Reportage Tegenlicht: Halal bankieren
Halal bankieren
Het begrip 'halal' begint zich overal in de samenleving aan te kondigen. Halal vleeswaren, Albert Hein heeft zelfs een halal meubel voor de presentatie, halal pizza, snoep, chocola, babyvoeding… kortom halal is booming. Waar je echter niets meer van hoort is halal bankieren.
Hoe islamitisch bankieren?
Een jaar of vijf geleden was er meer te doen om halal bankieren dan nu. Het kwam terug in mijn gedachten toen het programma Tegenlicht in februari met een reportage kwam. Jammer genoeg kwam het halal bankieren in Nederland of België helemaal niet aan bod tenzij een summiere uitleg over hoe halal bankzaken verlopen. Inmiddels is de term 'shariabankieren' ook meer en meer ingeburgerd. De 3 basisprincipes van sharia bankieren: 1. Verbod om intrest/rente te vragen, 2. Verbod om te gokken, 3. Verbod om te speculeren.
► Halal bankiers mogen geen rente vragen als zij een hypotheek geven. En omgekeerd: moslims mogen geen rente betalen. Rente is dus 'not done' in de moslimlanden. Wij Europeanen zouden dit principe met open armen ontvangen: een hypotheek nemen of een autolening en geen rente hoeven te betalen, zelfs niet 'mogen' betalen op basis van het geloof. Onze samenleving heeft tot de 15de eeuw ook een 'renteverbod' gekend. Moslims mogen geen rente betalen omdat dat volgens de islam een onaanvaardbare vorm van vermogensvermeerdering is.
► Met het gokken en speculeren wordt bedoeld: derivatenhandel is bij hen gokken. Optiehandel en dergelijke is speculeren. Naar onze westerse begrippen is de hele beurshandel dan gokken en speculeren toch? Als particuliere belegger bij Binck bank of Alex en al die andere leden van de club, waag je weliswaar geen gok zoals in het casino maar je speculeert er toch op dat de aandelen die je hebt gekocht gaan stijgen in waarde of niet soms?
► Nog een sharia voorwaarde: de schuld moet gebaseerd zijn op een onderpand zoals een gebouw (huis). Het werd niet duidelijk uitgelegd in de reportage maar met onderpand werd meer dan waarschijnlijk bedoeld een 'fysiek' iets en niet papieren aandelen, rommelkredieten, schuldpapier, obligaties, staatsbonnen zoals wij die in het Westen kennen.
► Ook beleggen/investeren in bedrijven die handelen in alcohol en/of tabak is geen optie bij sharia banken. Toch is er een nobele, en als je erover gaat nadenken, maatschappelijk verantwoorde reden voor deze manier van zaken doen. Volgens hun geloof mogen zij zich niet verrijken op basis van de behoefte van de medemens. Geld is een schat van God en die moet je goed (lees verantwoord) beheren. Met andere woorden: als mijn medemens behoefte heeft aan een lening om een huis te kopen dan mag ik daar geen misbruik van maken door rente te vragen. Het vragen van rente, het gokken en speculeren met geld heeft geen enkele toegevoegde waarde voor de economie. Het land of de wereld wordt er niet beter van…
Een beetje sharia bankjargon
- Halal = wettelijk toegestaan door de Islam,
- Haram = niet wettelijk, verboden door de Islam. Haram is dus 100% het tegenovergestelde van halal.
- Hawala = geldoverdracht, schuldoverdracht of een geldelijke verplichting tussen personen.
- Riba = intrest, rente maar ook negatief bedoeld als zijnde onterechte winst, verrijking.
- Bilaa Riba = zonder rente, renteloos.
- Riba al-Fadl = variabele geldtransacties (geen vaste bedragen zoals bijvoorbeeld ons maandelijkse huur).
- Riba an-Naseeyah = te vergelijken met onze hypotheekrente.
Conclusie
Sharia of halal bankieren heeft te maken met een geloofsovertuiging die wij niet kennen. Daarom is het voor ons als buitenstaander niet te begrijpen en vragen we ons achterdochtig af op welke manier er dan wel geld wordt verdiend. In het artikel 'Wat is er geworden van de halal hypotheek?' lees je daar meer over.