Bolsward, ooit Frieslands kleinste gemeente
Inleiding
Bolsward behoort tot de Friese elf steden. De gemeente Bolsward telde 9916 inwoners per 1 januari 2011 op een oppervlakte van nog geen tien vierkante kilometer. Bolsward heeft stadsrechten sinds 1455.
Geschiedenis van Bolsward
In het begin van onze jaartelling is Bolsward ontstaan op drie terpen. Deze lagen aan de Marne, een zijarm was van de Middelzee. Bolsward heeft zich vooral ontwikkeld door de zeehandel. Het is een van de hanzesteden. Na Leeuwarden was Bolsward de belangrijkste stad van Friesland. De Middelzee is in de loop van de veertiende eeuw dichtgeslibt en ingepolderd. Dit betekende het einde van de haven maar Bolsward bleef een belangrijk handelscentrum. De prachtige gebouwen uit de zeventiende eeuw zijn nu nog getuigen van de welvaart in die tijd. In de tweede helft van de achttiende eeuw kreeg Bolsward het moeilijk. De textielindustrie kreeg concurrentie uit het buitenland. Door de veepest op het Friese platteland ging de handel in kaas en andere zuivelproducten achteruit.
Wonen in Bolsward
De bijna tienduizend inwoners die Bolsward begin 2011 telt, wonen in de volgende wijken:
- Centrum; historische panden.
- Parkplan; in het zuidoosten, meest huurhuizen, gebouwd eind jaren tachtig twintigste eeuw.
- Zuid; karakteristieke wijk gebouwd tussen 1910 en 1950.
- Hollandiabuurt of Blauwbuurt ligt in het zuid-westen van Bolsward. Hier staan hoofdzakelijk koopwoningen welke zijn gebouwd vanaf 1900.
- Noord; voornamelijk koopwoningen. In deze wijk zijn ook bedrijven gevestigd.
- Eekwerd; deze wijk ligt aan de oostkant. Er staan voornamelijk huurwoningen.
- Altenburg; deze wijk ligt in het noord-oosten van Bolsward boven de wijk Eekwerd.
- Fûgelkrite; dit is een nieuwbouwwijk aan de oostkant van de stad Bolsward. De eerste huizen zijn gebouwd in het begin van de eenentwintigste eeuw. Voornamelijk herenhuizen, koopwoningen.
- Hartwerdervaart; een wijk in aanbouw, 125 woningen waarvan 38 huurwoningen.
Opleiding in Bolsward
Er zijn 4 basisscholen: Sint Maarten, De Blinker, de Bron en de Opbouw. Ook is er een school voor middelbaar onderwijs in Bolsward.
Werken in Bolsward
Bolsward telt 938 bedrijven. Er zijn vijf bedrijventerreinen namelijk:
- De Klokslag.
- De Ward, voor wonen en werken.
- De Marne.
- Industriepark.
- De Wijmerts.
Een paar voorbeelden van bedrijven in Bolsward:
- De Friese Bierbrouwerij.
- Visser's fabriek voor speciale transportmiddelen, zoals hijs-, hef- en andere transportwerktuigen.
- De Klokslag Engineering; machines en apparaten voor de productie van voedings- en genotmiddelen.
- Boldt Engineering; machines en apparaten voor de productie van voedingsmiddelen.
- Burghgraef Koeltechniek; industriële koeltechniek en klimaatregeling.
- Marne Natuursteen; natuursteenbewerking.
- Ceres Landbouwmachinefabriek; landbouwmachines en -werktuigen.
Toerisme in Bolsward
Ook Bolsward heeft zijn rijksmonumenten. Zeker de moeite waard zijn:
- De oude binnenstad met grachtjes.
- Het Stadhuis, gebouwd tussen 1614 en 1617. In 1768 is het trapbordes vernieuwd. Boven de hoofdingang staan drie beelden met gouden voorwerpen: een weegschaal, een anker en een boek. Daarboven staat nog een beeld en een zonnewijzer.
- De Martinikerk; een gotisch kerkgebouw gebouwd in de vijftiende eeuw.
- De Broerekerk, een middeleeuwse kloosterkerk van de Franciscanen, gesticht aan het eind van de dertiende eeuw. De kerk is in 1980 door brand vernield maar opnieuw opgebouwd en helemaal gerestaureerd.
- De Watertoren aan de westzijde van de stad, gebouwd in 1929. De toren is 37,4 meter hoog.
- Distilleerderij Sonnema Berenburg; hier maakt men een Friese kruidenbitter, waarvan het recept nog steeds geheim is. De distilleerderij heeft een bezoekerscentrum.
- Buiten de stad staan drie poldermolens:
- De Klaver, een spinnenkopmolen uit 1802.
- Tadema's grondzeiler molen, gebouwd in 1824.
- Een tjasker uit 1973.
Tot slot
Elk jaar wordt op tweede pinksterdag de elfstedentocht op de fiets gereden. Bolsward is dan start- en finishplaats.
foto: Wikipedia, Udo Ockema.