Wie is Toetankhamon
Wie was Toetankhamon?
Toetankhamon was misschien wel de jongste heerser van het oude Egypte. Toen hij pas 9 jaar was werd hij farao.
Waarschijnlijk was hij de zoon van Akhenaten. De moeder is een discussiepunt, lang werd aangenomen dat één van Akhenaten's vrouwen, Kiya, de moeder zou zijn, echter wordt dit in latere onderzoeken weer tegengesproken en wordt er verwacht dat één van de zussen van Akhenaten de moeder is van Toetankhamon. Op latere leeftijd trouwde Toetankhamon met zijn halfzuster, Ankhesenamun. Zij was de derde dochter van Akhenaten en Nefertiti. Hij hoorde bij de 18de Dynastie, de 18de familienaam. Toetankhamon was ongeveer 1,63 meter lang en hij is tussen zijn zeven- en negentiende jaar gestorven. In 1968 is er een tweede onderzoek uitgevoerd naar het skelet van Toetankhamon. Röntgenfoto’s hebben aangetoond dat er een stuk bot in de schedel zat, dit stuk bot kan wijzen op een gewelddadig einde aan het leven van de farao. Andere onderzoekers spreken dit tegen en zijn van mening dat er tijdens het mummificeren een gat in het hoofd is gemaakt en is opgevuld. Tijdens een laatste, meest recente onderzoek op het lichaam van Toetankhamon, blijkt dat hij het lichamelijk flink te verduren heeft gekregen. Het lijkt erop dat hij, ondanks zijn leeftijd, al liep met een stok, dit zou wel de grote hoeveelheid aan stokken en staffen in het graf verklaren. Verder miste hij een teen en waren zijn benen niet even lang, het verschil was ongeveer één hele centimeter, wat weer een scheef gegroeide ruggengraat kan verklaren. Ook in zijn knie was een breuk geconstateerd. Uit het laatste onderzoek is gebleken dat een ontsteking in zijn knie, waarschijnlijk veroorzaakt door de breuk, hem fataal is geworden.
De ontdekking van Toetankhamon
Nadat in 1905 in “het dal der koningen” een kop werd gevonden met daarop de naam van de vergeten farao, Toetankhamon , werd de interesse van een archeoloog gewekt. De interesse van Howard Carter. Hij deed in het jaar 1922 de grootste archeologische vondst van het oude Egypte . Carter, een Brit, zijn rechterhand Heer Carnarvon en hun team team ontdekten op 4 november 1922 een traptrede.
Deze trede leidden naar een deur. De deur was bestempeld met de naam van Toetankhamon in hiërogliefen. Achter de deur vonden de onderzoekers een afdalende tunnel die uitkwam op een tweede gesloten deur.
Op 26 november 1922 was het Carter en Carnarvon gelukt om een gat in de tweede deur te maken en dankzij hun kaars kregen ze een eerste glimp van de schatten die achter de deur verborgen waren. Achter de deur vonden ze het voorvertrek waar zo’n 700 voorwerpen opgeslagen lagen. Het kostte veel tijd al deze schatten te fotograferen, archiveren en verplaatsen naar een nieuw thuis, het museum in Caïro. De schatten werden toen al als dusdanig belangrijk gezien dat de schatten onder militaire begeleiding naar Caïro werd verplaatst. Met het verplaatsen van al deze schatten werd een nieuwe deur zichtbaar. Ook deze deur werd opengebroken en nieuwe schatten werden gevonden. Volgens archeologen zijn deze schatten voorwerpen uit de jeugd van Toetankhamon. Aan de andere kant van het voorvertrek werd nog een deur gevonden, deze deur werd bewaakt door twee levensgrote beelden van de farao zelf. Carter en zijn team namen ook deze deur onder handen en de grafkamer werd zichtbaar. Het is inmiddels 16 februari 1923 en Carter zelf ging de grafkamer in, maar doordat de tombe binnenin de kamer zo enorm groot is en bijna de hele kamer vult, kon Carter maar met moeite te werk gaan. De wanden van deze kamer, waren beschilderd met afbeeldingen van de farao omringd door goden en godinnen. Het buitenste deel van de tombe was volledig bedekt met bladgoud en afgewerkt met magische symbolen. Daarbinnen was een tweede tombe, volledig bedekt met een doek. Ook een derde en een vierde tombe bevonden zich in de binnenin de originele tombe. De laatste tombe had inscripties van de goden. Eindelijk werd de sarcofaag gevonden. Op 12 februari 1924 werd de deksel opgetild. Het geduld van Carter wordt echter nog even op de proef gesteld, de opgraving komt tot stilstand, er wordt gestaakt. Doordat Carter zelf een meningsverschil met de Egyptische autoriteiten krijgt loop de opgraving nog meer vertraging op, maar op 13 oktober 1925 is het dan eindelijk zover, de deksel van de buitenste grafkist wordt opgetild. In de sarcofaag liggen drie vergulde doodskisten die in elkaar opgeborgen lagen. Elke kist was gemaakt in de vorm van de farao. De buitenste kist was gemaakt van cipreshout, verguld en ingekerfd met een verenpatroon. De doodskisten zaten met boom hars aan elkaar. De tweede kist was ingelegd met blauw aardewerk, met glas en met halfedelstenen. De mummie van Toetankhamon lag in de derde kist gemaakt van puur goud. Met een katrol werd de 135 kilo wegende kist opgetild en de mummie werd onthuld.
