Hoe koop je staatsobligaties
Wat zijn staatsobligaties
Een staatsobligatie is een lening die door een staat (land) is uitgegeven. De reden dat een staat dit doet is simpel: geld ophalen. Daarover betaalt de staat dan aan degene die een staatsobligatie koopt rente. Een obligatie is eigenlijk een stukje van de hele lening die de staat uitgeeft.
Een staatsobligatie heeft ook een einddatum. Op die datum krijgt de belegger (ofwel degene die de obligatie heeft gekocht) een vast bedrag terug. Dit is de nominale waarde. De nominale waarde van een obligatie is vaak Eur. 1.000,-.
Voorbeeld:
Nederland geeft een obligatielening uit ter waarde van Eur. 100.000.000,- (honderd miljoen). De lening wordt dan "geknipt" in stukjes van Eur. 1.000,-. In dit geval dus 100.000 stukjes. Er worden dan 100.000 obligaties uitgegeven. Die kun je kopen op de beurs.
Hoe koop je de obligatie?
Een obligatie kun je, net zoals bijvoorbeeld aandelen, speeders en warrants, op de beurs kopen. Dit kun je bijvoorbeeld doen via internet of via de telefoon, afhankelijk bij welke bank je jouw effectenrekening hebt.
Om op de beurs te kunnen handelen (en dus ook om een obligatie te kopen), moet je een effectenrekening hebben. Die kun je openen bij je eigen bank, maar ook bij gespecialiseerde beleggingsbedrijven zoals Alex of BinckBank.
Waar moet je op letten bij het kopen van een obligatie
Het kopen van een obligatie is anders dan het kopen van een aandeel. Bij een aandeel betaal je de prijs van het aandeel en de kosten die de bank berekend.
Voorbeeld:
Het aandeel Aegon staat Eur. 4,50. Je wilt 100 aandelen kopen. In totaal moet je betalen Eur. 450,- plus de kosten van je bank.
Bij het kopen van een obligatie moet je, naast de kosten, ook rekening houden met vooruit te betalen rente. Als je een staatsobligatie koopt, krijg je van de staat ook rente. Die wordt elk jaar op een vaste dag betaald. Koop je de obligatie op een andere dag, dan moet je rente vooruit betalen. Die krijg je dan terug op de eerstvolgende rentebetaaldag, ook wel coupondatum genoemd.
Net zoals een aandeel kent een obligatie ook een koers. Die wordt in procenten uitgedrukt. Als je de koers weet, dan weet je ook wat je moet betalen voor de obligatie.
Voor een obligatie van Eur. 1.000,- betaal je dus:
(koers x Eur. 1.000,-) + vooruit te betalen rente + kosten van je bank
Voorbeeld:
Je wilt 5 staatsobligaties kopen. De obligatie die je wilt hebben staat op de beurs als volgt genoteerd:
Nederland - 4% - 15JUL18 - 110,51
Dit betekent:
- de obligatie is uitgegeven door de Staat der Nederlanden
- je krijgt 4% per jaar rente (ook wel couponrente genoemd)
- de einddatum van de obligatie is 15 juli 2018
- de rentebetaaldag (coupondatum) is elk jaar op 15 juli
- de koers is 110,51%
Stel je wilt de obligatie kopen op 15 januari 2011. Dan moet je het volgende betalen per obligatie:
* 110,51% x Eur. 1.000,- = Eur. 1.105,10
- een half jaar rente vooruit = 0,5 x 4% x Eur. 1.000,- = Eur. 20,-
- de kosten van je bank
Je krijgt rente over de zogenaamde "nominale waarde" van Eur. 1.000,-. Hier moet je wel rekening mee houden als je het rendement wilt berekenen! De nominale rente is ook wat je terugkrijgt op 15 juli 2018. Je betaalt dus Eur. 1.105,10 voor een obligatie in het begin, maar krijgt maar Eur. 1.000,- per obligatie terug.
Welke staatsobligaties zijn er?
Er zijn verschillende soorten staatsobligaties. De structuur is wel hetzelfde. Het verschil zit in de staat die de obligatie uitgeeft. Hoe beter een land bekend staat als solide economische staat, des te lager is de rente die je krijgt. Nederland bijvoorbeeld geeft momenteel obligaties uit met slechts 3% of 4% rente. Griekenland of Spanje geven obligaties uit met veel hogere renten. Het is immers niet zeker of dat land de obligatie ook ooit terug kan betalen.
Er zijn ook obligaties met 0% rente. Zijn die dan eigenlijk wel interessant? Je krijgt immers geen rente over je inleg. Dat klopt! Maar de koers van deze obligatie zal veel lager zijn dan 100%. En aangezien je op de einddatum 100% terugkrijgt, zit hier jouw winst.
Voorbeeld:
Nederland - 0% - 15JAN37 - 33,35
* voor deze obligatie betaal je 33,35% x Eur. 1.000 = Eur. 333,50.
- je krijgt tot 15 januari 2037 geen rente (0%)
- op 15 januari 2037 krijg je Eur. 1.000,- van de staat
- je krijgt dus over de looptijd Eur. 666,50 rente over je investering
Zijn obligaties risicoloos?
Je hoort mensen vaak zeggen dat obligaties risicoloos zijn. Dat is niet helemaal waar. De risico's zijn lager dan bij bijvoorbeeld aandelen, maar dat is ook helemaal afhankelijk van welke obligatie je koopt. Een obligatie kent eigenlijk 3 risico's:
- koersrisico; dit heb je alleen als je tussentijds de obligatie verkoopt. Op de einddatum weet je immers hoeveel je terugkrijgt. Maar tussentijds kan de obligatie meer of minder waard zijn
- debiteurenrisico; hoe zeker ben je ervan dat de staat de lening ook kan terugbetalen
- valutarisico; dit geldt voor obligaties in andere valuta dan de Euro. Bij een obligatie in Dollars moet je dus ook rekening houden met een eventueel verlies door een dalende Dollar
Een obligatie is dus absoluut niet risicoloos!
Conclusie
Het kopen van een staatsobligatie is redelijk eenvoudig. Je moet alleen rekening houden met een aantal spelregels. En onthouden dat een obligatie geen risicoloos product is!