Wat is Guantanamo Bay

Inleiding

Algemeen

De bijnaam van dit omstreden kamp is Gitmo. Eigenlijk ligt dit kamp op een marinebasis dat toehoort aan de Verenigde Staten. Het is omstreden omdat er verdachte terroristen gevangen zitten, zonder enig juridische bescherming. Mensenrechtenactivisten beweren dat er wordt gemarteld. Nu dat Barack Obama president is van de Verenigde Staten is één van zijn doelstellingen het sluiten van deze plaats.

Stappen

Guantánamo Bay

Deze marinebasis is gelegen aan het zuidelijke deel van de Cuantánamobaai op Cuba, op een afstand van 400 luchtmijlen van Miami. Het is van origine eigendom van Cuba, maar is sinds 23 februari 1903 (voor de eeuwigheid) in concessie van Amerika. Over deze concessie wordt door het Cuba van Fidel Castro erg getwijfeld. Ieder jaar, sinds 1959, wordt een check voor het leasebedrag naar Cuba gestuurd, maar deze is nog nooit geïnd.

In 1898 (10 juni) sloeg het 1e marine bataljon zijn kamp op op Guantánamo Bay. De aanleiding hiertoe was de overwinning op Cuba door de Amerikanen ten tijde van de Spaans-Amerikaanse oorlog. In later jaren werd het kamp een trainings- en opleidingscentrum voor de marine van Amerika. Gedurende de laatste jaren van de vorige eeuw was de basis voornamelijk een opvang voor vluchtelingen. Dit waren voornamelijk uit zee onderschepte Cubanen en inwoners van Haïti.

Inmiddels is het de oudste Amerikaanse basis overzee en de enige in een communistisch land.

Guantánamo als gevangenis

In januari 2002 veranderde het doel van een klein deel van het kampement. Het werd een gevangenkamp met de bedoeling hier buitenlandse gevangen ieder recht te weerhouden. Dit als gevolg van de strijd tegen het terrorisme dat de toenmalige president Bush was begonnen na de aanslagen van 11 september 2001. Onder deze gevangen bevonden zich onder andere meer dan 600 gevangen van Al Qaida en de Taliban. Het Amerikaanse Pentagon heeft aangegeven dat alle gevangen leden van een terreurnetwerk zijn en daardoor gezien moeten worden als “gevaarlijk” en “best getrainde terrorist ter wereld”. Velen van hen worden zonder aanklacht vastgehouden. Velen van hen zijn tot op de dag van vandaag nog niet berecht.

Naar aanleiding van de omstandigheden in de gevangenis hebben de laatste jaren vele gevangenen zelfmoord gepleegd of een poging daartoe gedaan. Velen van degene die geen zelfmoord pleegden gingen in hongerstaking.

Martelingen

Inmiddels is ook bekend dat er in de gevangenis wel werd gemarteld. Dit hebben drie vrijgelaten gevangen van Groot Brittannië bekend gemaakt. Deze mannen hebben twee jaar in de gevangenis gezeten, zonder enige vorm van proces. Hun ervaringen zijn verfilmd in de film “The Road to Guantánamo”. De film heeft “de Zilveren Beer” gewonnen. De martelingen zouden bestaan uit onder andere seksuele vernedering en godsdienstige vervolging.

Een topambtenaar uit het kabinet van George W. Bush heeft in de laatste dagen van zijn regering, januari 2009, bekend gemaakt dat er inderdaad werd gemarteld in de gevangenis. Tenminste er worden misstanden met een gevangene toegegeven. Dit zou de zogenaamde 20e kaper van 11 september zijn geweest.

Sluiting van Guantánamo

Al in 2006 (februari) heeft de Verenigde Naties aan Amerika het verzoek gedaan om de beruchte gevangenis te sluiten. Het verzoek werd gesteund door het Europees parlement. Als antwoordt gaf de toenmalige president Bush dat in de gevangenis strategische informatie verzameld wordt.

Al tijdens zijn verkiezingscampagne heeft Barack Obama aangegeven dat hij deze gevangenis zou gaan sluiten. Een dag nadat hij werd beëdigd als de 44e president van Amerika heeft hij zijn eerste daad verricht. Op 21 januari 2009 stelde hij een document van 2 pagina’s op waarin hij de militaire commissies verzoekt om alle processen van de nu nog 245 verdachten met 120 dagen op te schorten. Aangezien Obama de opperbevelhebber is van de strijdkrachten is het mogelijk dat hij een maatregel als deze kan nemen.

Omar Khadr (een Canadees) werd in 2002 op 15 jarige leeftijd gearresteerd, verdacht van het ombrengen van een Amerikaanse militair in Afghanistan. Hij is de eerste waarvan het proces met 120 dagen is uitgesteld. Het was Patrick Parrish, een militaire rechter, die tot deze maatregel overging.