De mummie droeg een masker van goud, ingelegd met allerlei soorten glas en keramiek, ook was de achterkant van het masker voorzien van allerlei spreuken die vragen om bescherming. Verder werden er zo’n 150 verschillende amuletten gevonden op het lichaam van Toetankhamon.Deze amuletten werden speciaal voor de farao gemaakt, ingewikkeld en op het lichaam geplaatst, om zo elk lichaamsdeel optimaal te beschermen. Carter had de hulp ingeroepen van professor Douglas Derry van de universiteit van Caïro en dokter Saleh Bey uit Alexandrië, om te helpen met de mummie. Omdat het lichaam zo goed vast zat aan de kist, duurde het vijf dagen voordat Toetankhamon uit zijn kist kwam. Het gouden masker was een nog pittigere opgave en er moesten zelfs verhitte messen aan te pas komen om van het hoofd van de heerser te verlossen. Er werd nog een kist gevonden, deze kist zat vol met de organen van de overleden farao. De organen, maag, lever, longen en darmen, werden tijdens het mummificeren verwijderd en naar Egyptische traditie apart van het lichaam bewaard. In het hiernamaals zouden het lichaam en de organen weer met elkaar worden herenigd. De organen van Toetankhamon waren in vier verschillende kruiken bewaard, die afgesloten werden door speciale stoppen die de hoofden van de vier goden, de zonen van Horus uitbeelden; Hapy, Duamutef, Qebehsenuef en Imsery. De grafkamer had buiten Toetankhamon nog een verrassing voor Carter en zijn team, nog een doorgang. Het is 24 oktober 1926 en Carter kan beginnen aan de laatste kamer.
Het blijkt nog een schatkamer te zijn, de kamer ligt vol met kisten, dozen en tombes, gevuld met juwelen en andere rituele voorwerpen gemaakt van goud en edelstenen. In één van de doosjes werd een haarlok gevonden van koningin Tiy, de grootmoeder van Toetankhamon. Naast deze belangrijke kamers is er ook nog een “bijkamer” gevonden. In eerste instantie werd deze kamer niet belangrijk gevonden. Voor hedendaagse archeologen is deze kamer toch belangrijker dan gedacht, het geeft namelijk meer inzage in het dagelijkse leven uit die tijd. Zo lagen er wijn- en oliekruiken, voedselmanden, kleren, wapens, magische beelden, maar ook dingen als muziekinstrumenten en bordspelen.
Waar is Toetankhamon nu?
De onderzoekers en archeologen houden gelukkig de Egyptische traditie in stand en Toetankhamon is te bewondering in zijn tombe. De echte grafkamer is niet meer goed genoeg. Doordat er al zoveel bezoekers zijn geweest, zijn de luchtvochtigheid en temperatuur teveel gestegen om Toetanchamon in de grafkamer te laten rusten. De Egyptenaren hebben Toetankhamon een nieuwe, speciale kamer gelegd. In deze kamer kunnen ze het klimaat beïnvloeden en ervoor zorgen dat de mummie niet vergaat. De kamer is beveiligd met plexiglas, iedereen kan zo optimaal genieten van de mummie.
Afsluitend
Heb ik je interesse gewekt met deze pagina, dan kan ik de documentaire Egypte, exclusieve ontdekkingsreis met Zahi Hawass zeker aanraden.
Ook de boeken Het oude Egypte, een 3d boek (ISBN: 978-90-5764-904-2) en Egypte mensen-goden-farao's (ISBN:978-3-8228-4763-3) vond ik zeker de moeite waard. Als laatste wil ik ook http://www.thebanmappingproject.com/ nog noemen gewoon omdat de site/atlas gewoonweg fantastisch is.