Wat zijn nou precies spookvacatures

Inleiding

De politiek heeft het de laatste tijd erg vaak gehad over dit fenomeen: “Spookvacatures”. Het is dé nummer één ergernis van de werkzoekende. Zij zijn over het algemeen serieus bezig met het zoeken naar een nieuwe baan en worden door deze spookvacatures regelmatig op het verkeerde been gezet. Hierdoor steken zij veel tijd en moeite in vacatures die uiteindelijk helemaal niet blijken te bestaan. Hoe kan het toch dat deze vacatures nog steeds overal te vinden zijn en dat eigenlijk helemaal niemand hier wat tegen gaat doen? Hieronder meer informatie over deze spookvacatures.

Wat zijn spookvacatures

Spookvacatures laten zich het beste als volgt beschrijven: “Vacatures die wel op het internet te vinden zijn, zowel op websites van bedrijven als bij uitzendbureaus, maar die niet daadwerkelijk (ook niet op korte termijn) open staan.”

Het nut van spookvacatures is ook relatief simpel: Bedrijven laten een positieve en zonnige kant van zichzelf zien door het plaatsen van vacatures. Vacatures (ook spookvacatures, aangezien het verschil aan de buitenkant niet te zien is) geven aan dat het goed gaat met een bedrijf en dat er ruimte is voor groei. Voor uitzendbureaus geldt hetzelfde: Vacatures laten zien dat de economie goed is en dat het uitzendbureau over de juiste banen beschikt. Helaas hoef je vaak het uitzendbureau alleen maar binnen te stappen om er achter te komen dat het bij gemiddeld de helft van de vacatures om spookvacatures gaat.

Het fenomeen spookvacatures is eigenlijk helemaal niet nieuw. Met name uitzendbureaus zetten al heel lang vacatures op het internet die niet vacant zijn of helemaal niet bestaan. Dit doen zij om werkzoekenden naar binnen te halen en die ‘op voorraad’ te hebben. Zodra een opdrachtgever dan een daadwerkelijke vacature openzet, hoeft het uitzendbureau niet eerst te zoeken naar de juiste kandidaat, maar is deze al in het systeem. Uitzendbureaus proberen op deze manier ook werkzoekenden aan hen te binden en te voorkomen dat er geshopt wordt tussen uitzendbureaus.

Cijfers volgens het CBS

Op de website van het CBS is te zien dat er eind juni van dit jaar (2012) ongeveer 109.000 vacatures open staan. Dit is een daling ten opzichte van de vorige kwartalen. In vrijwel alle sectoren is het aantal vacatures afgenomen, waarbij de commerciële dienstverlening het meeste is gedaald.

De uitzendbureaus en de vacaturesites geven echter een heel ander beeld. Het aantal openstaande vacatures is waarschijnlijk ergens tussen de 1,5 en 3 miljoen.

Spookvacatures of toch niet

Het verschil tussen de daadwerkelijke vacatures en de openstaande vacatures op internet zit niet alleen in spookvacatures. Een behoorlijk groot gedeelte van het verschil is te verklaren door onderstaande werkwijze van bedrijven en uitzendbureaus (maar ook zoekmachines):

"Een bedrijf zet een vacature uit op zijn eigen website en maakt daarnaast gebruik van twee of drie vacaturesites. Vervolgens zet het bedrijf de vacature uit bij een uitzendbureau (of meerdere). De uitzendbureaus maken gebruik van hun eigen website en daarnaast ook van minstens vier vacaturesites. Op dit moment is deze ene vacature al te vinden op minstens negen websites, maar hier houdt het nog niet op. Zoekmachines als Jobrapido vinden de vacature ook en zetten deze (vaak ongevraagd) op hun website."

Hiermee wordt één vacature al gauw verspreid over het internet, soms tot wel 100 websites. Op het moment dat de vacature vervuld is, haalt het bedrijf de vacature (meestal direct) van internet. De andere websites doen dit echter niet of pas veel later. Soms zijn vacatures tot twee jaar na plaatsing nog steeds terug te vinden.

Vanuit het bedrijf is deze werkwijze heel erg logisch. Hoe vaker je vacature te zien is, hoe meer kans je hebt op de beste van de beste. Voor werkzoekenden werkt het helaas minder positief, omdat zij dezelfde vacature keer op keer weer te zien krijgen. Voor spookvacatures werkt het nagenoeg hetzelfde, maar in dat geval wordt het fraude genoemd. Vacatures die niet bestaan mogen niet openstaan.

Is er iets te doen aan spookvacatures

Het antwoord op deze vraag is helaas nee. Er is wel een meldpunt voor spookvacatures, maar het is bijna nooit vooraf te zeggen wanneer je met een spookvacature te maken hebt. Dit is het meldpunt: Meldpunt Spookvacatures.

Conclusie

Spookvacatures zijn bijzonder vervelend voor werkzoekenden. Ze geven een bepaalde hoop die onterecht is. Daarnaast schetsen ze een verkeerd beeld van de werkelijkheid wat betreft de werkgelegenheid en de economie. Helaas is er op dit moment nog niets concreets tegen deze vorm van vacatures te doen, behalve deze te melden op het meldpunt.