Wie waren de zes vrouwen van Hendrik VIII van Engeland

Inleiding

Hendrik VIII (1491 – 1547) was koning van Engeland en Ierland. Hij staat bekend om zijn royale levensstijl: hij hield grootse riddertoernooien en besteedde erg veel aandacht aan zijn hofhouding. Ook wordt hij herinnerd om de vele oorlogen die hij heeft gevoerd. Maar bij de gemiddelde Brit staat koning Hendrik VIII vooral bekend om het grote aantal vrouwen dat hij versleten heeft. Het zijn er maar liefst zes geweest. Maar wie waren deze vrouwen eigenlijk?

1. Catharina van Aragon

De van oorsprong Spaanse Catharina van Aragon was de eerste vrouw van Hendrik de Achtste. Ze werd geboren op 16 december 1485. Catharina werd al op haar 15^e uitgehuwelijkt aan prins Arthur, een broer van Hendrik VIII. In 1502 overleed hij aan een ernstige infectieziekte waar ook Catharina aan leed. Zij wist er weer bovenop te komen. Catharina was nu een weduwe en al gauw werd er van haar verlangd dat ze opnieuw zou trouwen. Hendrik VIII protesteerde aanvankelijk maar uiteindelijk trouwde hij op zijn 18^e, dus in 1509, met Catharina van Aragon. Ze waren al vanaf 1503 verloofd.

Van Aragon was succesvol op het slagveld. Ze heeft verschillende grote overwinningen geboekt tijdens oorlogen met Schotland en ervoor gezorgd dat belangrijke personen uit het vijandelijke team stierven, zoals Jacobus IV. Hij was een koning van Schotland. Catharina was succesvoller dan haar man. Hij wist niet veel grote overwinningen op zijn naam te schrijven op slagvelden in Frankrijk. Hendrik VIII en Catharina hebben samen veel kinderen gekregen. Hun eerste kind werd in 1510 dood ter wereld gebracht. Ook de drie zoons en één dochter die in respectievelijk de jaren 1511, 1513, 1514 en 1518 werden geboren, stierven alleen binnen de eerste zes maanden van hun leven. Alleen Maria I (in Engeland staat ze bekend als Bloody Mary) hield het langer vol. Zij is 42 jaar oud geworden en is van 1553 tot 1558 koningin van Engeland geweest.

Doordat vijf van hun kinderen vroeg overleden en er maar geen zoon werd geboren, wilde Hendrik VIII van zijn vrouw af. Uiteindelijk scheidden ze in 1533. Catharina was ook na de scheiding nog erg populair onder het Britse volk. In 1536 stierf ze aan een onbekende vorm van kanker.

2. Anna Boleyn

Een aantal jaren later, op 25 januari 1533 om precies te zijn, trouwde Hendrik VIII voor de tweede maal. Anna Boleyn was vanaf nu zijn echtgenote. Boleyn was afkomstig uit een adellijke familie. Ze was namelijk een dochter van Thomas Boleyn, graaf van het graafschap Wiltshire in het Zuidwesten van Engeland. Over het geboortejaar van Boleyn bestaat wat onzekerheid. De één zegt dat ze in 1502 is geboren, de ander zegt in 1507. Ze was dus 30 of 25 jaar oud toen ze trouwde. Voordat ze met Hendrik trouwde, had Anna al een bewogen leven achter de rug. Zo heeft ze een jaar in de Nederlanden gewoond (het gebied dat we nu kennen als de Benelux) en ook heeft ze een aantal jaar in Frankrijk doorgebracht.

Sinds 1525 zou Anna Boleyn een geheime relatie hebben gehad met Hendrik VIII. Hij was destijds nog getrouwd met Catharina van Aragon en ging dus vreemd. Hendrik leerde Anna kennen doordat zij één van de hofdames van Van Aragon was. Nadat Hendrik VIII zijn eerste huwelijk had ontbonden, kon hij zijn relatie met Boleyn relatief ongestoord voortzetten. In 1531 trouwde ze in het geheim met de koning. Dit huwelijk werd later als ongeldig verplaatst waardoor ze het in 1533 over moesten doen. Toen werd Anna Boleyn ook officieel gekroond tot koningin van Engeland. Ook met deze vrouw had Hendrik VIII niet veel geluk wat betreft kinderen. Dochter Elizabeth werd in 1533 geboren. Dit is hun enige kind gebleven, doordat Anna daarna alleen nog drie miskramen kreeg. Elizabeth werd koningin na Mary I van 1558 tot 1603.

Rond 1536 werd Jane Seymour, vrouw nummer 3, de nieuwe maîtresse van Hendrik VIII en hij moest dus van Anna af zodat ze konden trouwen. Hendrik zorgde ervoor dat Anna werd beschuldigd van incest, hekserij en overspel met vijf mannen waardoor ze gearresteerd werd. Ze is schuldig bevonden aan de misdrijven en op 19 mei 1536 onthoofd in de toenmalige gevangenis van de Tower of Londen.

