Ayurveda en verslaving

Inleiding

Ayurveda, de traditionele Indische gezondheidswetenschap, zegt dat in ieder van ons de herinnering aan de volmaaktheid leeft, gegrift in elke cel. Deze herinnering kan niet uitgewist worden, enkel afgedekt door giftige stoffen. Wanneer we onze verslaafdheid willen aanpakken moeten we dus niet wijzen op de vernietigende gevolgen ervan, maar trachten de al aanwezige volmaaktheid terug tot leven te brengen. Er moet een mogelijkheid bestaan om wat er in ons is te herontdekken, het is steeds aanwezig geweest.

Gemis aan vreugde is het gevolg van verslaving

Elke mens zoekt naar het goede in zichzelf, verslaving begint wanneer we die zoektocht ondernemen onder een valse hoek en bepaalde middelen gaan gebruiken. Het goede in zichzelf is wat we vreugde noemen. Een gemis aan vreugde is het gevolg van verslaving. Het gemis aan vreugde ontstaat doordat we vergaten 'onze ziel' te voeden, waardoor het spiritueel aspect in ons leven over het hoofd wordt gezien. Ik kan getuigen dat dit inderdaad zo was. Enkel een spirituele ervaring, liefst op regelmatige basis is in staat voldoende voedsel te verschaffen om opnieuw vreugdevolle dagen te hebben. En dit zonder middelen als alcohol, nicotine, soapseries of internet... ware vreugde is meer waard dan eender welk surrogaat. En het mooie is dat ik niet ver hoef te zoeken, het is in mezelf aanwezig, het is er altijd geweest. Ik ben dankbaar dat die Indische wijze mannen en vrouwen mij dit in herinnering brengen. Wie is er verslaafd? We vinden een uitermate interessante bepaling van verslaving, onder welke vorm ook, door gebruik te maken van de kennis en ervaring in Ayurveda.

Welke lichamelijke en geestelijke ervaringen leiden tot verslaving?

Wanneer we iets doen, dit lezen bijvoorbeeld of een landing in een Jumbo Jet meemaken, registreren we dit inwendig op een waardeschaal waarvan het ene uiterste extreme pijn is en het andere extreem genot. Deze herinnering wordt in onze cellen gecodeerd. We hebben een herinnering opgeslagen met het etiket pijn of genot van een bepaalde intensiteit. Een handeling met de herinnering van pijn zullen we ten allen prijze trachten te vermijden, voor een handeling met herinnering aan genot zullen we ons best doen om ze te kunnen herhalen. Het Sanskriet woord karma betekent handeling. Dit kan een lichamelijke activiteit zijn of een geestelijk proces zoals een emotie of gedachte. Elke handeling bevat de kiemen van een herinnering en de kiemen van een begeerte. De ene kijkt terug, de andere vooruit. Als we aan een bepaalde handeling een prettige herinnering hebben komt daaruit de begeerte voort om een nieuwe handeling te verrichten die minstens even prettig is. Misschien is de nieuwe handeling een ongewijzigde herhaling, misschien een poging om het genot te verhogen.

Leer jezelf kennen

In ons leven kan zich een (piek)ervaring voordoen die elke volgende handeling overheerst, de poging om die extreme prikkel terug te vinden is de weg naar verslaving. Ayurveda zegt dat een handeling die we ooit verrichtten een blijvende afdruk op ons achter laat, samen met de niet minder blijvende componenten herinnering en begeerte. Bij alles wat we doen wordt een drie-eenheid van handeling, herinnering en begeerte in onze cellen gecodeerd, en die code laat zich niet zomaar wissen. Dat heeft grote gevolgen voor het behandelen van de herinneringen en begeerten wanneer ze met een verslavende handeling te maken hebben.

Die herinneringen en begeerten zijn niet zomaar uit te bannen. Deze destructieve handeling is voor een verslaafde praktisch onhaalbaar. Het is beter en eenvoudiger ons te concentreren op positieve gevoelens die sterker zijn dan de opgeslagen herinneringen en begeerten. Om de gewaarwording van een verslaving op te kunnen geven, moeten we de ervaring van werkelijk genot kennen. De eerste stap naar werkelijke vreugde is eenvoudig: we moeten onszelf leren kennen.