Wat is er geworden van de halal hypotheek

Halal hypotheek

Enkele jaren geleden was er in Nederland interesse om met halal hypotheken te gaan beginnen. Probleem daarbij was bij dit soort hypotheken geen rente mocht worden gevraagd. In de moslimwereld is dat namelijk verboden. Rente is bij hen ‘not done’ en deze manier van bankzaken regelen wordt ook ‘sharia bankieren’ genoemd. Uiteindelijk is er helemaal niets terecht gekomen van halal leningen. Hoe komt dat?

In het kort: de halal hypotheek

De halal hypotheek is een hypotheek die speciaal ontwikkeld is voor moslims. Het belangrijkste verschil met ons klassieke lenen: moslims mogen geen rente ontvangen, noch betalen. Het gevolg moge duidelijk zijn: zij mogen geen huis kopen met een geldlening zoals wij die kennen.

Noem het een oplossing of is het een slim achterpoortje?

 

Om dit probleem op te lossen, hebben enkele islamitische landen dit probleem als volgt opgelost: de woning wordt eerst gekocht door de bank of een investeerder. Dan verkoopt de bank het huis door tegen een hogere prijs, namelijk de koopsom vermeerderd met de rente. De koper betaalt vervolgens, net zoals wij dat doen bij een hypotheeklening, het bedrag af in termijnen. Op deze manier wordt de bank dus toch vergoedt voor de (pré-)financiering zonder dat er sprake is van rente. Met een modern woord heet dat tegenwoordig ‘een sale-and-lease-back’ constructie.

Waarom geen succes in Nederland

 

In Nederland zijn halal hypotheken uiteindelijk niet van de grond gekomen omdat ons belastingstelsel niet in dit systeem voorziet. Er zijn 2 stevige nadelen voor moslims om hier een woninglening af te sluiten: 1) In ons belastingstelsel moet er met deze halalconstructie 2 keer overdrachtsbelasting worden betaald. De woning wordt immers 2 keer verkocht. 2) Bij de halal hypotheek betaalt de woningkoper geen rente. Hij lost maandelijks een deel de schuld af. Hij betaalt dus officieel ‘geen rente’ en kan deze hypotheekrente dus ook niet in mindering brengen op zijn belastbaar inkomen. Het gevolg laat zich raden: de netto woonlasten van een halal hypotheek zijn beduidend hoger dan bij een ‘gewone’ hypotheek.

Niet in Nederland: waar dan wel halal lenen?

 

In Nederland is het dus niets geworden ondanks een poging van o.a. de Rabobank. De markt was er wèl: volgens een Rabo-studie waren er ca. 200.000 moslims in Nederland met interesse voor een halal hypotheek. Ook een privé ondernemer die het ook heeft geprobeerd. Maar de fiscus ging niet akkoord. In Engeland kun je wèl halal lenen: HSBC, Lloyds TSB, Bank of London and Middle East (BLME, link onderaan dit artikel) bieden leningen aan volgens de regels van het Islamitisch bankieren. Londen heeft de ambitie om het financieel centrum voor islamitisch bankieren in Europa te worden.

Conclusie

Halal lenen kan wel maar je moet ervoor naar het buitenland. Inspiratie voor dit artikel was de reportage van Tegenlicht in februari 2011. Een vrouwelijke halal bankdirecteur beweerde tijdens die uitzending het volgende: Als de hele wereld islamitisch had gebankierd, hadden we geen kredietcrisis gehad! Ik denk dat ze gelijk had: de hele bankencrisis is een gevolg van de Westerse graaicultuur. Nu moeten we niet naïef zijn: halal banken werken niet voor noppes, ze maken ook winst… maar tussen winst maken en torenhoge bonussen en ontslagpremies ligt een wereld van verschil!