Biologische gevolgen van ouder worden
Hoe worden we biologisch ouder?
Biologische veroudering slaat op de gevolgen van het ouder worden van het menselijk lichaam en hersenen. Het is een gevolg van veranderingen in het DNA. Wat zijn de eerste tekenen van ouderdom?
De eerste tekenen van veroudering
- Verminderde spierkracht
- Vermoeidheid en een futloos gevoel
- Ontstaan van rimpels (afb.1)
- Ontstaan van grijze haren (afb.1)
- Geestelijk vermogen neemt af
- Hormoonproductie neemt af
- De menopauze (overgang), bij de meeste vrouwen tussen de 48 en 55 jaar
Lichamelijke klachten van veroudering
Als je ouder wordt, zul je (hoogst)waarschijnlijk ook meer klachten krijgen of ongemakkelijkheden ervaren, want na het 60ste levensjaar laat de ouderdom zich steeds duidelijker zien. Klachten hiervan zullen onder andere zijn;
- Afname van het lichaamsgewicht
- Het minder goed horen van hoge tonen
- Dunner wordend hoofdhaar
- Het lichaamsvet gaat zich anders verdelen over het lichaam (meer op de buik)
- Gewrichten worden minder soepel
- Botontkalking (komt vooral veel voor bij vrouwen)
- Verdwijnen van eetlust
Wat gebeurt er met het lichaam tijdens veroudering?
Tot ongeveer het 30ste levensjaar is er niet aan de hand, maar vanaf je 40ste ongeveer gaat het ineens sneller. Specifieke onderdelen van het lichaam gaan reageren op de veroudering en minder goed functioneren.
Ademhaling
De ademhaling gaat moeilijker. Met het verstrijken van de jaren kost het je meer moeite om lucht in en uit je longen te laten stromen. Dat komt omdat de longbeweging minder volledig is, zodat er meer lucht achterblijft bij het uitademen. Hierdoor verloopt de ademhaling minder goed en hebben ouderen het vaker benauwd. Ouderen die veel binnen zitten of de deur niet uit kunnen in verband met fysieke beperkingen hebben vaak ademhalingsmoeilijkheden omdat onvoldoende zuurstof de hersenen bereikt. Zuurstofgebrek is gevaarlijk voor onze cellen en vormt een regelrechte bedreiging. De hersenen hebben ook een regelmatige toevoer van zuurstof nodig. Wanneer die toevoer door een slechte ademhaling of bloedsomloop terugloopt gaat de hersenfunctie achteruit.
Blaas
De blaascapaciteit wordt minder met als gevolg dat de blaasspieren niet meer zo goed werken. Het gevolg daarvan is dat ouderen vaak urineverlies hebben.
Bloedvaten
De aderen worden nauwer, minder soepel en raken verstopt met stoffen die de bloedsomloop kunnen belemmeren. Dit proces wordt versneld als je rookt, overgewicht hebt, door alcoholmisbruik en een ongezond eetpatroon. De gevolgen kunnen onder andere zijn; hart- en vaatziekten, beroertes, en een hoge bloeddruk.
Botten
De botten worden broos. Bekend is dat de botdichtheid van vrouwen tussen de 55 en 64 jaar gemiddeld 25% verminderd. Tussen de 65 en 74 jaar ruim 40%. Boven de 75 jaar ruim 50%.
Geheugen
Het is algemeen bekend dat ouderen (niet allemaal) vaak vergeetachtig zijn. Dat komt omdat het korte geheugen achteruit gaat. Vaak weten ze niet meer wat ze net hebben gedaan of gehoord. Oude herinneringen weten ze vaak wel.
Gehoor
Gehoorproblemen doen zich voor, vooral het horen van hoge tonen kan lastig zijn. Jonge mensen kunnen iemand op een afstand van 15 meter nog gemakkelijk verstaan als ze een redelijk normaal gehoor hebben (het luisteren van muziek met oordopjes kan het gehoor ook beschadigen). Bij iemand van 50 bedraagt de gehoorsafstand 9 meter, en op het 60ste levensjaar nog maar gemiddeld 4.
Gewicht
De hoeveelheid vet neemt toe en gaat zich ook anders over het lichaam verdelen. Het vet gaat zich op bepaalde plaatsen ophopen zoals op de buik, de (onder)kin, de taille en de heupen, en de billen. Tussen het 30ste en 75ste levensjaar verdubbelt het vet dat we meedragen. Vrouwen komen meestal tussen kun 30ste en 45ste ongeveer 4 kilo aan en in de 10 jaren erna vaak nog 1 of meerdere kilo’s. 45% van de vrouwen in die leeftijdsklasse is daarom ook vaak te zwaar. Hetzelfde geldt eigenlijk ook voor de man. Die krijgt het bekende ‘bierbuikje’. Na het 65ste levensjaar veranderd het lichaamsgewicht weer en wordt het een stuk minder.
Spieren
De spieren worden zwakker en dunner, vooral als ze zelden of nooit gebruikt worden. Na ons 30ste verliezen we elk jaar 3-5% van onze spierkracht. Een vrouw van 75 heeft nog maar de helft van de spierkracht als een vrouw van 20. Daarom is het ook belangrijk voor ouderen om te blijven bewegen, ook al is het maar een klein wandelingetje.
Weerstand
De weerstand tegen ziekten en kwalen wordt steeds minder en het herstel van het lichaam verloopt trager. Dit verklaart waarom oude mensen meer risico op overlijden hebben dan bijvoorbeeld iemand van 30. Dit geldt natuurlijk niet voor iedereen.
Tot slot
Hierboven zijn de meest belangrijke lichamelijke gevolgen van veroudering genoemd. Daarnaast zijn er nog een paar kleine veranderingen zoals achteruitgang van de stem, smaak en reukzin, de nieren verminderen in kwaliteit, de luchtwegen worden minder elastisch, het gezichtsvermogen neemt langzaam af en het gebit wordt slechter.
Verder lezen
Heb je last van een hoge bloeddruk? Lees dan hier hoe je deze kunt verlagen; Hoe bloeddruk en cholesterolgehalte verlagen .Wil je weten hoe je rimpels kunt voorkomen? Kijk dan hier verder: Huidveroudering voorkomen .