Wat is de zogenaamde Zwarte Lijst

Zwarte lijst

Ben je als particulier op zoek naar een lening dan is de bank verplicht om jouw persoonlijke gegevens door te geven aan een centraal meldpunt bij de Nationale Bank van België. Ook  Centrale voor Kredieten aan Particulieren of CKP geheten. In de volksmond is dat de Zwarte Lijst. Elke bankbediende zal deze lijst raadplegen. Uw mooie praatjes helpen niet: hij kent uw financiele situatie beter dan u denkt en ziet alles in zijn computer.
 

Twee zwarte lijsten

  1. Op de ene lijst staan alle personen die een hypothecaire lening hebben lopen.
  2. Op de tweede lijst kom je te staan als je een betalingsachterstand hebt op jouw zichtrekening of via je betaalkaart wanneer daar geen krediet aanhangt. Het moge duidelijk zijn dat je beter niet op deze lijst voorkomt.

Wanneer kom je erop te staan?

  1. Als je gedurende meer dan 3 maanden niet aan je betaalverplichtingen hebt voldaan. Het gevolg is dan dat je nog heel moeilijk een tweede lening krijgt, althans niet bij een ernstige, bezorgde geldverlener. Maar er zijn dan nog mogelijkheden genoeg om dan toch nog ergens geld te kunnen lenen.
  2. Ook verzekeringsmaatschappijen kunnen informatie doorgeven aan het CKP.
  3. De particulier zelf kan de beschikbare informatie ook opvragen.

Hoe lang blijf je geregistreerd?

  1. Als je braafjes betaalt en de terugbetaling (bijvoorbeeld van de lening op je huis) normaal verloopt, verdwijnen de gegevens 3 maanden na de laatste (eind)betaling van de lijst.
  2. Krijg je problemen met afbetalen dan blijven de gegevens 10 jaar genoteerd nadat er melding is gemaakt door de geldverlener dat je je verplichting niet meer nagekomen bent.
  3. Breng je alsnog alles in orde zoals het hoort dan blijf je nog één jaar gesignaleerd in het bestand.

Andere Zwarte Lijsten

Daarnaast bestaan er ook Zwarte Lijsten die in bepaalde sectoren in het leven geroepen zijn maar dus niet officieel zijn.

  1. Verzekeringsmaatschappijen hebben ook een zwarte lijst 5RSR-bestand) opgesteld, Datassur genoemd. Het RSR-bestand bevat de speciale risico'svoor de schadeverzekeringen: brand, ongevallen en allerlei risico's, motorrijtuigverzekeringen inbegrepen.  

    Vele gezinnen hebben het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. Met als gevolg dat de zwarte lijst van de verzekeraars nog nooit zo lang was. Eind 2011 stonden er maar liefst 179.000 Belgen op die lijst. Eindbalans: in 2011 kwamen er 64.000 mensen bij maar werden er ook 58.500 geschrapt. Over de periode van de laatste 10 jaar is het aantal nieuwe registraties met 60% gestegen.

    Verzekeringen

    Als (ex-)verzekerde kom je op de zwarte lijst terecht als je verzekeringsmaatschappij jouw polis heeft opgezegd. De reden laat zich raden: premie niet betaald (93% van de gevallen). Bij de overige 7% gaat het om grote brokkenmakers in het verkeer die door hun verzekeraar aan de deur werden gezet.

    Auto: 50% van de registraties zijn het gevolg van voortijdig beëindigde autoverzekeringen. Brandverzekeringen: 30% van de registraties.

    Geen verzekering meer mogelijk?

    Toch wel! Het is niet omdat je op de zwarte lijst staat dan je je niet meer kan verzekeren want de verzekeraars mogen niemand uitsluiten omdat je op de lijst staat. Maar verzekeraars zijn ook niet gek: ze kunnen/mogen een hogere (duurdere) polis aanrekenen.

    Slecht nieuws voor de braafsten onder ons: het geld dat wanbetalers niet betalen, wordt verhaald op mensen die wel trouw hun verzekeringspremie betalen. 

    Wie komt op de lijst?

    In totaal zijn er 13 redenen waardoor u als verzekeringnemer als een ‘speciaal risico’ kan worden omschreven en een plaatsje krijgt op hun zwarte lijst. De meest voorkomende redenen:

    1. Verzekeringspremie niet betaald;

    2. Verscheidene schadegevallen veroorzaakt of meerdere malen zelf schade geleden;

    3. Valse verklaring afgelegd bij het af sluiten van een verzekeringspolis of naar aanleiding van een schadegeval. In dat geval wordt u geregistreerd als een ‘verzwaard risico’.

    Hoelang blijft uw naam op de zwarte lijst staan?

    Heeft u een premie niet betaald, dan blijft u 3 jaar geregistreerd. Geregistreerden kunnen vroeger van de lijst worden geschrapt van zodra de polis is betaald. In alle andere gevallen blijft de naam 5 jaar op de lijst, behalve als er sprake is van een ‘verzwaard risico’ of aangetoonde fraude. In dat geval blijft uw naam 10 jaar in het systeem.

    Kunt u uw naam laten schrappen van de lijst?

    Datassur is verplicht u op de hoogte te brengen als u op de zwarte lijst wordt ingeschreven. Gelijktijdig zal Datassur u informeren over de procedure die u moet volgen als u uw gegevens wilt laten verbeteren of laten schrappen. Dat doet u door een brief te sturen naar DATASSUR, De Meeûsquare 29, 1000 BRUSSEL. Voeg bij uw brief ook een kopie toe van beiden kanten van uw identiteitskaart.

    Datassur moet binnen de maand reageren. Meent Datassur dat uw aanvraag niet gegrond is, dan blijft uw naam behouden, maar zal wel worden vermeld dat u uw registratie betwist.

    Gaat u niet akkoord, dan kunt u een klacht indienen bij de Ombudsman van de verzekering. Datassur heeft zich ertoe verbonden de aanbevelingen van de Ombudsman met betrekking tot het verbeteren of schrappen van de registraties te volgen. De klacht moet schriftelijk gebeuren ter attentie van de Ombudsman van de verzekering, de Meeûssquare 35, 1000 Brussel.  

  2. Telefoonoperatoren noemen hun zwarte lijst Preventel. Het principe is hetzelfde: je kan geen abonnement meer krijgen bij een van die maatschappijen (o.a. Belgacom).
  3. Enkele jaren geleden wilde men ook een zwarte lijst aanleggen met alle 'slechte' huurders. Of deze lijst inmiddels bestaat, is niet bekend.

Onwettig

Behalve voor het CKP is het aanleggen van dit soort lijsten onwettig, in de zin van een flagrante overtreding van de wet op de computerbestanden, geregeld door 'Het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens'. Dit verdrag bepaalt het principe van het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer en stelt onder meer dat men niemand in een bestand mag opnemen zonder diens toestemming. Sta je ongewenst of onwetende in een bestand, en je komt het toch aan de weet, voorziet de wet dat je op eenvoudig verzoek wordt geschrapt. Nogmaals: dit geldt niet voor de CKP zwarte lijst.

,