3. Jane Seymour

Jane Seymour werd waarschijnlijk geboren in 1509, maar net als bij Anna Boleyn verschillen de meningen over haar geboortejaar. Ze was een dochter van de door Hendrik geridderde John Seymour. Haar broer Edward Seymour was ooit hertog van Somerset. Doordat verschillende personen uit haar familie hoge functies hadden, was het voor Jane mogelijk om in contact te komen met Hendrik VIII.

Vanaf 1536 had Hendrik waarschijnlijk een affaire met deze vrouw. Hendrik overlaadde Seymour met dure cadeaus en hij zorgde ervoor dat haar naaste familieleden hoge posities kregen aan het Engelse hof. Dit laatste was alleen een tactiek van hem om Jane Seymour nog dichterbij te krijgen. Wanneer je een hoge positie had aan het Engelse hof, kreeg je namelijk een vertrek toegewezen dat daarbij in de buurt lag. Met een geheim gangenstelsel stonden vele vertrekken in contact met vertrekken van de koning, zo ook de vertrekken van de broers van Jane. Wanneer Jane op bezoek was bij haar broers, kon ze dus relatief gemakkelijk door Hendrik VIII worden bezocht. Hier maakte hij gretig gebruik van. Hij deed tijdens deze affaire wel voorzichtiger aan dan bij zijn affaire met Anne Boleyn. Destijds ontstonden er namelijk relletjes en was er openbare woede over die affaire. Dit wilde hij deze keer voorkomen. Slechts 11 dagen na de onthoofding van zijn vorige vrouw, trouwde hij al met Jane Seymour.

Met Jane Seymour kreeg Hendrik VIII zijn eerste zoon: Eduard. Hendrik kon zijn geluk niet op toen hij deze zoon kreeg. Nu kon namelijk de familienaam worden voortgezet. Eduard was van 1547 tot 1553 koning van Engeland. Daarna volgde Mary I hem dus op als staatshoofd. Tijdens de geboorte van Eduard, stierf Seymour. Hiermee kwam er een einde aan zijn derde huwelijk. De komende tweeënhalf jaar zou hij een vrijgezelle koning blijven.

4. Anna van Kleef

Het was destijds niet goed voor de reputatie van een koning wanneer deze lang vrijgezel zou blijven. Bij iedere koning hoort namelijk een koningin. Hij trouwde dus uit politieke overwegingen met Anna van Kleef. Zij was de dochter van hertog Johan III van Kleef. Ze is geboren in de Duitse stad Düsseldorf. Op 6 januari 1540 werd het huwelijk tussen de twee voltrokken.

Hendrik VIII stuurde zijn adviseur Thomas Cromwell langs alle Europese hoven om daar een geschikte vrouw voor hem te zoeken. Zo kwam hij ook langs het Duitse hof. Na zijn tocht liet Cromwell een portret van Anna van Kleef zien aan koning Hendrik. Afgaande op het portret wilde Hendrik wel met Anna trouwen. Pas bij het huwelijk zagen de bruid en bruidegom elkaar voor de eerste maal. Naar verluid had hij na het huwelijk ruzie met zijn adviseur. Hij zei tegen Thomas dat hij hem een ‘’Vlaamse knol’’ als vrouw had gegeven. De relatie tussen Hendrik VIII en Anna begon dus al slecht. Al in juli 1540, ze waren dus nog niet eens een halfjaar getrouwd, vroeg Hendrik VIII weer een scheiding aan. Waarschijnlijk had Anna van Kleef hier weinig problemen mee. Schriftelijke bronnen vertellen ons namelijk dat ze veel geld meekreeg bij de scheiding. Bovendien kreeg ze beschikking over drie behoorlijk grote huizen. En, hoe kan het ook anders, vrouw nummer 5 stond alweer klaar om een paar weken later met Hendrik VIII te trouwen.

5. Catharina Howard

Catharina Howard was de vijfde vrouw die zich ‘’de gelukkige’’ mocht noemen. Op 28 juli 1540 stapte zij in het geheim in het huwelijksbootje met Hendrik VIII. Op 8 augustus dat jaar werd hun huwelijk officieel verklaard. Hij was toen net een week of twee gescheiden van vrouw nummer 4. Howard was twintig jaar toen ze trouwde. Hendrik had de leeftijd van 49 jaar al overschreden. Uit het huwelijk tussen de twee zijn geen kinderen voortgekomen. Catharina Howard was een kleindochter van hertog van Norfolk Thomas Howard en vader van Edmund Howard. Ironisch detail is dat hij ook zes keer getrouwd is. Catharina was een nicht van de tweede vrouw van Hendrik, Anna Boleyn.

