Sollicitatieplicht en vrijwilligerswerk op de schop!
Vrijwilligerswerk en solliciteren
Den Haag en meer bepaald Sociale Zaken gaat roeren in het potje van het vrijwilligerswerk. Met name de werklozen in de WW en de deels arbeidsongeschikten in de WIA/WGA kunnen in de problemen komen met deze nieuwe regeling. Hun ontheffing van de sollicitatieplicht verdwijnt! En dan? Ook de situatie in Belgie wordt in het kort toegelicht.
Vrijwilliger spelen en nieuwe wet
Bij normaal verloop gaat deze nieuwe regel in begin 2011. Maar… er is een grote maar: voor nieuwe gevallen!
Waarom een nieuwe regeling?
Alle besluiten van de overheid worden getoetst op hun effect. Zo ook met de ontheffing voor werklozen en gedeeltelijk arbeidsongeschikten. En wat bleek? Sinds de invoering (in 2006) van deze mogelijke ontheffing: het effect is nihil. Of met andere woorden: het feit dat je vrijwilligerswerk doet, biedt niet meer kans op een vaste baan dan dat je het niet zou doen. En dus heeft de hele regeling haar doel niet gehaald en kost dus onnodig geld. Gevolg: de oude regeling had geen enkele zin!
Mag je dan geen vrijwilliger meer zijn?
Toch wel maar je moet beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt. Of: vrijwilligerswerk is geen excuus om niet te solliciteren. Je moet ijverig een baan blijven zoeken.
Wie mag nog wel vrijwilliger zijn met ontheffing?
Niet iedereen wordt door deze nieuwe regel getroffen.
► Zo zijn er de WW'ers en deels arbeidsongeschikten die een calamiteit in de privé-sfeer kunnen aantonen. Onder calamiteit mag je verstaan: een sterfgeval in de familie, een woningbrand of een of andere ziekte.
► Of als deze genoemde groep intensieve mantelzorg verleent aan een zorgbehoevende medemens. Voor hen is het nog wèl mogelijk om de ontheffing, zij het dan tijdelijk, te behouden. De ontheffingen die dus zijn toegestaan louter en alleen om vrijwilligerswerk te doen, worden bijgevolg opnieuw beoordeeld.
Wet tot op heden
Tot vandaag kon je een aanvraag indienen tot vrijstelling sollicitatieplicht bij vrijwilligerswerk met een speciaal formulier. Dit staat op de website van UWV (link onderaan). U kunt het online invullen of schriftelijk opvragen. Op de website van UWV is nog geen melding gemaakt van de nieuwe regeling.
Situatie in België?
- Iedereen kan hier vrijwilliger zijn. Als deze vrijwillige inzet onbezoldigd is, de hele samenleving (club, federatie, vereniging of instelling zonder winstoogmerk of een overheidsdienst, kortom een niet commerciële organisatie) ten goede komt en in de vrije tijd gebeurt, is de combinatie met een job toegestaan, zelfs zonder medeweten van de baas. Deze toestemming is wel nodig voor ambtenaren.
- Heb je een uitkering dan gelden andere regels! Ben je volledig of gedeeltelijk werkloos, bruggepensioneerde, ook bij tijdskrediet of loopbaanonderbreking: dan moet je vrijwilligerswerk altijd melden bij de RVA en bij uw uitbetalingsinstelling met een speciaal formulier (C45 B of C). Vanaf je melding heeft de RVA 12 dagen tijd om te antwoorden. Hoor je niets dan mag je ervan uitgaan dat de aanvraag is aanvaard. Met dien verstande: de uitkeringsgerechtigde hoeft niet te bewijzen dat het werk dat hij doet vrijwilligerswerk is. Het is de RVA die controleert of er eventueel bedrog in het spel is. Het kan zijn dat de werkloze geen toestemming krijgt om vrijwilligerswerk te doen. Voornaamste reden voor een dergelijke weigering: het vrijwilligerswerk neemt te veel tijd in beslag en beperkt te veel de beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt. De onderliggende gedachte hierbij is dat de hoeveelheid werk beter door een betaalde medewerker kan worden gedaan. Een tweede reden kan zijn: de ontvangen kostenvergoeding is hoger dan het wettelijk toegestane plafond (zie verder).
En de rol van de belastingen?
Je vrijwilligerswerk mag dan onbezoldigd zijn toch kan het zijn dat je een belastingvrije onkostenvergoeding krijgt. Te denken valt hierbij aan reiskosten, telefoonkosten, verblijfskosten en maaltijden. De vrijwilliger kan kiezen (elk jaar opnieuw) voor een (onbelaste) forfaitaire of reële vergoeding.
- De forfaitaire onkostenvergoeding bedroeg in 2009 het bedrag van € 30,22/dag of € 1.208/jaar. Bewijsstukken zijn niet nodig.
- Anders is het geregeld met een reële onkostenvergoeding: die moet je wèl kunnen aantonen met betalingsbewijzen (facturen, kassabonnen enz…). Anders is ook dat er geen limiet is omtrent het ontvangen bedrag maar je moet duidelijk het verband kunnen bewijzen tussen het vrijwilligerswerk en de gemaakte kosten. Extra vergoeding mag voor verplaatsingskosten.
- Bovenop de forfaitaire of reële onkostenvergoeding mag je verplaatsingskosten vergoed krijgen! Voor maximaal 2000 kilometer/jaar mag je verplaatsingskosten ontvangen. In 2010 bedraagt deze kilometervergoeding 0,30 euro/km. Dit komt dus neer op ruim 650 km. De fietsvergoeding bedraagt 0,15 euro/km. Ook bus-, tram- of treintickets mogen worden uitbetaald.