Wat vieren we met Valentijnsdag

Inleiding

Er zijn mensen die een geheime liefde hebben. Het hele jaar door wordt er stiekem aan die ene persoon gedacht. Er is echter één dag in het jaar waarop die liefde wél gewoon geuit kan worden: Valentijnsdag op 14 februari. Tegenwoordig wordt deze speciale dag veel commercieel uitgebuit. Er hoort echter een religieuze achtergrond bij die maar weinigen kennen. Dit artikel is bedoeld om de kennis over Valentijnsdag weer even op te frissen!

Wat vieren we

Valentijnsdag is ontstaan uit Christelijke verhalen. Op 14 februari werd oorspronkelijk de feestdag gevierd van twee heilige Christenen die allebei Valentinus heetten, zij waren martelaren. Deze feestdag werd toepasselijk Sint-Valentijnsdag genoemd. Er wordt gezegd dat dit feest werd gevierd om een oudere feestdag, dat ook op de 14e van februari werd gevierd, te vervangen: het Romeinse vruchtbaarheidsfeest Lupercalia. In deze feestdag kunnen we verschillende elementen van de huidige Valentijnsdag terugvinden. Toen werd namelijk onder andere de godin van het huwelijk geëerd, Juno. Het huwelijk is onlosmakelijk verbonden met liefde, en dat is weer verbonden met vruchtbaarheid. De huidige Valentijnsdag staat ook in het teken van liefde! Voor de Romeinen was dit vruchtbaarheidsfeest erg belangrijk en het werd onder andere gebruikt om singles aan elkaar te koppelen. Toen de Kerk veel macht kreeg in Europa werd dit heidense feest verboden. In 496 werd het feest door paus Gelasius I weer in ere hersteld. Hij riep 14 februari uit tot de dag van Heilige Valentijn. De naam komt van de twee Christelijke martelaren, de inhoud van het feest van Lupercalia.

Tijdens Valentijnsdag wordt dus al eeuwenlang liefde en vruchtbaarheid gevierd.

Wie vieren het

Hoewel Valentijnsdag oorspronkelijk een Christelijk feest was, wordt het feest nu door Jan en alleman gevierd. De religieuze sfeer van het feest is geheel verdwenen. Het feest is vooral bedoeld voor stelletjes die elkaar in het zonnetje willen zetten maar ook singles slaan op deze dag vaak hun slag om de liefde te verklaren aan die ene speciale persoon. In principe kan en wordt Valentijnsdag dus door iedereen gevierd: Christen, atheïst, vrijgezel of getrouwd.

Hoe vieren we het

Op Valentijnsdag worden op alle denkbare manier geliefdes in het zonnetje gezet. De meest voor de hand liggende manieren zijn het geven van cadeautjes, een bosje bloemen of gezellig met zijn tweeën uit eten gaan. Veel ongehuwde stelletjes zien Valentijnsdag als de perfecte dag om in het huwelijksbootje te stappen. Op 14 februari is jaarlijks een piek te zien in het aantal huwelijken in Nederland en België. Door mensen met geheime liefdes wordt Valentijnsdag echter op een hele manier gevierd. Zij sturen op deze dag bijvoorbeeld een anonieme Valentijnskaart met daarop hun liefdesverklaring naar hun geheime geliefde. Op deze kaarten prijken afbeeldingen van hartjes en engeltjes zoals Cupido die met zijn liefdespijlen twee mensen op elkaar verliefd laat worden. Aan de binnenkant van de kaarten worden romantische teksten of gedichtjes gezet zoals het onderstaande van www.gedichtenhuisje.net:

''Een kus, een kus

Dit is het dus

Eerste liefde, eerste keer

Jou vergeet ik echt niet meer''

Valentijnsdag is tegenwoordig steeds meer een commercieel feest geworden. Bedrijven zien de feestdag als een uitgelezen kans om meer producten te verkopen en zo de winsten te doen stijgen. De commerciële uitbuiting van Valentijnsdag zijn voor velen een reden geworden om het niet meer te vieren. Het aantal Nederlanders dat aangeeft iets aan Valentijnsdag te doen is dan ook gedaald van 35% in 2007 tot 24% in 2012.

Conclusie

Valentijnsdag is een van oorsprong Romeinse vruchtbaarheidsdag. Later is deze dag ingenomen door een Christelijke herdenkingsdag en vanaf 496 wordt op 14 februari een mix van deze feestdagen gevierd in een soortgelijke vorm als die we tegenwoordig kennen. Stelletjes zetten elkaar in het zonnetje en vrijgezellen verklaren de liefde aan de persoon op wie ze stiekem verliefd zijn.

Bronnen: Wikimedia Commons, Gedichtenhuisje