Wat te doen bij een tekenbeet

Inleiding

Wanneer de zomer in aantocht is en de zon wat meer gaat schijnen, hebben we automatisch meer zin om er weer eens op uit te gaan. De Nederlandse bossen, duinen en heiden zijn voor veel mensen een uitstekende plek om een fijne dag door te brengen. Wij zijn echter niet de enigen die van het bos houden; het zit er ook vol met dieren en insecten zoals teken. Veel mensen lopen jaarlijks dan ook een tekenbeet op. Er gaan veel verhalen over het gevaar van een tekenbeet en hoe je precies moet handelen als je gebeten bent. In dit artikel staat beschreven wat je nu echt moet doen bij een tekenbeet.

Teken

Er zijn veel verschillende soorten teken. De meest beruchte teek in Nederland is de Ixodes Ricinus, aangezien deze de Borrelia Burgdorferi-bacterie bij zich draagt. Deze bacterie kan de ziekte van Lyme veroorzaken. Dit is de ziekte die er voor zorgt dat veel mensen zo bang worden van een tekenbeet. De teken voeden zichzelf met het bloed van mensen en andere dieren. Wanneer ze een mens bijten om bloed op te zuigen, kan tegelijkertijd de bacterie via het tekenspeeksel naar de mens worden overgebracht. Veel mensen denken dat teken hoog in de bomen leven en dat ze tijdens een boswandeling dus op moeten passen voor teken die uit de lucht vallen. Dit is echter niet het geval. Teken klimmen maximaal slechts tot 1,5 meter hoogte. Jongere teken komen zelfs nog minder hoog. Dit betekent dus dat teken vooral te vinden zijn in strooisel op de grond en in het struikgewas. Als je door de bossen loopt is het daarom verstandig om in ieder geval en lange broek aan te trekken. Op deze manier kunnen de teken zich niet vastbijten in je huid.

Na een tekenbeet

Na iedere boswandeling is het verstandig om te controleren of je door een teek gebeten bent. Zoek over je hele lichaam naar de teken. Doe dit ook op plekken die wat moeilijker te zien zijn, zoals je rug. Als je een teek op je lichaam gevonden hebt, is het belangrijk om deze zo snel mogelijk te verwijderen. Er zijn veel verschillende voorwerpen op de markt waarmee je een teek kan verwijderen. Denk bijvoorbeeld aan pincetten, tangen en sleepgeultjes. Een puntpincet werkt goed. Pak met de puntpincet de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast en trek deze er dan met beleid uit.

Als je de teek van je huid hebt losgehaald, is het belangrijk om de teek dood te maken! Als je de teek niet doodmaakt, bestaat namelijk het risico dat deze ontsnapt en nogmaals kan gaan bijten. Ontsmet de plaats van de tekenbeet met alcohol. Noteer vervolgens de datum van de tekenbeet en de plaats op de huid. Houd de locatie van de tekenbeet de daaropvolgende weken goed in de gaten.

De ziekte van Lyme

Niet iedere teek draagt de bacterie bij zich die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Ook als de teek deze bacterie wel bij heeft, zal niet iedereen die gebeten wordt de ziekte van Lyme veroorzaken.

Het eerste stadium van de ziekte van Lyme is erythema migrans. Dit betekent dat er op de plaats van de tekenbeet een rode vlek/ring ontstaat die langzaam steeds groter wordt. Deze plek kan jeuken of schilferen. Zodra je dit ziet ontstaan, moet je naar de huisarts gaan. De huisarts zal een antibioticum voorschrijven. Als de ziekte van Lyme in dit stadium niet behandeld wordt, kan de ziekte zich uitbreiden en steeds erger worden. Slechts 5% van de mensen met de ziekte van Lyme heeft deze uitgebreidere en ernstigere versie. Mensen kunnen last krijgen van ontstoken gewrichten, verlammingen van het gezicht, hersenvliesontsteking en ontstekingen bij het hart. Er zijn behandelingen voor deze aandoeningen, maar het beste is natuurlijk om deze te voorkomen. Draag daarom een lange broek tijdens een boswandeling en houd tekenbeten goed in de gaten!

Melden van een tekenbeet

Op de website www.tekenradar.nl kan veel informatie gevonden worden over tekenbeten en de ziekte van Lyme. Een handig onderdeel van deze website is dat je kan opzoeken waar in Nederland de meeste teken zijn. Ook zie je waar er de afgelopen tijd tekenbeten gemeld zijn.

Conclusie

Teken kunnen tijdens een beet een bacterie overdragen die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Het is dus belangrijk om goed te handelen als je een tekenbeet hebt opgelopen. Verwijder de teek met een pincet, dood de teek en ontsmet de plek van de beet. Houd vervolgens de locatie van de beet goed in de gaten. Ga naar de huisarts als je iets raars opvalt!

Bron afbeelding: Wikimedia Commons, Richard Bartz