Grensarbeidersregeling Nederland - België
Inleiding
Degene die in Nederland woont, maar in België werkzaam is, valt onder de zogenaamde grensarbeidersregeling. Deze grensarbeidersregeling is opgenomen in het Belgisch- Nederlandse belastingverdrag.
Het Belgisch-Nederlandse Belastingverdrag
In een belastingverdrag worden afspraken vastgelegd over de toewijzing van welk land welke inkomensbestanddelen mag heffen.
Uitgangspunt is dat er word getracht om dubbele belastingheffing te voorkomen.
Dit lijkt op zich duidelijk, maar is het toch niet. Oorzaak hiervan is dat niet ieder land dezelfde definitie van een inkomensbestanddeel hanteert. Op deze wijze ontstaan er interpretatieverschillen.
Ook de systematiek levert problemen op. In dit kader werkt het verhelderend om te werken met de begrippen woonland en werkland. Stel de heffing wordt toegewezen aan het woonland, maar de nationale belastingwet van het woonland belast dit inkomensbestanddeel niet, dan ontstaat er heffingsvacuüm. Het bestanddeel blijft dan onbelast. Het tegenovergestelde kan ook gebeuren, waardoor er dubbele heffing ontstaat.
Woonplaatsbeginsel en Wereldinkomen
Zowel Nederland als België hanteert het woonplaatsbeginsel. Dit betekent dat al het inkomen dat verdiend wordt belast wordt in het woonland. De Verenigde Staten daarentegen hanteert het nationaliteitsbeginsel. Dit betekent dat je altijd in de VS belastingaangifte dient te doen, ook al ben je nooit in de VS geweest.
Daarnaast gaan zowel Nederland als België uit van het wereldinkomen. Dit betekent dat elk inkomen waar ook ter wereld verdient aangegeven dient te worden.
Grensarbeiders
Grensarbeiders vormen een groep die te maken krijgen met de belastingen van zowel het woonland als het werkland. Aangezien Nederland Duitsland en België als buurland heeft, komt dit fenomeen hier veelvuldig voor.
In dit artikel wordt afgezien van de situatie dat men met drie landen te maken heeft. Deze situatie zou zich kunnen voordoen als men in Limburg woont en gedurende het jaar werkzaam is in zowel België als Duitsland.
Grensarbeidersregeling
De grensarbeidersregeling is steeds een reden geweest om met België rond de tafel te gaan zitten. Dit verklaart ook het feit dat Nederland met België inmiddels al driemaal een verdrag heeft afgesloten in 1933, 1970 en 2001. Met de belangrijkste handelspartners heeft men nooit meer dan tweemaal een verdrag gesloten, zoals de Verenigde Staten (1948 en 1992).
Hoofdregel
Belastingverdragen volgen een systematiek gebaseerd op het OESO-Modelverdrag. Dit betekent dat vrijwel alle belastingverdragen er hetzelfde uitzien.
Alle onderwerpen worden in dezelfde artikelen behandeld. In deze artikelen kunnen we dan een onderscheid maken tussen de hoofdregel (lid 1) en de uitzonderingen (de overige leden).
Bij de grensarbeider hebben we te maken met inkomsten uit arbeid (volgens het verdrag: niet-zelfstandige arbeid(artikel 15)).
De hoofdregel is: het woonland mag deze inkomsten belasten.
Er staat uitdrukkelijk MAG worden belast, zoals reeds aangegeven moet daarnaast de nationale belastingwet worden geraadpleegd om te beoordelen of dit inkomensbestanddeel belastbaar is.
De uitzondering is: het werkland mag deze inkomsten belasten.
De grensarbeidersregeling valt onder de uitzonderingsregel.
Dus woont iemand in Nederland, maar is deze werkzaam in België, dan wordt deze persoon in België belast. Hij moet belastingaangifte doen in België. Maar daarmee is de zaak niet afgelopen. Op grond van het woonplaatsbeginsel moet hij ook in Nederland belastingaangifte doen.
