Religie: verzuiling
Inleiding
Wie aan Nederland denkt, denkt aan divers, multicultureel, acceptatie en tolerantie. Alles dus, wat niet te maken heeft met verzuiling. Bij verzuiling denken we terug aan een lang vervlogen tijd, de tijd van onze ‘onbezonnen’ voorouders. De tijd die we nu al lang overgroeid zijn, die we nu allang kunnen plaatsen tussen alle andere missers in het geschiedenisboek…want dat willen we maar al te graag. Missers moeten in het geschiedenisboek. De vraag is alleen, wanneer mag hij het geschiedenisboek in? Toch pas als het echt geschiedenis is?
De 20e eeuw
Verzuiling in de 20e eeuw
Voornamelijk in België en Nederland zien we begin van de twintigste eeuw bij woord en daad verzuiling opkomen. Een systeem dat de zeer diverse samenleving in Nederland bijeen moet houden. Het systeem dat de diverse samenleving opdeelt met pakweg 4 grote etiketten. Deze vier stromingen wilden allemaal hun eigen ideeën uitwerken en richtten daarom allemaal eigen verenigingen, scholen, bedrijven, kerken, etc. op. Verzuiling betekend dus dat verschillende groeperingen zich sterk afzonderlijk organiseren. Wat de titel ons doet vermoeden kunnen we gedeeltelijk begrijpen als we de grote zuilen van de 20e eeuw bezien:
- Rooms-katholieke zuil
- Protestantse zuil
- Socialistische zuil
- Liberale zuil (neutraal)
Geen van de vier zuilen was over elkaar te spreken. Geen van de vier zuilen wilden ook met elkaar meewerken. Kritiek was de focus.
Ontzuiling 20e eeuw
Anno 1960 zijn wij wat slimmer geworden en heeft het ons goed gedacht de sterke verzuiling in Nederland te gaan ontzuilen. Althans, we konden niet anders want de situatie was niet houdbaar. De protestante kerkelijke leiders vonden het niet Bijbels genoeg meer om zich af te zonderen en gingen de wereld in trekken met hun boodschap. De Rooms-katholieke zuil stond al lange tijd op ontploffen, de socialisten zochten toenadering tot de liberalen en zo begint onze ontzuiling.
Erin geslopen ‘21e eeuw’
Maar als we eerlijk zijn moeten we alles boven tafel leggen. Als we eerlijk zijn moeten we echt ontzuilen. Maar we zijn niet eerlijk. De verzuiling van de 20e eeuw is gedoemd te mislukken. Kijk maar eens wat er gebeurt: Politiek Politieke partijen die voorheen de diverse zuilen vertegenwoordigde gaan nu samen werken. Samenwerken binnen de eigen zuilen. Er worden sterkere zuilen gemaakt door samenwerking! Uit de partijen KVP, ARP en CHU vormt men het Christen Democratisch Appel. Uit de partijen GPV en RPF vormt men de Christen Unie. De vakbewegingen FNV en VNO-NCW zijn gevormd uit vertegenwoordigers van soortgelijke zuilen. Breder gedachtegoed voor de zuilen, dat is wat er veranderd is. En hoe kan het ook anders met een immigratiestroom die groter is dan het geboortecijfer per jaar, moet je het die mensen ook wel wat makkelijker maken om een plekje te scoren in Nederland.
De 21e eeuw
Verzuiling 21e eeuw
Zoals we al zagen in voorgaande, hebben we stiekem de zuilen uit de 20e eeuw meegenomen. Ze zijn wat vriendelijker geworden, ja, maar ze zijn er nog steeds. Het plan ontzuiling is mislukt. Sterker nog, we zijn bezig met het plan verzuiling. Voornamelijk in kerkelijk Nederland is een sterke verzuiling waar te nemen. Letten we eens op een aantal verschillende kerkverbanden. Gereformeerd Eigen scholen: gereformeerd basisonderwijs, middelbaar onderwijs met eigen identiteit, eigen verenigingen, eigen ontwikkelingen. Katholiek Eigen scholen: Eigen basisscholen, eigen middelbaar onderwijs (waar ook niet katholieken welkom zijn), eigen kerkelijke verenigingen en ontwikkelingen. Evangelisch Een zuil die nog niet zo oud is in Nederland. Met eigen basisscholen en verenigingen. De rest is misschien wel in ontwikkeling!
Zo zien we, drie heuse zuilen in Nederland, en dat zijn er slechts drie, snel bekeken.
Ontzuiling 21e eeuw
Ook handhaven we de plannen van de ontzuiling in de 21e eeuw. Want zoveel verschillende kerken leveren allemaal een zuil op den duur, daarom even wat kleine zuiltjes samenvoegen. De luthersen, hervormden en gereformeerden. Die waren daar toch al over bezig sinds de tweede wereld oorlog zijn einde had bereikt. En zie hier: ontzuiling? De PKN, een nieuwe sterke zuil die prima past bij verschillende politieke stromingen anno eeuw 21.
En zo denken we in de maatschappij dat de verzuiling teruggedrongen wordt. En dat is ook zo, zolang er geen religie bij komt kijken, want religie is verzuiling en hoe kan het ook anders? De minste constitutionele opvatting kan een nieuwe kerk tot gevolg hebben met aan de brede kant van de piramide eigen scholen, verenigingen, ontwikkelingen en niet te vergeten: een afkeer van de gevestigde verzuiling.
De 22e eeuw
Verzuiling 22 eeuw?
Ontzuiling 22e eeuw?