Waar ik niet voor betaal is gratis
Onbetaald
Met uitzondering van alles waar we persoonlijk onze portemonnee voor moeten trekken, denken veel mensen dat de zaken waar ze niet persoonlijk voor betaald hebben hun niets kost. Zo moeten die gratis reclameblaadjes die in de brievenbus vallen, wel gratis zijn. De reclames die we op televisie zien, hebben ons niets gekost. De straatverlichting in de stad moet ook gratis zijn, want ik heb geen rekening gekregen voor het gebruik.
Kosten en betalen
Er is natuurlijk een groot verschil tussen dat waar je direct voor betaald en de zaken die je blijkbaar gratis mag gebruiken. De vuilnisbakken in de stad, waar je je lege plastic patatbakje in kan gooien. De bankjes in het park of langs de gracht. De lantarenpalen waar je tegen aan kunt trappen waardoor de lamp zo leuk uitgaat. Die grote steen die op het spoor kunt leggen om te zien wat er gebeurt. Je hebt er niet voor betaald, dus moet het wel gratis zijn. Net zoals het cadeautje dat je krijgt van de energiemaatschappij als je bij hun je energie afneemt.
Maar dat is natuurlijk niet waar, want er zijn eigenlijk geen gratis zaken meer in dit leven. Met uitzondering van de opkomende zon, de grond onder je voeten en je eigen gedachten. Zelfs de lucht die wij tegenwoordig in ademen hebben we voor betaald. Als het niet is via onze energierekening, om dat filter te betalen dat de grootste fijnstofdeeltjes moet wegfilteren. Dan wel in de prijs van onze auto met katalisator, die de restjes koolwaterstoffen in de uitlaatgassen omzet in CO2 en water.
Maar ondertussen denken we dat we allerlei dingen gratis krijgen.
Echte prijs
Als we de echte prijs van producten zouden kunnen zien, dan zouden we waarschijnlijk schrikken van het verschil tussen wat we betalen en wat het kost. Dan zouden we ons afvragen hoe het kan dat we zoveel extra betalen op dat A-merk product of die energierekening of de gemeentebelasting. Maar al dat geld gaat naar reclame, acties en andere schijnbaar gratis 
zaken. Die schijnbaar gratis bank in het park en dat park zelf, betalen we via onze gemeentebelastingen. Maar we betalen er ook voor via de BTW of omzetbelasting, de inkomstenbelasting en alle andere belastingen die we aan de overheid betalen. Dat betekent dus ook dat de belastingbetaler in Den Helder lekker meebetaalt aan dat park in Maastricht. Terwijl de Groninger meebetaalt aan die leuke brug in Middelburg. Hoe kan dat? Een deel van ons belastinggeld gaat naar het gemeentefonds en uit dat fonds krijgen alle steden in Nederland een bepaald bedrag betaald op basis van hun aantal inwoners.
Betalen voor reclame
Zo betalen we dus ook via de prijs van het product dat we kopen voor de reclame en de mooie kartonnen verpakking die we als we thuis komen bijna meteen weggooien. Eigenlijk is al die reclame en mooie verpakkingen een sigaar uit eigen doos, zoals dat zo mooi heeft. We staan er wel niet bij stil, maar zo is het wel.
Betalen voor straatlantarens
Zo is ook die lantarenpaal waar we onze hond tegenaan laten plassen door onszelf betaald. Of die paal nu door de gemeente wordt neergezet, Rijkswaterstaat of het energiebedrijf, we betalen er zelf voor. Dat betekent dus ook dat als we onze hond er tegen laten plassen waardoor de paal eerder vervangen moet worden, het geld ervoor indirect uit onze portemonnee komt. Of als we zo leuk op vrijdagnacht na een avondje stappen tegen die paal trappen om onze vrienden te laten zien dat je een lantarenpaal uit kunt trappen. Dan is het dure mechanisme dat ervoor zorgt dat het licht na vijf minuten weer gaat branden door ons betaald. Waarschijnlijk zou dat mechanisme niet eens nodig zijn als allerlei grappenmakers niet voortdurend lantarenpalen uitschopten. Dat geld zou dan weer voor iets anders gebruikt kunnen worden, in plaats van voor zo’n dure lantarenpaal met schokbeveiliging.
Betalen om bestolen te worden
Maar zo zijn er dus een heleboel zaken waarvan we denken dat ze ons geen geld kosten. Waarna we als we ons weer van onze vandaal kant hebben laten zien, gaan klagen dat we zoveel belasting moeten betalen. Wat wel logisch is, want die politie agent die ons op zondagmiddag weghoudt bij de fans van de tegenpartij, die betalen we zelf met belastinggeld. Maar weet je wat er zo vreemd aan is, je krijgt er eigenlijk niets voor terug als die agent op zondagmiddag moet werken bij een voetbalwedstrijd. Ondertussen hebben inbrekers en andere criminelen meer tijd om hun ongewenste activiteiten uit te oefenen, want er zijn minder politie agenten op straat. Tja, dan heb je op zondagmiddag geen fan van de tegenpartij de kop in kunnen slaan, maar is wel je huis leeggestolen. Dat moet toch zuur zijn. Maar vervolgens wel klagen over het feit dat de politie niets doet. Zonder te beseffen dat er geen politie was, omdat jij ze bezighield.
Conclusie
Als we ons iets bewuster zouden zijn van wat de kosten zijn van wat we allemaal doen, dan zou onze levensruimte waarschijnlijk of veel mooier ingericht zijn voor hetzelfde geld of we zouden voor minder geld hetzelfde krijgen wat we nu hebben. Nu zullen de prijzen van producten niet zakken, want reclame maken is volgens de marketingmix noodzakelijk. Maar de belastingen van overheid en gemeente zouden wel omlaag kunnen, als wij minder doen alsof het allemaal gratis is wat er in onze omgeving staat.