Hoe ging de zoektocht naar de graftombe van Toetanchamon

Inleiding

Toetanchamon en Cleopatra zijn zonder twijfel de twee bekendste personen van het Oude Egypte. Duizenden jaren geleden was het Egyptische Rijk erg welvarend, met aan het hoofd een farao of een vorst. Toetanchamon en Cleopatra waren respectievelijk een farao en koningin van het Egyptische Rijk. Na hun dood werden ze in met goud overladen graftombes begraven. Deze graftombes werden goed verstopt om te voorkomen dat ze leeggeroofd konden worden. Jarenlang is dus ook de graftombe van farao Toetanchamon niet gevonden. Maar hoe ging de zoektocht naar zijn laatste rustplaats dan precies?

Vallei der Koningen

Aan het begin van de vorige eeuw was het druk in Egypte. Tientallen archeologen uit het Westen waren dag en nacht bezig met het onderzoeken van de grond in Egypte. Er zouden namelijk duizenden jaren oude schatten en graftombes liggen. Veel rijke Westerlingen huurden groepen archeologen in om namens hen die eeuwenoude schatten te vinden. In 1907 zorgde een groep Amerikaanse archeologen, op pad gestuurd door de advocaat meneer Davis, voor een gigantische doorbraak. Ze vonden namelijk een hoop nieuwe schatten in de Vallei der Koningen. In dit gebied bevinden zich tientallen graven van farao’s, koninklijke personen en andere edele personen. Onder andere de tombes van de farao’s Ramses I, Ramses II en Ramses III zijn hier te vinden. In 1907 vond de groep Amerikanen dus een hoop nieuwe schatten, gelegen in een diepe kuil. Op al deze spullen stond de naam van een farao: Toetanchamon. Nog nooit eerder was er iets van farao Toetanchamon gevonden, men wist dan ook nog niet van zijn bestaan af.

De vondst van de Amerikanen kan dus gezien worden als de herontdekking van Toetanchamon. Veel spullen van Toetanchamon waren nu dus gevonden, maar zijn graftombe nog niet. Er werd door de meeste archeologen maar weinig moeite gedaan om de graftombe van Toetanchamon te vinden. Ze dachten namelijk dat deze toch wel leeggeroofd zou zijn, net als het geval was bij alle andere graftombes die ze al gevonden hadden.

De zoektocht naar Toetanchamon

Er was één eigenwijze archeoloog: meneer Howard Carter (1874 – 1939). Deze Engelse archeoloog was al vanaf 1891 werkzaam in Egypte. Vanaf 1917 besloot hij zich bezig te houden met het vinden van de graftombe van farao Toetanchamon. Hij geloofde dat het de moeite waard was om ook deze plek aan de oppervlakte te brengen (de tombes waren namelijk allemaal bedolven onder dikke lagen zand). Carter kon niet op eigen houtje te werk gaan. Zijn zoektochten en werknemers moesten namelijk ook betaald worden. Lord Carnarvon (1865 – 1923) zorgde voor het benodigde geld. Deze man bevond zich vanaf 1903 in Egypte omdat ook hij enorm geïnteresseerd was in de beschaving die daar eeuwen geleden had geleefd.

Vanaf 1917 zorgde Lord Carnarvon dus voor het geld dat Howard Carter nodig had voor zijn zoektocht. Vele jaren lang was al dit zoeken tevergeefs. Het graf van farao Toetanchamon kwam maar niet boven water. Carter had echter wel een sterk vermoeden waar de graftombe zich zou bevinden, dus hij wilde niet opgeven. Carter ging zoeken in een gebied dat bezaaid was met oude rommel. Waarom hij precies dacht hier de graftombe van Toetanchamon te vinden, weten we niet precies. Wel heeft Carter een keer gezegd dat hij dacht dat er in dit gebied nog nooit gegraven is, ook niet door grafrovers. Als hier dus een graftombe zou liggen, zou deze dus wellicht nog volstaan met waardevolle schatten.

Het opgraven van de tombe

Lord Carnarvon begon langzaamaan enorm gefrustreerd te raken om het feit dat Howard Carter de graftombe maar niet wist te vinden. Door deze zoektocht raakte de beste man al zijn geld kwijt! Na 1921 besloot hij om een uiterste datum te stellen. Howard Carter kreeg nog voor één jaar geld om zijn zoektocht te financieren. Als er na dat jaar nog steeds geen graftombe gevonden was, zou Carnarvon de stekker eruit trekken. Deze "dreiging" van de geldschieter werkte blijkbaar als een enorme motivatie voor Howard Carter. In november 1922 stuitte hij tijdens de opgravingen namelijk ineens op een traptrede! Zou deze trap naar de graftombe van Toetanchamon leiden? Howard en zijn 100 werknemers groeven stug door en vonden uiteindelijk 16 traptreden. De trap kwam uit bij een grote deur. Het leek erop dat de deur nog onaangetast was. Dit betekende dat er nog geen grafrovers langs waren geweest in al die honderden jaren en dat de tombe wellicht nog vol stond met schatten. Doordat de tombe van Toetanchamon alsnog gevonden werd, besloot Carnarvon de geldkraan niet af te sluiten.

Carnarvon ging zo snel als hij kon naar de Vallei der Koningen toe en samen met Carter opende hij de deur van de graftombe. Ze vonden daarachter een enorm groot graf. Het bestond uit een lange gang die uitkwam in een voorkamer. Aan deze voorkamer grensden een bijkamer en een grafkamer. Aan de grafkamer zat nog een schatkamer vast. Het gehele graf stond vol met de mooiste voorwerpen: vergulden voorwerpen, juwelen, gouden beelden en andere voorwerpen. In de grafkamer stond de sarcofaag met daarin de mummie van Toetanchamon. Omdat de graftombe zo groot was en zo goed gevuld was, kostte het Carter en zijn werknemers zo’n tien jaar om alles te doorzoeken en te bestuderen. De vondst van de graftombe van Toetanchamon was wereldnieuws. Tientallen toeristen en journalisten trokken naar de Vallei der Koningen toe in de hoop een glimp van het graf op te vangen.

Conclusie

De Vallei der Koningen is een gebied in Egypte waar veel graven van farao’s gevonden zijn. Howard Carter waagde zich eraan het graf van farao Toetanchamon te zoeken. Zijn zoektocht werd gefinancierd door Lord Carnarvon. Jarenlang leverde de zoektocht, die begon in 1917, helemaal niks op. Net toen Carnarvon dreigde geen geld meer te geven, vond Carter in 1922 toch nog de graftombe van Toetanchamon. Het graf stond vol met schatten. Ook was de sarcofaag met daarin het lijk van Toetanchamon aanwezig. Wegens de omvang van het graf duurde het tien jaar om het gehele graf te onderzoeken.

Bronnen afbeeldingen: Wikimedia Commons, Peter J. Bubenik, Harry Burton