Op zoek naar werk
Inleiding
Zeer veel mensen zullen de komende tijd hun baan gaan verliezen als gevolg van de economische recessie en de kredietcrisis. Volgens het CBP verliezen ruim honderdduizend mensen hun baan. Volgens uitvoeringsinstantie UWV blijkt de recessie in alle sectoren merkbaar. Wat kun je zelf doen om aan het werk te blijven? Hieronder een aantal tips.
Zit je safe?
Denk niet dat je met een vast contract altijd safe zit. De medewerkers met de minste ontslagbescherming worden weliswaar het eerst ontslagen of de wacht aangezegd (mensen met een tijdelijk contract, oproep- en uitzendkrachten), maar dat wil niet zeggen dat de mensen met een vast contract veilig zitten. Tegenwoordig geldt het afspiegelingsbeginsel. Met het oog op een gezonde leeftijdopbouw binnen bedrijven, wordt er binnen leeftijdscategorieën (15-25 jaar, 25-34 jaar, 35-44 jaar, 45-54 jaar en 55 jaar en ouder) van de vaste medewerkers bepaald wie ontslagen moet worden (op basis van het aantal dienstjaren). Via het informele circuit is al heel gauw duidelijk om welke personen dat gaat (Hoe lang werk jij hier al?). Werkgevers hebben daarnaast wat ruimte om medewerkers tot onmisbaar te verklaren. Kortom: kom in beweging!
Indicatoren
Je merkt al gauw binnen je bedrijf dat het niet goed gaat. De productie loopt terug, het ziekteverzuim neemt toe, mensen nemen langere pauzes, de recessie is al gauw het gesprek van de dag. Wacht niet langer tot het te laat is en begin direct met het zoeken naar ander werk. Behoud de regie over je eigen loopbaan.
Hiervoor zijn diverse instrumenten beschikbaar:
- netwerken;
- surfen op vacaturesites;
- langs gaan bij een mobiliteitscentrum (van je werkgever of het UWV/Werkbedrijf);
- solliciteren op vacatures in de krant e.d.;
- stage lopen;
- detacheren.
Hieronder komen deze instrumenten aan bod.
Netwerken
Iedereen maakt deel uit van een netwerk. Tegenwoordig kun je via professionele netwerken op internet als Linkedin en Plaxo zelf binnen je eigen netwerk gesprekken aangaan om in de eerste plaats na te gaan of het werk van een kennis (van een kennis) je aanspreekt. Uiteraard kun je ook op papier je netwerk uittekenen. Wie weet levert dat je nieuwe geweldige baan op of een goed idee voor een zoekrichting (probeer het daar of daar eens). Laat bij het netwerken een CV en of persoonlijk profiel achter. Wie weet levert dat wat op.
Vacaturesites
Op internet zijn er vele vacaturesites te vinden: werk.nl, werkenbijdeoverheid.nl, stepstone.nl, nationalevacaturebank.nl, monsterboard.nl enz. enz. Via deze sites dienen zich bovendien nieuwe mogelijkheden aan, bijvoorbeeld werving en selectiebureaus, executive search bureaus, jobhunters etc. Overigens zijn dezelfde vacatures vaak op diverse vacaturesites te vinden, er is dus nogal eens sprake van overlap. Ook komt het voor dat vacatures niet meer vacant zijn, of krijg je het bericht dat een vacature is verwijderd. Op deze sites kun je vaak ook je CV plaatsen, zodat geïnteresseerde werkgevers je kunnen vinden.
Mobiliteitscentrum
Grotere bedrijven beschikken over een mobiliteitscentrum. Hier weten ze binnen het bedrijf en vaak ook daarbuiten waar zich kansen voordoen. Loopbaanconsulenten of mobiliteitsfunctionarissen (of hoe ze mogen heten) kunnen vaak voor jou informeren bij andere werkgevers naar mogelijkheden of kunnen kennismakingsgesprekken mogelijk maken. Het UWV/Werkbedrijf werkt samen met gemeenten ook aan mobiliteitscentra. Soms worden in het geval van massaontslag ook een speciaal mobiliteitscentrum ingericht om met ontslag bedreigde medewerkers van werk naar werk te begeleiden (Fokker en Daf zijn hiervan voorbeelden).
Vacatures in de krant
In de landelijke en regionale kranten en huis-aan-huis-bladen zijn vaak vacatures opgenomen. Datzelfde geldt voor vak- en weekbladen (bijvoorbeeld intermediair, VK banen). Tegenwoordig zie je vaak wel dat je gedwongen wordt de vacature op internet op te zoeken voor meer informatie. Het advies is dan ook direct het internet op te gaan: op de vacaturesites zijn alle vacatures via zoekwoorden (soort werk, locatie, salaris, ouderdom van de vacature etc.) netjes onder elkaar op je scherm te bekijken.
Stage lopen
Soms is het mogelijk om voor een korte periode stage te lopen bij een ander organisatieonderdeel of bij een andere werkgever. Informeer naar de mogelijkheden.
Detacheren
Detacheren is gedurende een afgesproken periode werk verrichten voor een ander organisatieonderdeel of een andere organisatie. Vaak komt een detacheringsovereenkomst (zorg de je rechtspositie goed geregeld is) tot stand via je eigen netwerk of dat van je chef. Detacheren kan leiden tot een nieuwe baan, maar biedt vooral de mogelijkheid om eens iets totaal anders te doen, om te kijken of je dat werk wel leuk vindt.
Wat als je toch ontslagen wordt?
Als je toch ontslagen wordt, kun je, wanneer je aan de voorwaarden voldoet, een beroep doen op de WW of de bijstand (Wet werk en bijstand). Tijdens de werk- en uitkeringsintake door het UWV/Werkbedrijf wordt vastgesteld of je voor een werkloosheidsuitkering of bijstand in aanmerking komt. Wanneer je lang genoeg in loondienst hebt gewerkt en niet zelf ontslag hebt genomen, kom je voor een WW-uitkering in aanmerking. Zelfstandig ondernemers en freelancers moeten zich zelf tegen werkloosheid verzekeren en kunnen geen beroep doen op de WW. Wel kunnen ze in geval van nood een beroep doen op bijstand; dat wil zeggen als jet geen eigen vermogen (bijvoorbeeld in een koophuis) meer hebt. Eigen vermogen moet het eerst worden aangesproken. Overigens is het geen gek idee om, wanneer je je ontslag al ziet aankomen, een afspraak te maken met het UWV/Werkbedrijf (voormalig CWI) en gebruik te maken van de dienstverleningsmogelijkheden. Voor het daadwerkelijke ontslag heb je dan wellicht al een andere baan.
Werkloosheid als startpunt
Voor sommigen is het een zegen dat je ontslagen wordt, kun je je toch nog gaan richten op het werk dat je altijd al wilde doen. Misschien heb je voor jezelf een beeld wat je eigenlijk voor werk wilt doen. Bijvoorbeeld door een loopbaantraining, of door het creëren van je eigen ideale vacature.
De praktijk leert overigens wel dat je na ontslag toch door een rouwperiode heen moet. Je voelt je afgedaan, je zelfvertrouwen krijgt toch een knak. Dat is een normale reactie. Ontslag staat hoog in de top tien van stressfactoren. Zorg er wel voor dat je een vast ritme blijft aanhouden. Maak een dagindeling, houd een ritme aan. En ga zo snel mogelijk op zoek naar nieuw werk.