Hoe werkt de WIA

Hoe werkt de WIA

Tip: Geld besparen? Sluit uw lening over! Waarom oversluiten van een lening

Ik word ziek, wat nu?

Centraal staat het stimuleren van werkgevers en werknemers om er alles aan te doen om gedeeltelijke arbeidsgeschikten aan het werk te houden met financiële prikkels. Deze mensen worden opgevangen door de WGA. Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten. De WGA is voor werknemers dit tussen de 35% en 80% arbeidsongeschikt zijn.

Daarnaast biedt de WIA inkomensbescherming voor mensen die echt niet meer kunnen werken. Deze mensen worden opgevangen door de IVA. De IVA staat voor Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten en is voor werknemers die meer dan 80% duurzaam arbeidsongeschikt zijn.

Samengevat kent de WIA dus twee stromingen:

• WGA, Werkhervatting gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (35%-80% arbeidsongeschikt)
• IVA, Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (meer dan 80% arbeidsongeschikt)

De werkgever is verplicht om gedurende 104 weken (2 jaar) een gedeeltelijk loon door te betalen bij ziekte. Dit is vastgelegd in de WULBZ. (Wet Uitbreiding Loondoorbetalingsverplichting bij Ziekte)

De hoogte van het loon is minimaal 70% van het minimumdagloon. In de praktijk zie je vaak dat de werkgever het eerste jaar 100% en het tweede jaar 70% doorbetaald van het laatstverdiende loon. Dit is sterk afhankelijk van de geldende CAO. (Collectieve Arbeidsovereenkomst)

In deze 104 weken moeten de werkgever en de werknemer er alles aan doen om de werknemer weer zo snel mogelijk aan het werk te krijgen. Per 1 april 2002 is de Wet verbetering poortwachter in werking getreden. Hierin is vastgelegd welke regels en sancties hiervoor gelden.

Na deze 104 weken zal er een keuring plaatsvinden door het UWV (Uitkeringsinstituut Werknemersverzekeringen). Het UWV bepaald het loonverlies en het arbeidsongeschiktheidspercentage. Het loonverlies is het verschil tussen het laatstverdiende brutoloon en het brutoloon wat met gangbare arbeid verdiend kan worden, de zogehete restverdiencapaciteit.

Afhankelijk van het arbeidsongeschiktheidspercentage komt men in de:

• IVA, Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (meer dan 80% arbeidsongeschikt)
• WGA, Werkhervatting gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (35%-80% arbeidsongeschikt)

De IVA (meer dan 80% arbeidsongeschikt)

De IVA-uitkering bedraagt 75% van het laatstverdiende brutoloon. Dit laatstverdiende brutoloon is echter wel gemaximaliseerd op het maximum dagloon. Dit maximumdagloon bedraagt in 2009 € 183,15. Dit komt dus neer op een maximumjaarloon van 261 dagen x € 183,15 = € 47.802.

De maximale IVA-uitkering is dan 75% x € 47.802 = € 35.851,59

De WGA (tussen de 35% - 80% arbeidsongeschikt)

De WGA is opgebouwd uit 2 uitkeringsfases

1. De loongerelateerde uitkering
2. WGA-loonaanvulling óf vervolguitkering

1. De loongerelateerde uitkering

Iedereen die in de WGA komt krijgt eerst een loongerelateerde uitkering. Deze bedraagt 70% van het laatstverdiende loon gemaximeerd aan het maximumjaarloon van € 47.802.

De duur van deze loongerelateerde uitkering is afhankelijk van het arbeidsverleden en is minimaal 3 maanden en maximaal 38 maanden. Ieder jaar aan arbeidsverleden levert 1 maand uitkering op. De jaren vanaf het 18de levensjaar tot 1998 mogen als fictief arbeidsverleden aangemerkt worden.

Voorbeeld: A is geboren op 01-01-1970 en werkt al vanaf 1990 bij dezelfde werkgever. Op 01-01-2010 komt A in de WGA. Hij heeft dan opgebouwd:

10 fictieve jaren (vanaf zijn 18de, dus vanaf 01-01-1988 tot 01-01-1998) 12 werkjaren (vanaf 1998 tot 2010)

Totaal dus 22 jaren opgebouwd => recht op een loongerelateerde uitkering van 22 maanden.

De loongerelateerde uitkering houdt ook rekening met het huidige loon. Een aantal voorbeelden ter verduidelijking.

Oude loon € 30.000, huidige loon € 0 => Uitkering 70% x (€ 30.000 - € 0) = € 21.000

Oude loon € 30.000, huidige loon € 10.000 => Uitkering 70% x (€ 30.000 - € 10.000) = € 14.000.

