Wat is de Libris Literatuurprijs

Algemeen

De Libris literatuurprijs wordt al sinds 1994 uitgereikt aan het beste oorspronkelijk Nederlandstalige literaire fictieboek van het afgelopen kalenderjaar. De winnaar 2009 is op 11 mei 2009 bekend gemaakt.

Het ontstaan van de Libris prijs

In 1968 werd de AKO literatuurprijs ingesteld. Hetzelfde bestuur richtte in 1993 nadat het zijn functie bij de AKO had neergelegd, de onafhankelijke Stichting Literatuur Prijs op. Dit met het doel voor ogen jaarlijks een literaire prijs toe te kennen, waarmee ze aan de ene kant de Nederlandse literatuur een stimulans wilden geven. Aan de andere kant wilden ze een bekroonde schrijver de gelegenheid geven een jaar lang te kunnen schrijven zonder financiële zorgen.

Ze vonden een sponsor in de boekhandelketen Libris. Deze ging de gehele organisatie financieren, waardoor een samenwerking ontstond en de “Libris Literatuurprijs” was geboren. Model voor deze prijs stond de Britse Booker Prize, die heel hoog staat aangeschreven.

De winnaar

De jury die de winnaar moet bekendmaken komt ongeveer 10 keer bijeen. Er worden ongeveer 160 boeken ingezonden om mee te dingen naar de prijs. Hiervan wordt een selectie gemaakt van 18 boeken die op de longlist wordt gezet. Deze lijst wordt eind januari bekendgemaakt. Daarna wordt in maart de winnende titel gekozen uit een shortlist van 6 genomineerde boeken. De winnaar wordt pas in mei bekend gemaakt.

De Libris Literatuurprijs 1994

De genomineerde boeken voor de allereerste Libris Literatuurprijs waren:

De Sater door Paul Claes
Het land van rood en zwart door Inez van Dullemen
De virtuoos door Margriet de Moor
De Gele Rivier is bevrozen door Leo Pleysier
De harde kern (2) door Frida Vogels
Moenie kyk nie door Henk van Woerden

De voorzitter van de jury toen was dr. J.C. Terlouw, commissaris van de koningin in Gelderland. Zelf heeft hij ook boeken geschreven, waaronder het verfilmde “Oorlogswinter”. Hij mocht de allereerste winnaar bekend maken, namelijk:

Frida Vogels met haar boek “De harde kern (2)”.

De prijswinnaars daarna

1995; Gewassen vlees door Thomas Rosenboom
1996; Huldigingen door Alfred Kossmann
1997; De Geruchten door Hugo Claus
1998; Het bureau 3: Plankton door J.J. Voskuil
1999; De procedure door Harry Mulisch
2000; Publieke werken door Thomas Rosenboom
2001; Franklin door Tomas Lieske
2002; Een soort Engeland door Robert Anker
2003; De Langverwachte door Abdelkader Benali
2004; Een schitterend gebrek door Arthur Japin
2005; Specht en zoon door Willem Jan Otten
2006; Waar was je nou door K. Schippers
2007; Tirza door Arnon Grunberg
2008; Sleur is een roofdier door D. Hooijer

Libris Literatuurprijs 2009

Uit een inzending van 170 boeken is een shortlist van 6 genomineerde boeken voor de Libris Literatuurprijs 2009 samengesteld, deze lijst bestond uit:

Contrapunt door Anna Enquist
Visser door Rob van Essen
Onze oom door Arnon Grunberg
Koetsier Herfst door Charlotte Mutsaers
Godverdomse dagen op een godverdomse bol door Dimitri Verhulst
Alleen maar nette mensen door Robert Vuijsje

De jury dit jaar bestond uit:

Voorzitter dhr. Ivo Opstelten, oud burgemeester van Rotterdam
Dhr. Mark Cloostermans, recensent van “De Standaard” en journalist van “Boekblad”
Dhr. Carel de Haseth, dichter en raadsadviseur
Dhr. Thomas Vaessens, hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam
Mw. Janet Luis, literatuurcriticus van het NRC Handelsblad

De jury heeft gekozen voor het boek van Dimitri Verhulst. Deze 37 jarige schrijver beschrijft de gehele geschiedenis van de mensheid. Uniek in het boek is dat er niet één historische naam of datum in voorkomt. Een aantal boekhandels heeft het boek uit hun winkels verbannen vanwege de vloek in de titel.

Op maandag 11 mei 2009 is de prijs uitgereikt in het Amsterdams Amstel Hotel. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van € 52.500,--. Verhulst is de 2e Vlaming die deze prijs ooit in ontvangst mocht nemen. In 2007 behaalde hij met zijn boeken De helaasheid der dingen en Mevrouw Verona daalt de heuvel af, de shorlist.