De staatswaarborg voor dummies

Staatswaarborg en staatsgarantie

Je kunt alles op zo’n manier uitleggen dat de burger zich geen zorgen hoeft te maken. En politici kunnen dat heel goed. De staatswaarborg over ons geld is echter te belangrijk om hun woorden zo maar te geloven. In elk geval als de heren politici het mooier vertellen dan het is. Bescherming van ons geld: hoe zit het nu eigenlijk?
 

Ministers leggen de staatswaarborg niet goed uit

De flater gebeurde deze week tweemaal in ons land. Dat ging in de media niet ongemerkt voorbij. Overal kon je lezen hoe het nu precies zit met die staatsgarantie. En dat is niet zoals onze ministers het uitleggen. Hoe zit het dan wel? De hele regeling is samen te vatten in één eenvoudige zin maar daarin is elk woord belangrijk. De regel is als volgt: ‘’’’’de bescherming bedraagt 100.000 euro per persoon en per bank op het totaal van zichtrekeningen, spaarrekeningen, termijnrekeningen en kasbons bij een en dezelfde bank’’’’’.

Eerste misverstand: de beschermde som geld is per persoon. En niet zoals velen denken per rekening! Of maak de optelsom: als je rekeninghouder bent met meerdere rekeningen bij dezelfde bank is er maximaal slechts 100.000 euro gewaarborgd. Dit is inclusief verworven rente!

Tweede misverstand: het gaat hier niet om per rekening. Je moet dus optellen: je zichtrekening, je spaarrekening, als je ze hebt je termijnrekening en eventuele kasbons.

Derde misverstand: wat als je samen met je echtgenote of partner een gemeenschappelijke rekening (op beider namen) hebt? In dat geval krijgen beide houders de helft toebedeeld. Maar… iedere medehouder heeft bescherming tot het maximum van 100.000 euro.

Belangrijk: een volmachthouder wordt niet beschouwd als medehouder. Als rekeninghouder wordt beschouwd: zowel een particuliere persoon, een vereniging, een VZW als een kleine of middelgrote onderneming (KMO). Misschien een detail maar toch: de garantie geldt ongeacht de nationaliteit of woonplaats van de begunstigde.

En ook nog dit: geld van minderjarigen is op dezelfde manier gegarandeerd als het geld van meerderjarigen.

Vierde misverstand: ook Tak21 producten vallen sinds 2011 onder het beschermingsfonds. Ook voor maximaal 100.000 euro. Ook hier geldt de bescherming dus per verzekerde en per verzekeraar. Ze worden niet meegerekend in de totale som van de deposito’s. Het wordt duidelijker met een voorbeeld: heb je 100.000 euro op een spaarboekje staan en 50.000 euro zitten in een Tak21-fonds bij dezelfde bank dan ben je voor beide bedragen verzekerd. Dezelfde regel geldt voor de Tak23 fondsen maar zoals bekend: hun marktwaarde schommelt. Ook beleggingsfondsen (zoals beveks of sicavs) behouden hun waarde van dat moment bij een mogelijk faillissement van de betrokken bank. Dit geldt ook voor pensioenfondsen.

Vijfde misverstand: ‘ik hoef mijn lening voor mijn huis niet meer te betalen’. Dat is totaal niet waar! Als een bank failliet gaat, wordt er een curator aangesteld. Die zal er nauwkeurig op toezien dat je tijdig en correct betaalt. Deze man moet immers op zoek naar geld!

Vallen ook niet onder de bescherming: aandelen of obligaties. Je hebt immers zelf beslist om deze risico’s (stijgende of dalende koersen) te nemen. Dus heb je hierop vanzelfsprekend geen garanties. Of eenvoudig gesteld: eigen schuld, dikke bult.

Nog een niet onbelangrijk detail: de waarborg is van toepassing op deposito’s in munten van de ‘Europese Economische Ruimte’: euro’s, Brits ponden of Noorse kronen. De garantie geldt dus niet voor US dollars. De volledige lijst van in aanmerking komende munten kun je vinden op internet.

Voorbeeld van een rekensom

Stel dat Piet volgende rekeningen heeft:

  • zichtrekening: 2.000 euro
  • termijnrekening: 20.000 euro
  • spaarboekje: 50.000 euro
  • kasbon: 30.000 euro.

De som is dan 102.000 euro. Beschermd is er echter maar 100.000 euro. Voor het niet ‘gegarandeerde deel’ (2000 euro) heeft hij dus een probleem. Moest zijn bank failliet gaan dan kan Piet via het vereffenings- of faillissementsdividend achter zijn (eigen) geld aangaan. De uitkomst van dit dividend is echter zeer twijfelachtig! Nog een rekensom ter illustratie:

  • Piet met een eigen rekening met 15.000 euro
  • Piet heeft een kasbon van 60.000 euro
  • Echtgenote Anja heeft een eigen rekening met 25.000 euro
  • Samen hebben ze een spaarrekening met 100.000 euro.

Piet is in dit geval de trotse bezitter van 15.000 + 60.000 + de helft van 100.000 = 125.000 euro. Ook in dit voorbeeld is zijn ‘waarborg’ beperkt tot 100.000 euro. Anja staat er beter voor: haar 25.000 + de helft van 100.000 of in totaal 75.000 euro is volledig ‘veilig’. In dit voorbeeld hebben Piet en Anja niet de juiste verdeling toegepast. Hun waarborg van 175.000 euro komt niet overeen met hun totale rijkdom van 200.000 euro. Zij moeten dus hun geld anders gaan spreiden over hun verschillende rekeningen.

Situatie in Nederland

In Nederland gelden dezelfde regels. Alleen noemt men de regeling daar het Depositogarantiestelsel. Letterlijk heet het daar: Tegoeden op betaalrekeningen, spaarsaldo’s op spaarrekeningen of termijndeposito’s vallen sinds 2008 tot 100.000 euro onder de depositogarantieregeling. Deze garantieregeling houdt in dat De Nederlandsche Bank garant staat per rekeninghouder per bank tot een bedrag van 100.000 euro. Zowel van particulieren als kleine ondernemingen. De lijst van de banken vind je op hier.

Conclusie: toch maar een kluis huren?

Als je het zaakje niet vertrouwt en een kluis huurt dan loop je geen enkel gevaar. De inhoud van een bankkluis blijft altijd van jou, ook als de bank failliet zou gaan. Het is uiteraard wel zo dat de stapel geld die in de kluis zit, niet onder het beschermingsfonds valt.

Nieuwe ontwikkeling? Deutsche Bank: allen daarheen?