Zoals u kunt zien bedraagt de uitkering door te gaan werken € 14.000 ipv € 21.000. Echter met werken wordt ook € 10.000 verdiend. Het totale inkomen van iemand die wel werkt komt dan op € 14.000 uitkering + € 10.000 loon = € 24.000 totaal. Dit is 80% van het oude loon van € 30.000.

WGA-gerechtigden worden dus financieel geprikkeld om te gaan werken.

Nog een voorbeeld:

Oude loon € 100.000, nieuwe loon € 50.000 => Uitkering 70% x (€ 47.802 (maximum dagloon!) – 50.000) = € 0.

Zoals u kunt zien is het niet aantrekkelijk voor mensen met hoge inkomens om te gaan werken. Om dit te voorkomen bestaat er de f-factor.

De f-factor wordt als volgt verkregen: maximum dagloon : oude loon

In bovenstaand voorbeeld dus € 47.802 : € 100.000 = 0,48

De berekening is dan als volgt:

Oude loon € 100.000, nieuwe loon € 50.000 => Uitkering 70% x (€ 47.802 (maximum dagloon!) – (0,48 x 50.000) = € 16.661.

Nu heeft het dus wel degelijk zin om ook met een hoog inkomen te blijven werken.

2. WGA-loonaanvulling óf WGA-vervolguitkering

Zodra de loongerelateerde uitkering eindigt heeft een WGA-gerechtigde recht op een WGA-loonaanvullingsuitkering óf een vervolguitkering. Welke van deze twee is afhankelijk van hoeveel de WGA-gerechtigde op dat moment verdient. Zoals eerder gemeld bepaald het UWV de restverdiencapaciteit. Nu is het van belang of de WGA-gerechtigde meer of minder dan 50% van de restverdiencapaciteit benut.

Voorbeeld: Oude loon € 30.000, Restverdiencapaciteit € 15.000 => 50% van restverdiencapaciteit is € 7.500

Nu zijn er twee mogelijkheden:

• Iemand verdient meer dan 50% van de restverdiencapaciteit => WGA-loonaanvullingsuitkering
• Iemand verdient minder dan 50% van de restverdiencapaciteit => WGA-vervolguitkering

Iemand verdient meer dan 50% van de restverdiencapaciteit => WGA-loonaanvullingsuitkering

De hoogte van de WGA-loonaanvullingsuitkering wordt op dezelfde wijze bepaald als de loongerelateerde uitkering, alleen nu wordt de restverdiencapaciteit in mindering gebracht op het oude loon in plaat van het huidige salaris.

Voorbeeld:

Oude loon € 30.000, Restverdiencapaciteit € 15.000 en het huidig loon € 8.000.

WGA-loonaanvullingsuitkering: 70% x (€ 30.000 – € 15.000) = € 10.500

Totale inkomen komt daarmee op € 8.000 + € 10.500 = € 18.500

Ook de f-factor is hier van toepassing bij inkomens boven de € 47.802.

Iemand verdient minder dan 50% van de restverdiencapaciteit => WGA-vervolguitkering

Iemand die minder dan 50% van zijn restverdiencapaciteit benut, heeft geen recht op de WGA-loonaanvullingsuitkering maar op de WGA-vervolguitkering.

De WGA-vervolguitkering is een percentage van het brutominimumloon en is afhankelijk van de mate van arbeidsongeschiktheid.

Voorbeeld:

Oude loon € 30.000, Restverdiencapaciteit € 15.000 en het huidig loon € 0. Mate van arbeidsongeschiktheid is 50%. Brutominimumloon € 17.900.

WGA-vervolguitkering: 35% van minimumloon = 35% x € 17.900 = € 6.265.

Zoals u ziet is de WGA-vervolguitkering echt het laatste waar u op zit te wachten. Indien de WGA lager uitvalt dan het sociaal minimum dan kan er een toeslag aangevraagd worden bij het UWV.

Samengevat

De WIA is vrij ingewikkelde materie. Toch is het een erg sociaal vangnet en ook zeker erg goed ingericht. De financiële prikkel komt in elk deel van de WIA voor. De WIA is er dus echt op gericht om mensen aan het werk te houden. Het vangnet is er, maar lekker achterover zitten en de hand ophouden wordt zeker niet beloond. Wel werken en het genereren van inkomen tijdens gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid wordt juist goed beloond. Is iemand echt volledig en duurzaam arbeidsongeschikt dan voorziet de WIA in een goede inkomensbescherming.

Tips

• Verzekeren tegen inkomensdaling bij arbeidsongeschiktheid? Bekijk eens de mogelijkheden van een WGA-gatverzekering.
• Wat heeft uw werkgever geregeld met betrekking tot arbeidsongeschiktheid?