Van octrooi- naar innovatiebox!
Innovatiebox
Innovatie is het hot item voor het bedrijfsleven om de huidige crisis te overleven. Innovatie zorgt voor economische groei op lange termijn en voor concurrentievermogen. Maar innoveren kost geld en daar knelt het schoentje. Daarom verruimt het kabinet de octrooibox in de vennootschapsbelasting met ingang van 2010. Ook de naam wijzigt: vanaf nu is het innovatiebox.Wat was de octrooibox
► De octrooibox zag het levenslicht op 1 januari 2007. Bedrijven die voor die voor uitvindingen of technische toepassingen een octrooi hadden gekregen, konden gebruik maken van de octrooibox. Nadat de voortbrengingskosten van de octrooi-activa waren ingelopen, konden de resterende voordelen tot een bedrag van 4 maal de voortbrengingskosten in de octrooibox worden ingebracht. Ook was er een absoluut maximum van € 400.000. Het effectieve tarief waartegen deze voordelen vervolgens werden belast, bedroeg 10%.
► In 2008 werd de octrooibox aangepast: in plaats van voor de 2 categorieën een verschillend belastingtarief kwam er voor de winsten uit beide categorieën eenzelfde verlaagd belastingtarief van 10% in plaats van de gebruikelijke vpb-heffing van 25,5%. Echter bij octrooien mocht het lagere vpb-tarief worden toegepast tot maximaal 4 maal de kosten die voor de innovaties waren gemaakt (= voortbrengingskosten) terwijl voor innovaties zonder octrooi een absoluut plafond gold van € 400.000. Voor het fiscale regime van de laatste categorie gold een maximum van € 100.000 voor de innovatiekosten.
► Conclusie: de oude octrooibox was niet echt een succes: te omslachtig en te beperkt. Ondernemingen die verlies maakten met hun R&D-activiteiten werden gestraft omdat de verliezen maar voor 10% (in plaats van 25,5%) aftrekbaar waren.
Wat is de innovatiebox?
Per 1 januari 2010 is de octrooibox uitgebreid met de voordelen uit immateriële activa. Hiertoe is nog steeds een S&O-verklaring (Speur en Ontwikkeling) van SenterNovem vereist. De voordelen uit immateriële activa werden in de octrooibox belast tegen 10%, in de innovatiebox: 5%.
- Nieuwis dat de octrooibox geldt voor voordelen uit activa waarvoor geen octrooi is ingediend of die niet voor een octrooi in aanmerking komen maar die wel het resultaat zijn van innovatieve werkzaamheden.
- Nieuw is ook dat de plafonds voor zowel octrooi-activa als S&O-activa zijn geschrapt. Het maximale bedrag dat in de octrooibox tegen het tarief van 10% werd belast, bedroeg 4 keer de voortbrengingskosten van een octrooi. Voor S&O activa gold ook een absoluut plafond van € 400.000. In de innovatiebox komen deze plafonds tevens te vervallen.
- De nieuwe wet bepaalt ook hoe met exploitatieverliezen moet worden omgegaan. Deze exploitatieverliezen van een immaterieel actief zijn in 2009 in de octrooibox (voor het eerst) aftrekbaar tegen het normale tarief van 25,5% in plaats van het verlaagde tarief van 10%. De innovatiebox heeft bijgevolg een gunstige verliesverrekening.
► Conclusie: met name voor innovatieve ondernemingen die zich met S&O activiteiten bezighouden die niet met een octrooi samenhangen, betekent dit een forse verruiming ten opzichte van de vroegere octrooibox. Deze verruiming betekent dat de naam ‘octrooibox’ de lading niet langer dekt en vervangen is door ‘innovatiebox’.
Wie kan profiteren van de innovatiebox?
Door het afschaffen van de plafonds wordt de innovatiebox aantrekkelijker voor software en bedrijfsgeheimen.
1) Software is niet octrooieerbaar en viel daardoor buiten de octrooibox. De verruiming per 2008 heeft software onder de omvang van de box gebracht maar door het plafond van € 400.000 slechts voor een beperkt bedrag.
2) Hetzelfde geldt voor bedrijfsgeheimen: alhoewel deze dikwijls wel octrooieerbaar waren, zagen de bedrijven ervan af om een octrooi aan te vragen omdat het octrooiregister openbaar (door iedereen) te raadplegen is. Via de S&O-route kunnen deze bedrijven toch van de innovatiebox gebruik maken, kunnen ze via de innovatiebox toch geheim blijven en alsnog gebruik maken van het gunstige tarief.
► Conclusie: met het vervallen van het plafond van € 400.000 kunnen deze mogelijkheden voortaan maximaal worden benut.
De octrooi-eis vervalt!
→ In de octrooibox was een verleend octrooi vereist vooraleer men gebruik kon maken van de octrooibox. Gemaakte winst gedurende de verleningsperiode van het octrooi kunnen hierdoor niet aan de innovatiebox worden toegerekend. Dit probleem wordt in de nieuwe vorm opgelost door de afgeleverde S&O-verklaring. Die wordt immers in een veel vroeger stadium afgegeven dan dat een octrooi wordt verleend. Zodoende kunnen bedrijven hun winst in een eerder stadium aan de innovatiebox toerekenen.
→ Ook speelde er nog een tweede aspect: de juridische eigendom van het octrooi. Bedrijven die de economische eigenaar van een octrooi zijn (in vaktermen: octrooihouder) maar het octrooi is niet hun juridische eigendom (de octrooiaanvrager) kunnen geen gebruik maken van de innovatiebox via de weg van de octrooi-activa. Nu de nieuwe wet voorziet dat deze activa ook in aanmerking komen voor een S&O-verklaring kan via deze verklaring de innovatiebox toch worden toegepast.
Ook aan het exploitatieverlies is gedacht…
De exploitatieverliezen van een immaterieel actief die in de box vielen, konden niet volledig maar slechts voor een effectief tarief van 10% in aanmerking worden genomen. Met het beleidsbesluit van 11 augustus 2009 is voor de toepassing van de octrooibox een oplossing gevonden: deze verliezen mogen in 2009 en 2010 volledig(in plaats van tegen een effectief tarief van 10%) in aanmerking worden genomen. Daaraan is wel gekoppeld dat de innovatieverliezen het drempelbedrag verhogen en eerst dienen te worden ingelopen vooraleer de voordelen weer in aanmerking komen voor de innovatiebox.
Wat is de WBSO? (Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk)
Deze wet verlaagt de loonbelasting voor bedrijven die onderzoekers in dienst hebben met als doel innovatie te stimuleren.
De belangrijke rol van SenterNovem.
SenterNovem valt onder Economische Zaken en heeft als taak om te bepalen welke kosten als speur- en ontwikkelingsuitgaven mogen worden opgevoerd. De relatie met de winst uit innovatie wordt bepaald door de Belastingdienst. Accountants- en belastingadvieskantoren zullen standaardpakketten maken voor bedrijven om de belastingvermindering volgens de WBSO en de innovatiebox te regelen.
Tip
Zoals het lezen van dit artikel al doet vermoeden: met de 'Innovatiebox' is veel geld te verdienen, in de zin van loonbelastingbeparing en dergelijke maar de ondernemer kan het niet alleen. Hulp van zijn boekhouder en bij voorkeur van een fiscale deskundige die goed ingewerkt is in deze materie wordt uitdrukkelijk aanbevolen. Innovatie is een must maar haal er als belastingbetalende ondernemer uit wat de overheid biedt!