Engelse Falkland eilanden op Argentijns territorium

Inleiding

De Falkland eilanden ('Falkland Islands' in het Engels en 'Islas Malvinas' in het Spaans) zijn een zeer dunbevolkte en boomloze eilanden archipel in de zuidelijke Atlantische Oceaan, binnen de territoriale wateren van Argentinië. De Falkland eilanden vormen sinds 1833 een Brits overzees gebiedsdeel, maar de Argentijnen menen nog steeds aanspraak te maken op de eilanden.

Recentelijk is deze eilandengroep, waar vooral veel schapen en een handvol Engelsen wonen, in het nieuws doordat Londen proefboringen naar olie uit laat voeren, ongeveer 100 kilometer ten noorden van Stanley - de hoofdstad van de Falkland eilanden -. In de opgelaaide ruzie tussen Argentinië en Engeland over de soevereiniteit van de Engelsen met betrekking tot de Falklands, hebben de Argentijnen inmiddels steun gekregen van een groot aantal Latijns Amerikaanse buurlanden.

Aan deze onenigheid ligt een gevoelige geschiedenis ten grondslag, waarbij de Falkland oorlog uit begin jaren '80 nog relatief vers in het geheugen ligt. Dit artikel gaat over deze geschiedenis van de Falklands/Malvinas en wijdt uit over de verschillende bezitters en conflicten die de archipel tot nu toe heeft gekend.

Ontdekkingsgeschiedenis van de Falkland eilanden

De Nederlandse zeeman Sebald de Weert schijnt de Falkland eilanden rond het jaar 1600 voor het eerst in zijn vizier gehad te hebben. De Spanjaarden en de Britten beweren echter dat hun ontdekkingsreizigers de eilanden als eerste betraden. Chronologisch is de ontdekkingsgeschiedenis van de Falkland archipel als volgt:

Eerste nederzetting op de Falkland eilanden

In 1764 stichtte de Fransman Louis de Bougainville een marinebasis, Port Louis (Oost-Falkland). De Fransen noemden de Falklands Îles Malouines, naar de vissers uit Saint-Malo die kortstondig op de archipel woonden.

Britten, Spanjaarden én Argentijnen

De Britten stichtten in 1765 een nederzetting, Port Egmont, op West-Falkland, terwijl ze niets wisten van de Franse aanwezigheid. In 1766 verkochten de Fransen Port Louis aan de Spanjaarden, die de Britten in 1770 de oorlog verklaarden. In 1771 werd met een overeenkomst een einde gemaakt aan het conflict: West-Falkland werd van de Spanjaarden, Oost-Falkland van de Britten. De eilanden bleven echter lange tijd nauwelijks bewoond. In 1820 en 1829 stichtten de Argentijnen, die kort daarvoor onafhankelijkheid hadden verkregen van Spanje, nederzettingen op de Falklands. Luis Vernet werd aangesteld als Argentijns gouverneur; de Argentijnen waren van plan de eilanden te koloniseren. In 1833 bezetten de Britten de eilanden opnieuw en maakten ze tot een overzees gebiedsdeel van het Verenigd Koninkrijk. Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende de havenstad Stanley als steunpunt voor bevoorrading van de Britse marine. De Slag bij de Falklands werd er uitgevochten. Deze gebeurtenissen resulteerden uiteindelijk in de Falklandoorlog, in 1982.

Falklands oorlog

In 1981 besloot de Argentijnse junta van Leopoldo Galtieri gebruik te maken van nationalistische gevoelens en de Falklandeilanden te bezetten, om zo de aandacht af te leiden van interne problemen. De Argentijnse legerleiding had ten onrechte aangenomen dat het Verenigd Koninkrijk, dat in die tijd zware economische en sociale problemen kende, niet op de herovering zou reageren. Dit bleek een misvatting omdat juist ook premier Margaret Thatcher de aanval om dezelfde redenen gebruikte om het land te herenigen en en passant haar volgende verkiezingsoverwinning veilig te stellen. Argentinië veroverde en bezette in maart en april van 1982 de eilanden op de Engelsen. Hierop verklaarde het Verenigd Koninkrijk de oorlog aan Argentinië. In juni landden Engelse troepen op de Falklandeilanden. De Britten wisten de eilanden vrij eenvoudig te heroveren. De oorlog kostte aan ongeveer 900 mensen het leven, onder wie 255 Britten.

Olievoorraad

In 2009 deponeerden de Argentijnen diverse documenten bij de VN waarin zij een claim deden op 1,7 miljoen kilometer oceaan rond de Falklands. Met die documenten wilden de Argentijnen natuurlijke rijkdommen veilig stellen. Het gaat hierbij met name om tien jaar geleden gevonden oliebronnen in de regio. Nu de olieprijzen hoger zijn, zien diverse bedrijven kansen rond de Falkland-olie. De Britse pers wist te melden dat vanuit Groot-Brittannië marineschepen onderweg zijn om de eilanden te verdedigen.

Met de recentelijke komst van het Britse booreiland naar de Falkland eilanden, is de gevoelige discussie over het eigendomsrecht van deze archipel opnieuw opgelaaid. Hopelijk kunnen de betrokken landen tot een diplomatieke oplossing komen.

Geraadpleegde bronnen

Wikipedia

De Volkskrant