Cultuur is meer dan je denkt

Wat is cultuur?

Maar wat is cultuur eigenlijk? Cultuur is alles wat niet tot de natuur behoort. Cultuur wordt door het handelen van mensen voortgebracht. Een stuk ongerepte natuur kan in cultuur worden gebracht. Een akker bijvoorbeeld is een in cultuur gebracht stuk land.

Cultuur is meer dan je denkt

Het begrip cultuur bestaat uit verschillende elementen. Waar iedereen in een bepaalde cultuur mee te maken krijgt zijn waarden en normen. Opvattingen over goed of fout, mooi of lelijk, enzovoort, zijn waarden. Normen zijn richtlijnen die het dagelijkse sociale verkeer regelen.

Kundigheden behoren ook tot het begrip cultuur. In verschillende situaties ontwikkelen zich verschillende kundigheden. In landen met grote droge gebieden moeten de mensen voor heel andere oplossingen zorgen om te overleven dan in Nederland. In die culturen zal je dan ook heel andere kennis tegenkomen. Bijvoorbeeld de kennis om een ingenieus irrigatiesysteem te bouwen.

Cultuuruitingen zijn ook kundigheden. Echter, ze worden in het dagelijks taalgebruik als cultuur bestempeld. Maar muziek, schilderkunst, podiumkunsten en literaire werken vormen allemaal een onderdeel van het brede begrip cultuur.

Subculturen zijn als het ware eilandjes met een afwijkende cultuur binnen een dominante cultuur. Voorbeelden van subculturen zijn: gezinscultuur, verhouding man/vrouw, sociale klassen, leeftijdsgroepen, stads- en dorpscultuur en bedrijfscultuur.

Cultuur en de mensen

Alle mensen hebben een aantal eigenschappen gemeen. Bijvoorbeeld angst, vreugde en verdriet. Deze eigenschappen maken deel uit van onze menselijke natuur . Maar een persoonlijkheid bestaat niet alleen uit die universele eigenschappen. Er is ook heel veel aangeleerd. Wat is aangeleerd wordt grotendeels door de omringende cultuur bepaald.

Beïnvloeding

Wij worden dagelijks door verschillende aspecten van de cultuur beïnvloed. Taal, is een constant aanwezig cultuuraspect. Ook de levensovertuiging van het gezin waarin je opgroeit. De invloed van die verschillende cultuuraspecten is zelfs zo groot, dat andere culturen vaak als vreemd worden ervaren. Met de eigen cultuur als maatstaf worden die andere culturen dan beoordeeld.

• - De meest negatieve vorm van beoordeling van andere culturen noemen we etnocentrisme. De eigen cultuur is de maatstaf waar andere culturen aan moeten voldoen. Dat zullen ze nooit. Daarom worden andere culturen als minderwaardig beschouwd.

• - Cultuurrelativisme gaat er van uit dat de ene cultuur niet met de andere te vergelijken is. Alle culturen zijn gelijkwaardig.

• - Xenofilie is de tegenpool van etnocentrisme. Een vreemde cultuur heeft zo'n aantrekkingskracht op een persoon. Zelfs zoveel dat die vreemde cultuur boven de eigen cultuur wordt verheven.

Communicatie

Communicatie tussen personen met verschillende culturele achtergronden (interculturele communicatie)kan tot misverstanden leiden. In cultuurmodellen, die door wetenschappers zijn opgesteld, worden culturen met elkaar vergeleken. Deze cultuurmodellen kunnen een hulpmiddel zijn bij de poging elkaar beter te begrijpen.

Cultuur in de toekomst

Cultuur is geen statisch gegeven maar verandert in de loop van de tijd. Invloeden erop kunnen van allerlei aard zijn. Migratie, gebeurtenissen, maar ook technologieën kunnen van invloed zijn op culturele veranderingen. Een voorbeeld is het aantal “vrienden” dat we tegenwoordig hebben door het massale gebruik van internet. Onze cultuur zal in de toekomst niet dezelfde als die van nu zijn.

Lees ook: Andere culturen of De Arabische en de Islamitische wereld