pitta van groot belang. Er dient sprake te zijn van een rustige atmosfeer tijdens het eten en ook gewoon rustig eten, ook als de pitta niet verstoord is. Een goede spijsvertering betekend maar al te vaak ook een goede weerstand en gezondheid. Om het spijsverteringsvuur wakker te maken voor het nuttigen van het eten neemt hij een aperitief, zoals een stukje verse gember of een zoute bouillon. Vooral niet te veel eten. Een PITTA heeft de neiging overmatig eten en drinken te nuttigen en soms over te slaan als hij het nut er niet van in ziet.

Iemand met een verhoogde PITTA drinkt koud water bij het eten om de spijsverteringssappen te verdunnen en niet nog meer te verwarmen. Men kiest voor verkoelende, zoet, bitter en wrange spijzen en vermijdt de scherpe, zure of zoute smaken. Aan het einde van de maaltijd neemt men iets zoets. Voor het slapen gaan drinkt hij een glas melk. Melk is zoet en neutraliseert de spijsverteringssappen tijdens de slaap.

Let op!! Bij een verlaagde PITTA dient men anders te werk te gaan.

Een PITTA-type kan kwaad, jaloers, enthousiast en geestdriftig worden. Zijn heftige natuur brengt hem makkelijk in problemen. Hij is geneigd tot een gulzig en gretig bestaan. Zoals een VATA geneigd is het snel koud te hebben, zo is een PITTA geneigd om snel oververhit te worden. De verhitting neemt niet allee psychische vormen aan, maar ook lichamelijke zoals ontstekingen en overmatig transpireren. Afkoeling is het belangrijkste principe voor een PITTA. Neem dit letterlijk, zoals niet pal in de zon gaan zitten of te lang in de sauna etc. Te veel seksuele opwinding en sterke lichamelijke inspanningen bedreigen de balans van een PITTA. Door zijn strijdlust belandt hij gemakkelijk in conflicten, oordeelt hij scherp of raakt betrokken in rivaliteitsrelaties. Het is belangrijk bij een te hoge pitta om afkoeling en kalmte op te zoeken. Wel is het belangrijk om emoties te uitten, want anders keer het eigen vuur zich tegen een PITTA.

Als een PITTA niet voldoende voor afkoeling zorgt ontstaan er problemen in de dunne darm en de lever, in de lichaamstemperatuur en in de huid en allerlei ontstekingsvormen. Zijn natuurlijk wilskracht en uitstraling verdwijnen dan snel en het zelfvertrouwen verzwakt, waardoor plaats gemaakt wordt voor onzekerheid en faalangst. Een PITTA uit balans heeft ook snel destructief gedrag vanwege de neiging tot overmaat.

Om een PITTA rustiger te maken is het te adviseren om visueel kalmerende beelden of panorama's te bekijken. Bekijk de schoonheid in de natuur of welke schoonheid men ook voor zichzelf ervaart. Schoonheid maakt de ogen rustiger en PITTA zetelt tevens in de ogen. Denk aan de overgevoeligheid voor licht als een pitta uit balans is.

Een PITTA die gematigd leeft kan verstillen in de kern van zijn vurige kracht. Zijn energie is dan weliswaar gematigd, maar onuitputtelijk en helder.

KAPHA-DOSHA (WATER en AARDE ELEMENT)

De eigenschappen van KAPHA zijn: koud, vet, zwaar, stabiel, langzaam en zacht.

Als de kapha uit evenwicht is dan is er meestal sprake van een verhoogde kapha.

Bij de levensstijl van de kapha gaat het om warmte, droogte, lichtheid, beweeglijkheid, snelheid en hardheid. Allemaal kwaliteiten waar men vaak geen zin in heeft, maar wel erg belangrijk is om een verhoogde kapha aan te pakken.

Bij een kapha probleem gaat het meestal niet om het kalmeren van de zintuigen. Hij heeft juist stimulans nodig, zoals contrastrijke kleuren, scherpe geuren en smaken, en een woninginrichting met duidelijke vormen.

STIMULANS Een van de kwaliteiten van de KAPHA is zijn stabiliteit. Hij is zeker van zichzelf en vertrouwt van nature zijn eigen balans. Dat maakt een KAPHA-tpye moeilijk beïnvloedbaar. Nieuwe impulsen worden niet snel opgepakt en heeft vaak langer nodig om door te dringen. Als therapeut treedt men kordater op met de cliënt en maakt men strikte afspraken, want een KAPHA is moeilijk in beweging te brengen. Erg belangrijk is dat hij vroeg opstaat. Een slaapje overdag in goede gezondheid is juist ongezond voor een kapha en werkt kapha verhogend.

Een kapha dient te worden geprikkeld.

Twee belangrijke aspecten voor een KAPHA-type in het leven zijn:

• Veel en intensieve lichaamsbeweging
• Het loslaten van vormen van gehechtheid en routine.

In tegenstelling tot een VATA-persoon is het voor een KAPHA juist goed om afwisseling en spanning te zoeken.

Zijn luchtwegen zijn gevoelig voor kou en vocht. Het is goed om de droogte en warmte op te zoeken. Het reinigen van de neusholtes is ook erg belangrijk voor een KAPHA-persoon, vanwege de overgevoeligheid van de slijmvliezen.

Voor voeding en kapha verwijs ik je door naar het artikel op leerwiki "Ayurveda en voeding". Vooral zwaar, vet, koud en veel eten moet worden vervangen door licht, droog, warm, weinig en gevarieerd voedsel. Producten als ijs, snoep en zuivel zijn een taboe. Vooral als een kapha al verhoogd is. Het regelmatig drinken van thee met verwarmende kruiden daarin, bijvoorbeeld gemberwortelthee, stimuleert de spijsvertering.

Tot slot

Tot zover de informatie over de verschillende levenstijladviezen betreffende de persoonlijke constituie of een dosha die uit balans is.

Voor meer informatie zie: www.holistischcoachreinforcement.nl

Met vriendelijke groet,

Perry