Conclusie
Door te wonen in het ene land en te werken in het andere land, krijgt men te maken met de belastingheffing van beide landen. De consequentie hiervan is dat men in beide landen belastingaangifte dient te doen.
Bijlage: Toelichting Artikel 15 Belgisch-Nederlandse Belastingverdrag
Op grond van artikel 15, paragraaf 3, ten 1°, van het huidige Belgisch-Nederlandse belastingverdrag van 19 oktober 1970, in samenhang met de punten IX tot en met XI van het daarbij behorende Protocol, zijn salarissen, lonen en andere soortgelijke beloningen die zijn verkregen door grensarbeiders slechts belastbaar in de verdragsluitende Staat waarvan zij inwoner zijn. (HOOFDREGEL)
Onder een grensarbeider wordt in dit verband verstaan de natuurlijke persoon die in de grensstreek van een van de verdragsluitende Staten werkzaam is en zijn duurzaam tehuis in de grensstreek van de andere verdragsluitende Staat heeft alwaar hij gewoonlijk dagelijks of ten minste eenmaal per week terugkeert, tenzij deze persoon de Nederlandse nationaliteit heeft en na 1 januari 1970 zijn woonplaats van Nederland naar België heeft overgebracht. Daarentegen zijn deze grensarbeiders bij wijze van hoofdregel sociaal verzekerd in de verdragsluitende Staat waar zij werkzaam zijn.
Het gevolg hiervan is een discoördinatie tussen belasting- en premieheffing. De jaarlijkse verschuiving tussen de belasting- en premiepercentages in Nederland zorgt vervolgens telkenmale voor grote commotie. De grensarbeiders zelf spreken in dit kader wel van het jaarlijkse «tombola-effect». Teneinde dit effect in het vervolg te voorkomen, zijn in het onderhavige verdrag geen bepalingen als in artikel 15, paragraaf 3, ten 1°, van het belastingverdrag van 19 oktober 1970 opgenomen. Voor België brengt dat met zich mee dat de problematiek van de «1970-regeling» die in punt XI van het Protocol bij het huidige belastingverdrag is neergelegd, is opgelost en de huidige voor Belgische grensarbeiders geldende compensatieregeling kan worden beëindigd.
Het vorenstaande betekent dat onder dit verdrag ook op grensarbeiders de hoofdregel van paragraaf 1 van toepassing is op grond waarvan de salarissen, lonen en andere soortgelijke beloningen die zij verkrijgen ter belastingheffing worden toegewezen aan de verdragsluitende Staat waar zij werkzaam zijn. (UITZONDERING)
Daarmee wordt in de meeste gevallen coördinatie van belasting- en premieheffing gerealiseerd. In combinatie met de bepaling van artikel 26, paragraaf 2, wordt daarmee bovendien een zo groot mogelijke «gelijkheid op de werkvloer» verkregen, hetgeen vanuit een oogpunt van gelijke arbeidsvoorwaarden van belang is.
Voor Nederlandse grensarbeiders zijn vervolgens in artikel 27 compensatiemaatregelen opgenomen die ertoe strekken deze grensarbeiders fiscaal niet nadeliger af te laten zijn dan hun in Nederland «werkende buurman», die overigens in gelijke omstandigheden verkeert, alsmede – onder voorwaarden – compensatie te verlenen voor het nadeel dat zij mochten lijden als gevolg van de verschuiving van de heffingsbevoegdheid over hun arbeidsinkomen van Nederland naar België. (UITZONDERING)
Als sluitstuk van de grensarbeiderproblematiek is ten slotte in Protocol II een macro-economische verdeling van de zuivere belastingopbrengsten op arbeidsinkomen neergelegd. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting bij de artikelen 26 en 27 en naar de toelichting bij Protocol II.
Tip
Hoe verkoop ik succesvol mijn woning.
Waardedaling eigen woning 2012
BRON
Wikipedia