Catharina was een arme vrouw. Maar doordat haar familienaam autoriteit uitstraalde, wist ze toch dicht bij de koninklijke familie in de buurt te komen. Uiteindelijk werd ze een hofdame van de vorige vrouw Anna van Kleef. Het is misschien niet vreemd dat er destijds geruchten waren dat Hendrik ook met Howard een affaire had terwijl hij nog met Van Kleef getrouwd was. Uit schriftelijke bronnen blijkt dat Catharina een flirterig en onbezonnen meisje was. Ze deed waar ze zin in had en dacht vaak niet goed na over haar daden. Ook wordt ze beschreven als een emotioneel meisje. Ondanks deze kleine gebreken, leek het dat Hendrik VIII stapel op haar was. Maar aan dit geluk kwam na een aantal jaren helaas alweer een einde.

De liefde bleek namelijk niet wederzijds te zijn. Het grote leeftijdsverschil ging voor Catharina een probleem vormen. Zij wilde liever bij mannen van haar eigen leeftijd in de buurt zijn. Ze begon een geheime relatie met de jongeman Thomas Culpeper. Later had ze ook nog met twee anderen een affaire. Al gauw kregen anderen door dat Howard ontrouw was aan haar man de koning. Ze gaf deze ‘’zondige levenswandel’’ echter nooit toe. Nadat ze 17 maanden was getrouwd met Hendrik VIII, werd ze opgepakt omdat ze werd verdacht van overspel. Ze werd schuldig bevonden en ter dood veroordeeld, net als twee van haar minnaars. Op 13 februari 1542 werd ze onthoofd.

6. Catharina Parr

Het laatste huwelijk van Hendrik VIII werd gesloten met Catharina Parr. Parr, rond 1512 geboren, had een adellijke achtergrond. Haar vader was Sit Thomas Parr. Het huwelijk met de koning van Engeland was niet het eerste huwelijk voor Catharina. Toen ze slechts 15 jaar oud was werd ze namelijk al uitgehuwelijkt aan met Lord Edward. Deze man stierf in 1529, maar binnen een paar jaar werd Parr alweer opnieuw uitgehuwelijkt. Ditmaal aan Lord John Neville. Deze man stierf in 1942 en alweer werd Catharina Parr weduwe. Ze kreeg weer een behoorlijke erfenis mee van haar man en zo werd ze een steeds rijkere vrouw. Daarna kreeg ze een affaire met Thomas Seymour, de broer van Jane, vrouw 3. Hendrik VIII kreeg medelijden met Parr’s noodlottige huwelijksverleden en deed haar een huwelijksaanzoek. Op 12 juli 1543 trouwden ze. De belangrijkste betekenis die ze voor de geschiedenis heeft gehad, is waarschijnlijk de invloed die ze heeft gehad op Elizabeth I, voormalige koningin van Engeland. Parr was haar stiefdochter en het schijnt dat haar sterke persoonlijkheid, matig protestante ideeën en haar vroomheid Elizabeth sterk hebben beïnvloedt. Voor vroomheid geldt dit in ieder geval: Elizabeth I is nooit getrouwd geweest en heeft nooit kinderen gekregen.

Hendrik was ten tijde van dit huwelijk inmiddels al een oudere man voor die tijd (52 jaar toen ze trouwden). Hij kreeg te maken met ouderdomsklachten en werd ernstig ziek. Catharina verpleegde hem tijdens deze zware periode. Op 28 januari 1547 stierf de man die 38 jaar lang koning was geweest van Engeland. Parr wordt de vrouw genoemd die Hendrik VIII ‘’overleefde’’. Al gauw na zijn dood hertrouwde Catharina met haar voormalige minnaar Thomas Seymour.

Rijmpje

De Engelsen hebben een kort rijmend zinnetje bedacht om de zes vrouwen van Hendrik VIII beter te kunnen onthouden. Ze hebben hierbij de noodlottige eindes van de relaties gebruikt:

- Catharina van Aragon: divorced (gescheiden)

- Anna Boleyn: beheaded (onthoofd)

- Jane Seymour: died (gestorven)

- Anna van Kleef: divorced

- Catharina Howard: beheaded

- Catharina Parr: survived (overleefde)

Tijdens het rijmpje worden de zes Engelse woorden uitgesproken. Wanneer er een pauze na ‘’died’’ wordt ingelast, zal het rijmeffect ontstaan doordat ‘’died’’ min of meer rijmt op ‘’survived’’. Wanneer er ook nog eens een leuk deuntje onder de woorden wordt gezet, kan een leuk liedje ontstaan!

Meer historische figuren

Conclusie

Hendrik VIII is een voormalige koning van Engeland. Hij staat erom bekend dat hij zesmaal is getrouwd. In chronologische volgorde trouwde hij met Catharina van Aragon, Anna Boleyn, Jane Seymour, Anna van Kleef, Catharina Howard en Catharina Parr. Uit deze huwelijken kwamen drie kinderen voort die allen een periode over Engeland hebben geheerst. Hendrik VIII heeft twee keer een huwelijk verbroken door scheiding en heeft twee van zijn vrouwen laten onthoofden. Een vijfde vrouw stierf in het kraambed en tijdens zijn huwelijk met de laatste vrouw, Catharina Parr, stierf hij.