Wie werden er net als de Joden vervolgd in de Tweede Wereldoorlog

Inleiding

De Tweede Wereldoorlog kan met recht één van de verschrikkelijkste periodes uit de geschiedenis van de mensheid genoemd worden. Onder het bewind van Nazi-leider Adolf Hitler werden Europa en grote andere delen van de wereld compleet verwoest en verscheurd. Het resultaat na ruim 5 jaar oorlog voeren was afschrikwekkend: naar schatting zijn 50 tot 70 miljoen mensen gestorven. Veel minderheden werden stelselmatig uitgemoord, waarvan de Joden het bekendste voorbeeld zijn. Niet alleen Joden werden echter vervolgd in de Tweede Wereldoorlog, maar ook nog verschillende andere groepen en minderheden. Maar welke minderheden dan precies?

De Tweede Wereldoorlog en de Holocaust

De Tweede Wereldoorlog staat er vooral om bekend dat tijdens deze periode ongeveer zes miljoen Joden uit Europa zijn vermoord, waaronder 100.000 uit Nederland en 25.000 uit België. Een andere naam voor deze zogenaamde Jodenvervolging is de Holocaust of de Shoah. De Joden werden vermoord in concentratiekampen. Een concentratiekamp was een groot terrein waar alle Joden en andere gevangenen van de nazi’s heen vervoerd werden. Er was geen mogelijkheid om te ontsnappen. Wanneer je werd betrapt tijdens een ontsnappingspoging, werd je vrijwel altijd ook doodgeschoten. Een vernietigingskamp is een bepaald soort concentratiekamp dat er specifiek opgericht was om zo snel mogelijk zo veel mogelijk mensen te vermoorden. De meeste Joden werden hier vermoord in de beruchte gaskamers, waar tientallen mensen tegelijk stierven.

De gezondste en fitste Joden kregen de afschuwelijke taak om bij de gaskamers te werken en deze draaiende te houden. Zo werden zij dus gedwongen deel te nemen aan de massamoord van Joden. Het bekendste vernietigingskamp was Auschwitz in het huidige Polen. Hier zijn meer dan 1,1 miljoen mensen gestorven, niet alleen Joden dus. In Nederland en België waren geen vernietigingskampen. Wel waren er enkele concentratiekampen zoals Kamp Vught. Hier werden gevangen personen verzameld en vanuit daar vervoerd naar vernietigingskampen die vooral in Polen lagen. Naast Joden zijn nog vele andere minderheden en tegenstanders van het Nazistische regime omgebracht in de kampen.

Vervolging van minderheden

De Joden vormen de minderheid die verreweg het meest heeft moeten lijden tijdens de Tweede Wereldoorlog met 6 miljoen dodelijke slachtoffers. Er zijn echter nog een aantal andere minderheden die ook op grote schaal werden gevangen en vermoord. Hieronder zijn deze te vinden.

Homoseksuelen

Homo’s pasten niet in het plaatje dat Adolf Hitler in zijn hoofd had bij een mooie Duitse wereldstaat. Hij vond het traditionele gezin één van de belangrijkste dingen: een vrouw die het huishouden doet, een man die aan het werk gaat en het liefst hebben ze dan ook nog meerdere kinderen. Homo’s pasten niet bij dit beeld. In 1936 werd homoseksualiteit dan ook verboden in Duitsland. Homo’s werden opgespoord door bijvoorbeeld door de ledenlijst van homotijdschriften te kijken en werden vervolgens naar concentratie- of werkkampen gestuurd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn naar schatting rond de 10.000 homoseksuelen vermoord. Homo’s werden niet alleen vermoord, velen werden ook gecastreerd en gebruikt voor experimenten.

Gehandicapten

Ook gehandicapten konden volgens Hitler en zijn minister Joseph Goebbels niet leven in nazi-Duitsland. Zij waren van mening dat alleen gezonde en fitte mensen een plek verdienden in de staat aangezien alleen zij zouden kunnen zorgen voor het voortbestaan van het Duitse Rijk. Gehandicapten zouden alleen maar in de weg zitten. 300.000 gehandicapten werden gesterilliseerd zodat zijn geen kinderen meer konden krijgen (het idee hierachter was dat de handicap niet doorgegeven kon worden aan nieuwe generaties). Tussen de 200.000 en 250.000 gehandicapten werden uiteindelijk vermoord tijdens deze oorlog. Niemand werd gespaard; naar schatting hebben namelijk zo’n 5000 gehandicapte kinderen de oorlog ook niet overleefd.

