Wie is Alfred Hitchcock, de Master of Suspense

Inleiding

Berustend in het feit dat hij nooit meer een film zou maken ontsloeg Alfred Hitchcock zijn personeel en ging naar huis. The Short Night, naar een roman van Ronald Kirkbride, zou zijn 54ste film worden. Het heeft niet zo mogen zijn. Zijn vrouw Alma had al een hartaanval gehad en was invalide geworden en Hitchcock zelf bewoog door zijn arthritis steeds moeilijker. Naar Finland reizen om daar enige maanden op lokatie te filmen zat er dus niet in. Hitchcock besefte dat hij aan het einde van zijn creatief Latijn was en bereidde zich voor op de dood. Die kwam sneller dan verwacht. Op 29 april 1980 stierf een van de meest geniale regisseurs uit de filmgeschiedenis.

Onverwachte wending

Tientallen filmers citeren gulzig uit Hitchcock's werk en hebben soms zelfs hun status aan hem te danken. Koploper Brian de Palma "steelt" onder het mom van eerbetoon zelfs letterlijk uit zijn films. Toch kan geen enkele van zijn navolgers tippen aan de meester zelf. Alle films van "Hitch", zoals de Engelsman in Amerika liefkozend wordt genoemd, bevatten een of meer bijzondere elementen: verknipte personages, een ongewoon plot, een krankzinnig verhaal, een onverwachte wending, een revolutionaire opnametechniek, maar bovenal een vreemdsoortige, schijnbaar onverenigbare combinatie van horror en humor. Van zijn volwaardige eersteling The Pleasure Garden uit 1925 tot Family Plot, zijn zwanenzang uit 1976 behelzen ze allemaal die typische Hitchcock-ingredienten.

Filmtaal

Het scenario staat bij Alfred Hitchcock altijd in het teken van de filmtaal. Geen overbodige dialogen als de camera het ook kan vertellen. In Psycho, een van zijn meest succesvolle films met de bruchte douche-scene zijn de dialogen tot een minimum beperkt. Hitchcock zegt hier zelf over: "Het onderwerp kan me niets schelen en het acteren kan me niets schelen. Wat me wel iets kan schelen zijn de stukjes film, het camerawerk, de geluidsband en alle technische ingredienten die de toeschouwers deden gillen. Het was enorm bevredigend voor ons om te beseffen dat we in staat waren om de filmkunst gebruiken voor het creeren van een soort massa-emotie. En dat hebben we met Psycho zeker bereikt. Het was niet de boodschap die het publiek in vervoering bracht, niet de grootse voorstelling, niet het onderhoudende van de roman; het publiek werd geprikkeld door pure film."

Subtiele geluidseffecten

Deze uitspraak geldt evenzeer voor The Birds, een rolprent die destijds eveneens het nodige opzien baarde. Vogels van divers pluimage verzamelen zich op een verontrustende wijze en verklaren de oorlog aan de bewoners van het kustplaatsje Bodega Bay en van daaruit aan de gehele mensenwereld. Weer zijn er weinig dialogen, maar des te meer subtiele geluidseffecten. Hitchcock: "Voor de laatste scene, die waarin een van de hoofdrolspelers Rod Taylor de deur van het huis voor de eerste keer opendoet en dan, zo ver het oo reikt, al die vogels ziet zitten, vroeg ik om een stilte. Ik wilde een elektronische stilte. Een soort monotone lage zoem. De suggestie van de zee in de verte. Het was een vreemd, kunstmatig geluid dat in vogeltaal ziets kon betekenen als: 'We zijn nog niet klaar voor de aanval op jullie maar we bereiden ons voor. We zijn een stationair draaiende motor die elk moment op kan trekken.' Dit alles werd gesuggereerd door een geluid dat zo breekbaar was dat je niet eens zeker wist of je het wel echt hoorde."

Francois Truffaut

Om op alle films van de grote man uitgebreid in te gaan ontbreekt het hier aan de ruimte. Daarom beperken we ons tot het chronologisch weergeven van alle films die Alfred Hitchcock regisseerde. Films die overigens voor het merendeel op dvd verkrijgbaar zijn. Wie nog dieper wil graven in de psyche van deze bijzondere cineast en meer wil weten over zijn leven en achtergronden kunnen we van harte het boek Hitchcock/Truffaut aanbevelen. Een uitgave van International Theatre Bookshop Amsterdam. De citaten in dit item zijn afkomstig uit deze meer dan driehonderd pagina's tellende pil waarin Hitchcock met de Franse regisseur en een van zijn grootste bewonderaars Francois Truffaut al zijn werkstukken tot in detail bespreekt.

Filmografie

STOMME FILMS

  • 1925 The Pleasure Garden
  • 1926 The Mountain Eagle
  • 1926 The Lodger
  • 1927 Downhill
  • 1927 Easy Virtue
  • 1927 The Ring
  • 1928 The Farmer's Wife
  • 1928 Champagne
  • 1929 The Manxman

SPREKENDE FILMS

  • 1930 Juno And The Peacock
  • 1930 Murder
  • 1931 The Skin Game
  • 1932 Rich And Strange
  • 1932 Number Seventeen
  • 1933 Waltzes From Vienna
  • 1934 The Man Who Knew Too Much
  • 1935 The Thirty-Nine Steps
  • 1936 The Secret Agent
  • 1936 Sabotage
  • 1937 Young And Innocent
  • 1938 The Lady Vanishes
  • 1939 Jamaica Inn
  • 1940 Rebecca (eerste Amerikaanse film)
  • 1941 Mr. And Mrs. Smith
  • 1941 Suspicion
  • 1942 Saboteur
  • 1943 Shadow Of A Doubt
  • 1943 Lifeboat
  • 1945 Spellbound
  • 1946 Notorious
  • 1947 The Paradine Case
  • 1948 Rope
  • 1949 Under Capricorn
  • 190 Stagefright
  • 1951 Strangers On A Train
  • 1952 I Confess
  • 1954 Dial M For Murder
  • 1954 Rear Window
  • 1955 To Catch A Thief
  • 1956 The Trouble With Harry
  • 1956 The Man Who Knew To Much
  • 1957 The Wrong Man
  • 1958 Vertigo
  • 1959 North By Northwest
  • 1960 Psycho
  • 1963 The Birds
  • 1964 Marnie
  • 1966 Torn Curtain
  • 1969 Topaz
  • 1972 Frenzy (zijn terugkeer naar Londen)
  • 1976 Family Plot

Link

Recensie Rear Window