Risico's van beleggen

Risico's van beleggen: inleiding

Bij elk beleggingsvraagstuk is sprake van onvolledige informatie: er is geen belegger die precies weet wat de toekomst zal brengen. Dit brengt onzekerheid en risico's met zich mee. Risico bij beleggen is te omschrijven als de kans dat het werkelijke rendement lager is dan het verwachte rendement. Beleggingsrisico is in feite een verzameling van diverse soorten risico's die allemaal weer op een andere manier van invloed kunnen zijn op het rendement. In dit artikel komen de diverse beleggingsrisico's aan de orde.

Risico's van beleggen: koopkrachtrisico

Koopkrachtrisico of inflatierisico is de kans dat in de toekomst minder met het belegde geld kan worden gekocht. Voor een belegger is vooral zijn toekomstige koopkracht van belang. Als de inflatie hoger is dan het rendement dat een belegging genereert, zal de koopkracht na verloop van tijd afnemen. Dit risico doet zich vooral voor bij beleggingen in vastrentende waarden zoals spaarrekeningen en obligaties, doordat deze in een nominaal bedrag worden uitgedrukt.

Zakelijke waarden zoals aandelen en vastgoed worden niet in een vast bedrag maar in aantallen of gewichtseenheden uitgedrukt. In tijden van inflatie zullen deze (in theorie) met het algemeen prijspeil in hoogte stijgen, zodat het koopkrachtverlies gecompenseerd wordt.

Risico's van beleggen: renterisico

Renterisico is het risico dat koersen door een rente verandering fluctueren. Bij een (verwachte) rentestijging bijvoorbeeld, dalen de koersen van obligaties.

Voorbeeld:

Gert doet Piet een aantrekkelijk aanbod. Gert bezit een obligatie met een nominale waarde van 1000 euro en jaarlijks rendement van 5%. Piet mag de obligaties kopen voor 1000 euro en kan over de komende jaren genieten van die 5% rente. De aantrekkelijkheid van het aanbod is echter afhankelijk van het marktrente niveau. Dit is de rente die Piet krijgt als hij die 1000 euro op een spaarrekening stort. Wanneer deze bijvoorbeeld 6% is, zal Piet voor de obligatie met een rente van 5% zeker niet nominale waarde willen betalen. Hij kan het geld immers beter op de spaarrekening storten. De koers van de obligatie zal beneden de 100% noteren en goedkoper zijn dan 1000 euro.

Risico's van beleggen: valutarisico

Valutarisico kan zich voordoen als iemand belegt in een andere muntsoort dan de euro. In veel landen is de rente die een belegger ontvangt op zijn spaartegoed hoger dan in Nederland. Het risico bestaat echter dat de koers van de desbetreffende muntsoort daalt ten opzichte van de euro. De beleggers moeten het dan bekopen door een in euro's uitgedrukte waardedaling van de hefboom.

Voorbeeld

Een Nederlandse belegger koopt aandelen van een Zwitserse onderneming. De onderneming. De onderneming doet het goed en de waarde van de aandelen stijgt. Wanneer de belegger besluit zijn aandelen tegen de hogere koerswaarde te verkopen, heeft hij ook te maken met de koers van de Zwitserse franc. Als de koers van de franc is gedaald ten opzichte van de euro kan een negatief rendement worden behaald in euro's, ondanks de waardetoename van het aandeel

Risico's van beleggen: beursrisico

Het beursrisico is het risico dat de koers van een beleggingsobject daalt als gevolg van veranderende stemming op de effectenbeurs. Dit zonder dat er iets te maken heeft met de waardering van het specifieke object.

Factoren die de beursstemming beïnvloeden, zijn van economische, psychologische of politieke aard. Het beursrisico is altijd aanwezig bij alle op de beurs genoteerde effecten.

Risico's van beleggen: debiteurenrisico

Het debiteurenrisico, met andere woorden ook wel solvabiliteitsrisico, is het risico dat degene aan wie het geld is toevertrouwd, zijn verplichtingen niet meer wil of kan nakomen. Het debiteurenrisico hangt af van de kredietwaardigheid van de debiteur. In het algemeen geldt:

Naarmate diens kredietwaardigheid beter is, wordt de kans op een faillissement kleiner.

Dat dit ook wel eens tegenvalt, bewijzen de beleggingen in DAF, Fokker en Baan. Nederlandse staatsobligaties worden overigens beschouwd als veilig voor wat betreft het debiteurenrisico.

Risico's van beleggen: Liquiditeitsrisico

Liquiditeitsrisico is de kans dat een belegginge niet op een redelijk stabiel koers- of prijsniveau verhandelbaar zal zijn. Dit risico speelt vooral een rol bij beleggingen in vastgoed.

Risico's van beleggen: Politiek risico

Financiële risico's kunnen ook samenhangen met politieke instabiliteit in een land. Dit speelt met name in ontwikkelingslanden, maar ook in geïndustrialiseerde landen kan een verandering van regering enig risico meebrengen.