Zigeuners

Nog erger dan de voorgaande groepen werden de zigeuners vervolgd door de nazi’s. Er waren verschillende redenen waarom Hitler de zigeuners, de bijnaam voor de nomadische bevolkingsgroepen Roma en Sinti, uit de weg wilde ruimen. Een eerste en wellicht de belangrijkste redenen was dat Hitler de zigeuners niet-Ariërs vond. Een Ariër was volgens de nazi’s een persoon van het ene superieure Germaanse ras. Een ‘’schoolvoorbeeld Ariër’’ had bijvoorbeeld blond haar en blauwe ogen. Aangezien zigeuners volgens Hitler geen Ariërs waren, waren ze ook ongewenst in zijn staat. Verder meende hij dat alle zigeuners bovendien crimineel en asociaal waren. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is slecht bijgehouden hoeveel zigeuners zijn opgepakt, vervoerd en gedood. De schattingen van het aantal vermoorde zigeuners loopt daardoor op tot maar liefst 2.000.000. De meest betrouwbare schatting volgens velen is dat tijdens de Tweede Wereldoorlog ongeveer 500.000 zigeuners zijn vervolgd.

Bepaalde bevolkingsgroepen

Hitler wilde ook de Slavische volkeren uit de weg ruimen, dit waren de mensen die van oorsprong in Oost-Europa leefden in landen als Polen en Rusland. De Slaven waren volgens Hitler net als de zigeuners geen Ariërs en dienden daarom uit de weg te worden geruimd. Bovendien vond Hitler dat de Polen maar in de weg zaten. Hitler wilde Polen innemen en daarom gaf hij het bevel alle oorspronkelijke inwoners van Polen te vermoorden, of zij nou mannen, vrouwen of kinderen waren. Er zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog op deze manier zo’n 2 miljoen etnische Polen vermoord. Zij kwamen uit Polen, maar ook uit Wit-Rusland en Oekraïne. In Wit-Rusland werden in totaal 2,2 miljoen Slaven vermoord/vervolgd, dit was een kwart van de bevolking. De nazi’s gingen in dit land wreed te werk.Honderden dorpen werden platgebrand. In het dorp Chatyn werden de inwoners zelfs opgesloten in een grote schuur om vervolgens doodgebrand te worden.

Ten slotte werden er in Rusland vele miljoenen Sovjets opgepakt en in werk- of concentratiekampen gestopt. Naar schatting stierven 2 tot 3 miljoen van hen tijdens hun verblijf in deze kampen door bijvoorbeeld ondervoeding of de ernstige slavernij waaraan ze ondervonden werden.

Bepaalde gelovigen

Het is bekend dat Hitler het niet had op Joden. Er waren echter ook andere gelovigen en religieuzen die volgens Hitler het recht op leven niet verdienden. Onder andere Vrijmetselaars, Jehova’s en Vrije Bijbelonderzoekers (een bepaalde stroming van het Protestantisme) werden vermoord. Vrijmetselaars hadden volgens Hitler niet de drang om te overleven. Dit was een eigenschap die een inwoner van ‘’zijn’’ Rijk volgens hem wel moest bezitten. Vrije Bijbelonderzoekers en Jehova’s werd een kans gegeven om te ontkomen aan vervolging door de Nazi’s, net als homoseksuelen overigens. Als zij een akte tekenden waarin zij aangaven van hun ‘’verwerpelijke’’ geloof afstapten, en dus verklaarden ‘’genezen’’ te zijn, werden zij vrijgelaten. Enkele honderden hebben hiervan gebruik gemaakt. Uiteindelijk zijn er naar schatting 80.000 – 200.000 Vrijmetselaars en ruim 1500 Vrije Bijbelonderzoekers en Jehova’s vervolgd.

Politieke tegenstanders

De ‘’politieke tegenstanders’’ behoren in tegenstelling tot de vorige slachtoffers niet tot één bepaald volk, geloof of iets dergelijks. De politieke tegenstanders van de nazi’s konden van ieder ras zijn en uit iedere laag van de bevolking. Iedereen die volgens Hitler een gevaar kon zijn bij het maken van zijn nazistische staat, kon uit de weg worden geruimd. Er zijn onder andere veel socialisten en communisten vermoord. Ook mensen die lid waren van een vakbond of verzetsbeweging, kortom mensen die hun afkeer tegenover het nazi-regime durfden te uiten, werden als gevaar voor de staat gezien en werden in grote getalen vermoord. Een schatting van het aantal vervolgde/vermoorde politieke tegenstanders is moeilijk te geven, aangezien bijvoorbeeld veel van de socialisten ook Joden waren. Er zijn ongetwijfeld vele honderdduizenden politieke tegenstanders vermoord, aangezien zij de meest directe bedreiging voor Hitler vormden.

Conclusie

De Nazi’s hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog vele groepen mensen vervolgd en dus vermoord in hun beruchte vernietigingskampen. Zij meenden zij dat deze mensen niet tot het superieure ras behoorden en niet konden bijdragen aan het voortbestaan van het Duitse Rijk. Onder andere homoseksuelen, zigeuners en Jehova’s zijn daarom door de nazi’s vermoord. In totaal zijn er buiten de Joden zo’n 4.300.000 tot 7.000.000 mensen vervolgd tijden de Tweede Wereldoorlog. 

Bronnen afbeeldingen: Wikimedia Commons, U.S. Army, Das Bundesarchiv